ESHOT'un bütçesi 1 milyar 817 milyon 146 bin TL

İzmir Büyükşehir Belediyesinin kasım ayı olağan meclis toplantısının 7'nci oturumu, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer idaresinde gerçekleşti. Toplantıda, ESHOT'un 2021 yılı gider bütçesi 1 milyar 817 milyon 146 bin TL, gelir bütçesi ise 1 milyar 176 milyon 196 bin TL olarak oylandı ve kabul edildi. İzmir Büyükşehir Belediyesinden kuruma 600 milyon TL'lik yardım yapılmasına karar verildi. CHP ve İYİ Parti 'evet', AK Parti ve MHP 'hayır' oyu verirken, bütçe oy çokluğuyla kabul edildi. Başkan Soyer, pandemi süresince yolcu sayısının 1 milyon azaldığını ancak sefer sayılarının düşmediğini kaydetti.

'Şapka çıkarılacak bir durum'

İzmir Büyükşehir Belediye Başkan Vekili Mustafa Özuslu, 'ESHOT bir hizmet kuruluşudur. Burada kar ve zarardan söz edebilir miyiz' ESHOT'un üzerine bindirilen ücretsiz hizmetleri de hesaba katmak zorundayız. Bir hizmet veriyorsunuz ve bunları birtakım sübvansiyonlarla idame ettireceksiniz. Ülkede ne oluyorsa ESHOT'u yöneten arkadaşlarımız da bunun doğrultusunda hareket ediyorlar. Bundan doğal bir şey olamaz. ESHOT'ta filo gençleştirmesi yaptık. İzmir tarihinin en büyük alımını gerçekleştirdi. Yaş ortalamamız 6.2'ye düşecek. AB'nin ortaya koyduğu standartlara denk düşüyor. 100 adet elektrikli otobüs alımımız var. O zaman 5.2'ye düşecek. Daha iyi hizmet veren otobüslerle devam edeceğiz. Toplu ulaşımda halkın bunu kullanması büyük zenginliktir. Bir söz var; 'gelişmiş ülke fakirlerin araç kullandığı değil zenginlerin otobüs kullandığı ülkedir.' Biz İzmir'de bu vizyonu ortaya koyuyoruz. Otobüs alımlarında ulaşılan zirvenin şapka çıkarılacak bir durum olduğunu düşünüyorum. Kendi kaynağı içinden ve piyasa şartlarının altında alıyor. Yani alırken de kazanıyor. Arkadaşlarımız kamunun bütçesini doğru kullanıyorlar. Ne yaparsak yapalım lastikli taşıma ulaşımda büyük yer kaplıyor' dedi.

'120 dakika İzmir'e iyi geldi'

Özuslu, '120 dakika' konusu ile ilgili de şunları söyledi:
'120 dakika İzmir'e iyi geldi. Biniş kaybı var mı, var. İlk binişlerde yüzde 1'lik bir artış var. Vatandaş kendisini daha doğru otobüse binme konusunda yönlendirmiş. İkinci binişlerde 50 kuruş alıyoruz diye eleştirildik. Kimse, 'niye ilk binişlerde 10 kuruş düşürdünüz'' demiyor. Esas eşeğin büyüğü orada. Üçüncü binişler artmış. İsteyenler rakamları ESHOT müdürlüğünden alırlar.'

'ESHOT'un pazara giderek patates, soğan satmasını beklemiyoruz'

AK Parti Grup Başkan Vekili Özgür Hızal da, 'Biz burada ESHOT'la ilgili durumu konuşuyorsak bu ülkede yeteri kadar raylı sistemlerin gelişmemiş olmasıdır. Az önce bir söz söylendi. Zenginlerin artık metrolara biniyor olması gerekir. Asıl mesele bu. Hayatın bir gerçeği var. Lastik tekerlekli araçla bu taşıma işini yaparsak zarar ederiz. Dünyanın her yerinde bu böyledir. ESHOT'un 'şu kadar gelirimiz var, giderimiz var' denilerek 'kar ettik' diye açıklanmasını elbette beklemiyoruz. ESHOT'un sadece biniş ücretlerinden alınan geliri var. Bunu biliyoruz. İZSU ve ESHOT'un pazara giderek patates, soğan satmasını beklemiyoruz. Gerçi ESHOT'un yeni bir geliri var. Reklam geliri Çok ciddi bir gelir. Otobüslerdeki renk cümbüşünü hepimiz görüyoruz. Duraklarda da var. Buradan gelir elde ediliyor. Burada mesele ESHOT'un kar zarar etmesi değil. Zararını tartışırken doğru yatırımlarla bu zararın bir miktar daha aşağı indirilmesini önerdik. 'ESHOT'un araç yaş ortalaması yüksek' dedik. Ne kadar doğru bir bakış açısında olduğumuzu gördük. Geldiğimiz noktada ESHOT doğru bir anlayışla yeni araçlar alındı. Araç yaş ortalaması inmiyor ama sabit duruyor' açıklamasını yaptı.

