Gazi Osman Paşa: Osmanlı’nın kahraman komutanı
Osmanlı İmparatorluğu'nun 19. yüzyıldaki askeri ve siyasi çalkantıları arasında sivrilen isimlerden biri olan Gazi Osman Paşa, özellikle 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'ndaki Plevne Savunması ile tarih sahnesine silinmez bir iz bırakmıştır
13.10.2025 00:05:00 / Güncelleme: 13.10.2025 00:11:21
Hasan Gündoğdu
Hasan Gündoğdu
Osman Nuri Paşa, 1 Ocak 1832 tarihinde Tokat'ta dünyaya gelmiştir. Babası İstanbul Kereste Gümrüğü'nde kâtiplik yapan Mehmed Efendi, annesi ise Şâkire Hatun'dur.
Henüz çocuk yaşta ailesiyle birlikte İstanbul'a taşınan Osman Nuri, Beşiktaş Askeri Rüşdiyesi'nde başladığı eğitimini Mekteb-i Harbiye'de tamamlamış ve 1853 yılında mülâzım-ı sâni (teğmen) rütbesiyle mezun olmuştur.
Askerî kariyeri ve yükselişi
Kırım Savaşı sırasında gösterdiği başarılarla dikkat çeken Osman Paşa, kısa sürede rütbe atlamış ve çeşitli cephelerde görev almıştır. Balkanlar'da ve Doğu Anadolu'da yürüttüğü operasyonlar, onun stratejik düşünme yeteneğini ve liderlik vasıflarını ortaya koymuştur. 1876 yılında müşir (mareşal) rütbesine yükselmiştir.
Plevne savunması: Bir efsanenin doğuşu
1877 yılında başlayan Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Osman Paşa, Bulgaristan'ın Plevne kentinde konuşlandırılmıştır. Rus ve Rumen kuvvetlerinin yoğun saldırılarına karşı üç ay boyunca direniş göstermiş, savunma taktikleriyle dünya askeri literatürüne geçmiştir.
Özellikle siper savaşları ve ani karşı taarruzlarla düşmanı yıpratmış, zaman kazanarak Osmanlı'nın diplomatik manevralarına zemin hazırlamıştır.
Plevne Savunması, Batı basınında geniş yankı uyandırmış; Osman Paşa'ya "Plevne Kahramanı" unvanı verilmiştir. Bu direniş, Osmanlı ordusunun moralini yükseltmiş ve Paşa'nın halk nezdindeki itibarını pekiştirmiştir.
Saray hizmetleri ve son yılları
Savaş sonrası İstanbul'a dönen Osman Paşa, Sultan II. Abdülhamid tarafından sarayda yüksek görevlerle onurlandırılmıştır. Askerî danışmanlık, eğitim reformları ve ordu modernizasyonu gibi alanlarda katkı sağlamıştır. 5 Nisan 1900 tarihinde İstanbul'da vefat etmiş ve Fatih Camii haziresine defnedilmiştir.
Mirası ve hatırası
Gazi Osman Paşa'nın adı, Türkiye'de birçok cadde, okul ve kamu kurumuna verilmiştir. Tokat'ta kurulan Gaziosmanpaşa Üniversitesi, onun adını yaşatmaktadır. Ayrıca Plevne Marşı, onun kahramanlığını simgeleyen kültürel bir miras olarak halk arasında hâlâ söylenmektedir.
Gazi Osman Paşa, yalnızca bir asker değil; aynı zamanda stratejik düşünceye sahip bir lider, halk kahramanı ve Osmanlı'nın çöküş döneminde umut ışığı olmuş bir figürdür. Onun yaşamı, tarihsel bağlamda değerlendirildiğinde, Osmanlı'nın son dönem askeri dehasının en parlak örneklerinden biri olarak kabul edilmelidir.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
