En çok istismar edilen değerlerimizden cihat

Cihat kavramı başörtüsünden sonra maneviyatımızın en çok istismar edilen kavramlarındandır. İşin ilginç yanı bu istismarı yapanların hemen hepsi Müslüman'ım, diyenlerdir.
Bir kesim cihadı, 'garanti cennet' olarak algılarken diğer kesim ise 'kafa kesme, kan, vahşet' olarak algılamaktadır. 
Hangisi doğrudur? Tabii ki hiç biri. Kendini bilmeyen, niçin yaratıldığını bilmeyen, helal-haram kavramlarını tanımayan, zalim-zulüm kavramlarının mahiyetini idrakten yoksun birilerinin pompalamasıyla tekbir getirmeyi, saldırmayı, yakıp yıkmayı cihat olarak anlamak ve kabul etmek ne kadar ahmaklıksa bunu öyle adlandırıp, cihadı karalamakta o derece ahmaklıktır. 
Devamlı surette Prof. Dr. Haydar Baş Hocamızdan öğrendiğimiz, 'mahlukatın merkezi insandır, Allah'ın muhatabı insandır, insan problemi çözülmedikten sonra hiçbir problemi çözemezsiniz' nüktelerini tekrar ediyoruz. 
Yani kendimizi tanımak zorundayız; Ben neyim, kimim, nerden geldim, niçin geldim, benden ne isteniyor, ben ne yapıyorum' sorularının cevaplarını idrak etmek zorundayız.  
Bizler özel varlıklarız. Allah (c.c), bizlere kendinden bir nefha verdi. Artık akıl-irade verdi ki, bunlar başka hiçbir mahluka verilmedi. İşte bu değerlerle Allah-u Teala'nın külli irade sınırları içerisinde sınırlı irademizle karar verme yeteneği olan bir mahlukuz. 
Bundan olsa ki (!) Tin Suresinde; 'Biz, insanı en güzel şekilde yarattık' buyuran Yüce Allah, devam eden ayette ise 'Sonra onu aşağıların aşağısına çevirdik' buyuruyor.  
Nasıl yani? Prof. Dr. Haydar Baş'ın şu değerlendirmesi sanırım tam cevap olur. Sayın Baş diyor ki; "İnsan, madde yönü ile hayvanları, mana yönü ile de melekleri temsil eder. Ancak o, ne melek, ne de hayvandır. Maddi esaretten kurtulup, mana âleminin zevkine ererse meleklerden üstün, maddeye esir olursa hayvanlardan aşağı olur." (İslam ve Hz. Mevlana sh:353)
Bu noktadan hareketle cihada gelirsek, kendisi ile tanışmamış, barışmamış bir kişinin Allah yolunda cihat ediyorum, iddiası sadece kendini aldatmadır. 
Birde şeytan meselesi var. Şeytan ile cihat var. Hani toplum arasında kişiler, kendilerini masumlaştırmak için 'şeytana uydum, şeytan beni kandırdı' gibi cümleler kurarlar. 
Oysa ayette şeytanın itirafı aynen şöyle geçiyor; "Ben, sizin üzerinizde bir güce (sultanlığa, yaptırım gücüne) sahip değilim. Sadece sizi davet ettim. Böylece siz, bana icabet ettiniz. Öyleyse beni kınamayın, siz kendinizi kınayın." (İbrahim Suresi, 22)
İşte şeytanın o davetine karşı cihat yapabiliyor muyuz? Hah! İşte burası kopma noktası.
İmam Musa Kazım Hazretlerinin meşhur talebelerinden Hişam der ki: İmam'a (a.s.) sordum: 'Hangi düşmanla cihad etmek daha önceliklidir?' 
İmam (a.s) buyurdu ki: 'Senin en yakınında olan, sana düşmanlığı en fazla olan, sana en zararlı olan, sana en büyük düşmanlığı besleyen, sana yakın olmasına rağmen senden gizli olan ve düşmanlarını sana karşı kışkırtan düşmanla savaşman daha önceliklidir. O da İblis'tir.
Onun görevi kalplere vesvese vermektir. Senin ona karşı düşmanlığın da şiddetli olmalıdır. Ona karşı savaş açmaktan geri durma. Geri durman onun seni helâk etmesine sebep olur. Ama o, gücüne dayanma bakımından senden daha zayıftır. 
Şerrinin çokluğuna rağmen zarar bakımından senden daha azdır. Sen Allah'a sarıldığın zaman, doğru yolu bulmuşsundur. 
Ey Hişam! Yüce Allah kime üç şeyi ikram etmişse, ona lütufta bulunmuştur: Havâsının izinden gitmesine engel olacak yeterli akıl, cehaletini etkisiz kılacak yeterli ilim ve fakirlik korkusuna engel olacak yeterli zenginlik."
Özetle bir Müslüman nefsiyle olan mücadelesinde mesafe kaydetmemiş, devamlı kötülüğe çağıran iblis'e rest çekememiş ama ortalıkta cihat çığırtkanlığı yapıyorsa bilin ki, şeytana sözcülük ediyordur.