Fark edilmeyi bekleyen hazineler

Efendim bilenler bilir; bendeniz Beykoz'da büyüdüm. Uzun bir ayrılıktan sonra şimdi yine İstanbul Boğazı'nın bu zarif ve köklü beldesinde ikamet etmekteyim. Tanınmış pek çok simanın doğup büyüdüğü bir yer olması münasebetiyle, "Beykoz'un özellikle incelenmesi gerekir" diye düşünüyorum. Bu düşüncelere sahip olmamın nedeni ben de orada büyüdüm diye değil, sakın böyle düşünülmesin. Geçenlerde bir kitapta okuduğum bir pasaj beni bu düşüncelere sürükledi.Efendim İshak Ağa Beykoz'un tarihine damgasını vuran şahsiyetlerden biri. Beykozlu olan hemen herkes bu ismi bilir. Beykoz'un merkezinde, yöre halkının 'Onçeşmeler' diye andığı muhteşem çeşmenin bânisidir.Gelgelelim, yaklaşık 300 yıldır bu çeşmenin suyundan içilir de bu çeşmenin ve İshak Ağa'nın hikayesi bilinir mi? Bence bu esrarlı hikayenin bileni az. Süheyl Ünver bu hikayeyi aktarmış. Hem de İshak Ağa bizzat kendi anlatıyor.İşte o hikaye:"Anadolu'da doğduğum köyde oturuyordum. Çok zaruret içindeydim. İstanbul'da hemşehrilerimin Gümrükte hamallık yapmak suretiyle iyi para kazandıklarını, yakınlarına yazdıkları mektuplardan öğrenmiştim. Onların yanına gitmek için heveslendim. Hemen yola koyuldum.Üsküdar'a geldim. Öğrendim ki Gümrük karşı tarafta imiş. Baktım, bazı kimseler büyük bir sandala doluyorlar. Bunlar karşıya geçecekler dedim. Ben de bindim ve ilave ettim: 'Beni Gümrük'te indir'. 'Buyurun' dediklerine göre 'herhalde bedava' diye düşündüm. Zira hiç param yoktu. Sandalcı kalkarken para istemez mi? Yanımda ona verecek hiçbir şeyim yoktu. 'O halde indir' dedim. Bazı yolcular, 'canım şu garibi indirme, biz parasını veririz' dediler.Kalktık, sandal Gümrük'ün önünde yavaşladı. Bir salaş önünde durarak beni indirdi. Sandalcı, aradığım Gümrük hamallarına bağırarak: 'Size bir ayı getirdim' dedi. Sözü çok gücüme gitti ama bir şey demedim.Bir süre orada çalıştım. Aldığım harçlıkların bir kısmını kendime sarf ettim, ama bir miktarını da biriktirdim. Bizim gümrüğün önü çöplük gibi bir yerdi. Bir gün orada deniz kenarına atılmış ölü bir tavuk gördüm. Fakir bir adam onu görerek geldi, hemen boğazladı. Kesik kafası ile birlikte hızlı hızlı uzaklaştı. Bu, beni meraklandırdı, peşine düştüm. Ona bunun sebebini sordum. Dedi ki: 'Evde karım, uzun zamandır hasta yatıyor. Canı tavuk istemiş, oysa alacak param yok. Ne yapayım diye düşünürken bu ölü tavuğu gördüm. Canlı kestirdim, demek için boğazladım. Sevinçle sana tavuk aldım diye eve karımın yanına gidiyorum.'Buna çok üzüldüm. 'Sen onu karına yedirme, şunu al, git taze bir tavuk kestir, götür' diyerek, biriktirdiğim ne kadar para varsa kesesiyle birlikte verdim. Adamcağız sevincinden ağlayarak gitti. Ben de döndüm, gümrüğe geldimBir gün saraydan birkaç adım gelerek ismini bildirmedikleri, lakin yeni gelmiş bir adamı arıyorlardı. Ben de kulak verdim, baktım ki beni tarif ediyorlar. Onlara 'beni arıyorsunuz galiba' dedim. Bu adamlar beni hemen sevinçle yanlarına alıp doğru padişahın sarayına götürdüler ve huzuruna çıkardılar. Padişah dedi ki: 'Dün gece rüyamda senin bir fakire yardım ettiğini gördüm. Bu hareketini beğendim ve seni taltif etmek için arattım. İşte sen osun. Bu yardımın Cenab-ı Hakkın da hoşuna gitti. Bu cihetle seni İstanbul Gümrüğü'ne Emin atadım.'İşte ben de münasebetim olan ve bu cihetle uğurlu saydığım Beykoz'u ihya eden suları toplayarak 1746'da Allah'ın bana olan lütfunun borcunu eda etmek için bir çeşme ve bazı eserler yaptırdım.Bir gün dairde oturuyordum. Gümrüğün önünde hatalı geçiş yapan bir kayıkçıyı huzuruma getirdiler. Baktım, beni sandala almak istemeyen ve hemşehrilerime 'size bir ayı daha getirdim' diyen adam. Kendimi tanıttım. Utandı. 'Benden ayı diye söz etmene gücenmiştim. Bu, Allah'ın da hoşuna gitmedi. İyi hareketlerimden dolayı beni dairenin başı yaptı, sen de bir kalp kırdığın için hâlâ kayıkçı kaldın' dedim. Üzülerek önüne baktı ve nedamet getirerek ağladı."Evet dostlar, hikaye bu. Altı çizilecek onlarca detay var aslında. Bunu yapmayacağız. Yalnız şunu belirtmeden geçemeyeceğim; yaklaşık 300 yıldır insanların hizmetinde olan bir eser bırakmak herkese nasip olmuyor. Bu nedenle ceddimize ve onların bıraktığı eserlere daha bir hassas yaklaşmalıyız.Bir de; yolunuzu mutlaka Beykoz'a düşürün ve o muhteşem çeşmenin buz gibi suyundan mutlaka için