'90 dakikayı geri getirelim'

Çalışmalar olmasına rağmen ESHOT'un yine de istenilen seviyede olmadığını vurgulayan Hızal, şöyle devam etti:
'Her yıl olduğu gibi ESHOT'a bu yıl da yardım yapılacak. Bu yıl uygun görülen 600 milyon ve geçmişte gördük ki hep öngörülenin üzerine çıktı. Bu yıl da 600 milyonu aşacak diye düşünüyoruz. Açık da krediyle tamamlanıyor. ESHOT bir zarar ediyor. Bu zararı dönem dönem yapılan zamlarla vatandaştan çıkarma gereği duyulmasına eleştiri getiriyoruz. 90 dakika meselesi İzmir'de son dönem en çok konuşulan konu. İzmirlilerin tabiriyle söylüyorum; 90 dakikama dokunma. İzmir'deki ulaşım sistemini ESHOT kurdu. Bu sistemde bir vatandaşımızın ikinci aktarmaya binmesi zorunlu. 15 yıl boyunca bu şehirde ulaşım noktasındaki en doğru uygulamayı maalesef ki bu mecliste CHP ve İYİ Parti oylarıyla ortadan kaldırdık. Biz ESHOT'un kar etmesini beklemiyoruz, doğru yatırımlarla zararı aşağı çekmesini bekliyoruz. Gerekirse 600 milyon değil 700 milyon büyükşehir desteği verelim ama 90 dakikayı geri verelim. Vatandaş sizden 90 dakikayı 120 dakikaya çıkarmanızı beklemiyor. Vatandaş sizden 90 dakikanın eski haliyle ücretsiz olarak devam etmesini istiyor. Hiçbir İzmirli keyfiyet olarak otobüs değiştirmez. Siz bunu 50 kuruşçuk bir zam olarak nitelerseniz, arka sıradakiler için büyük bir zam olur. Biz AK Parti olarak yakın zamanda önerge verdik ama ortadan kaldırıldı. Bu uygulamayı hep beraber hayata geçirelim.'

'Bütçesi yüzde 12.85 artırıldı'

Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı Bülent Köklü rakamlar üzerinden açıklamalarda bulundu. Köklü, 'ESHOT için 2021 yılı gider bütçesi 1 milyar 817 milyon 146 bin TL, gelir bütçesi ise 1 milyar 176 milyon 196 bin TL olarak teklif edildi. Geçen yıla göre gider bütçesi yüzde 12.85 artırıldı. Geçmiş yıla gelir bütçesi yüzde 25 olarak artırılmıştır. İç borçlanma olarak 640 milyon 950 bin TL denklik sağlandı' sözlerine yer verdi. Köklü, pandemi nedeniyle yolcu düşüşlerine dikkat çekti. Geçen yıl yapılan öngörülerin hesapta olmayan hastalık nedeniyle tutmadığı belirtilerek tedbirler ve önlemler nedeniyle düşüşlere ve sefer sayıların artırılmasına dikkat çekildi. Köklü, 'Geçen yıl, 'otobüs alın, yenileyin, masrafları yüksek, yakıt tüketimi artmakta' eleştirileri geliyordu. O günden bugüne salgın süreci olmasına rağmen, ekonomik çalkantıların olduğu böyle bir dönemde Tunç Başkanımız ve ekibi krizi fırsata çevirerek ciddi bir otobüs alımı yapmış ve avantaja çevirmiştir. 'Borçlanmadan korkmayın, borçlanan belediye yatırım' yapar deniyordu. Şimdi tam bu noktadayız' ifadelerini kullandı.

'Yolcu sayısı 1 milyon azaldı ama sefer sayısını eksiltmedik'

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Soyer şunları söyledi:
'Gelişmiş kentler yoksulların özel araç kullandığı değil zenginlerin toplu ulaşım kullandığı kentlerdir. Bu söz ile raylı sistemler kastediliyor. Raylı sistem konusunda İzmir Büyükşehir Belediyesinin geride kalan senede çok iyi bir sınav verdi. Pandemiye rağmen Narlıdere metrosu tıkır tıkır işliyor. Aynı şekilde Çiğli tramvayıyla ilgili ihale yapıldı. Çok sayıda katılımcı geldi. Tamamlanma aşamasında ama en önemlisi Buca metrosu. İzmir tarihinin en büyük yatırımı olan projeyle ilgili 450 milyon dolarlık bir mutabakat sağlandı. Ocak ayında uluslararası ihaleyi gerçekleştirme noktasına geleceğiz. Asıl hedefimiz lastik tekerlekliklerden kurtulmak ve raylı sistemi bu şehirde yaygınlaştırmaktır. 451 otobüsü 2 buçuk yıllık sürede almış olacağız. İzmir için büyük kazançlarımız var. 18 Mart 2020 tarihinde 1 milyon 800 bin üzerinde biniş varken bin 315 araçla servis veriyorduk. Bugün bin 388 aracımız hizmet vermekte, toplam yolcu sayımız 800 bin. Daha az yolcuya daha fazla araçla hizmet veriyoruz. Tüm bu krize rağmen sefer sayısında azalmaya gitmedik. Muhalefetteki arkadaşlarımızın önerilerinden yararlandık. Her yıl duraklar yenilenecek. Bin durak yenilenmiş olacak. Akıllı duraklarımız olacak.'İHA