Ev kurmak ile devlet kurmak

 ?(Dünden devam edelim) 
Ekonomisi kaybetmiş, parasını bile yabancılar bastığı bir hale gelmiş, borçlandırılmış, onlarca yıldır süren savaşlar nedeniyle milyonlarca asker ve insanını kaybetmiş Osmanlı İmparatorluğu artık sona gelmişti. Haçlı, Osmanlı'yı nasıl paylaşacaklarını Sevr'de resmiyete dökmüşlerdi. Adeta bir imparatorluk yağmalanıyor, talan ediliyordu. 
Ordular dağıtılmış, donanmaya el konulmuş, millet fakr-u zaruret içerisinde.. Okuma-yazma oranı sıfıra yakın. Halkın % 96'sı okuma yazma bilmiyor. Tarım yok, hayvancılık yok. Sanayi zaten yok. Kısaca yokluk ve zorluk adına ne aklınıza gelirse hepsi var. 
İşte bu şartlarda 19 Mayıs 1919'da M. Kemal Samsun'a çıkıyor. Neden? Bu Milleti esaretten kurtarmak, adeta şahsiyetini yeniden kazandırmak için. Milleti de yanına alan M. Kemal bütün yokluk ve zorluklara rağmen 3 yıl süren savaş neticesinde bir devlet kuruyor; Türkiye Cumhuriyeti. 
Dün ev kurma örneğinde anlattığım gibi devlet kurma ile iş bitmiyor. Bunun iç işleri var. Dış işleri var. Halkın beslenmesi var. İç ve dış tehditlere karşı korunma gerekliliği var. Yani var oğlu var. Tabi bunları hayata geçirmek için bir de azim ve kararlılığa ihtiyaç var. İşte o azim ve kararlılık Atatürk ve Türk Milletinde olduğu için bu gereklilikleri en kısa sürede hayata geçirdiler.
En başta ekonomiyi millileştirdi. Ekonomik sömürüyü bitirmek için yabancı sermayeli bankaları geri aldı. Tarım ve hayvancılık için yeni bankalar kurdu. 'Her fabrika bir kaledir' diyerek sanayi devrimi için adım attı ve birçok fabrikanın temelini attı. Bir kaçını hatırlarsak!
1- Ankara Fişek Fabrikası (1924)
2- Gölcük Tersanesi (1924)
3- Şakir Zümre Fabrikası (1925)
4- Eskişehir Hava Tamirhanesi (1925)
5- Alpullu Şeker Fabrikası (1926)
6- Uşak Şeker Fabrikası (1926)
7- Kayseri Uçak Fabrikası (1926)
8- Kırıkkale Mühimmat Fabrikası (1927)
9- Bünyan Dokuma Fabrikası (1927)
10- Eskişehir Kiremit Fabrikası (1927)
11- Kırıkkale Elektrik Santrali ve Çelik Fabrikası (1928)
12- Ankara Çimento Fabrikası (1928)
13- Ankara Havagazı Fabrikası (1929)
14- İstanbul Otomobil (Ford) Montaj Fabrikası (1929'da anlaşma onaylandı)
15- Kayaş Kapsül Fabrikası (1930)
16- Nuri Killigil Tabanca, Havan ve Mühimmat Üretim Tesisleri (1930)
17- Kırıkkale Elektrik Santrali ve Çelik Fabrikası (1931)
18- Eskişehir Şeker Fabrikası (1934)
19- Turhal Şeker Fabrikaları (1934)
20- Konya Ereğlisi Bez Fabrikası (1934)
21- Bakırköy Bez fabrikası (1934)
22- Bursa Süt Fabrikası (1934)
23- İzmit Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası (1934 temel atma)
24- Zonguldak Antrasit Fabrikası (1934 temel atma)
25- Zonguldak Kömür Yıkama Fabrikası (1934)
26- Keçiborlu Kükürt Fabrikası (1934)
27- Isparta Gülyağı Fabrikası (1934)
28- Ankara, Konya, Eskişehir ve Sivas Buğday Siloları (1934 meclis onayı)
29- Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası (1935)
30- Kayseri Bez Fabrikası (1934 temel atma)
31- Nazilli Basma Fabrikası (1935 temel atma)
32- Bursa Merinos Fabrikası (1935 temel atma)
33- Gemlik Suni İpek Fabrikası (1935 temel atma)
34- Keçiborlu-Kükürt Fabrikası (1935)
35- Ankara Çubuk Barajı (1936)
36- Zonguldak Taş kömürü fabrikası (1936)
37- Barut, Tüfek ve Top Fabrikaları (1936)
38- Nuri Demirağ Uçak Fabrikası (1936)
39- Malatya Sigara Fabrikası (1936)
40- Bitlis Sigara Fabrikası (1936)
41- Malatya Bez Fabrikası (1937 temel atma)
42- İzmit Kağıt ve Karton Fabrikası (1934 temel atma)
43- Karabük Demir Çelik Fabrikası (1937 temel atma)
44- Divriği Demir Ocakları (1938)
45- İzmir'de klor fabrikası (1938 temel atma)
46- Sivas Çimento Fabrikası (1938 temel atma)
Okuma-yazma oranı kısa sürede % 27'lere ulaştı. Kadınlara seçme hakkı verildi. Din, birilerinin tekelinden kurtarıldı. Kur'an tefsiri yazdırıldı. Hadis tercümeleri basıldı. 
Yeni cumhuriyete karşı içten ve dıştan ekonomik olsun, siyasi olsun, askeri ve terör bağlamında olsun birçok yaptırım ve ayaklanma gerçekleştirildi. 
Amma! Atatürk, millet ile her daim iç içe olduğu, millet-devlet aynı hedefe odaklandığı, bir ve beraber olduğu için iç ve dış düşmanlara karşı ayakta kaldılar.
Bugün de benzer şartları yaşıyoruz. Bu devletin dünkü ifademle bu evin ayakta kalması için devlet-millet birliği şarttır.