Gıdaya rekor zamlar yolda!

Yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgını tedarik zincirlerini kesintiye uğratırken, kötü hava şartları ve lojistik sıkıntılarla birlikte tüm sektörlerde olduğu gibi tarım sektörünü de olumsuz etkiliyor. Dünya salgının etkilerini atlatmaya çalışırken, tarımsal üretimde ABD'de tonu 1000 dolara çıkan azotlu gübre fiyatının küresel mahsulü tehlikeye atacağı uyarısı yapılıyor. İklim değişikliği, kuraklık ve iş gücü sıkıntısının yanı sıra tüm zamanların en yüksek seviyesini gören gübre ve zirai ilaç maliyetleri çiftçilerin kârlarını tehdit ediyor. Covid-19 krizinde tüm dünyada emtia fiyatları artarken, gübrenin ham maddesi olan amonyak, sülfürik asit, nitrik asit, doğalgaz, fosforik asitin fiyatının da yüksek bir artış gösterdiği dikkati çekiyor. Uzmanlar, tedarikçileri Covid-19 salgını nedeniyle hazırlıksız yakalayan güçlü talep nedeniyle fiyatların 2021'de yükselmeye devam ettiğini belirterek, lojistik aksaklıkların, olumsuz hava koşullarının, yüksek enerji ve girdi fiyatlarının üretim ve ticareti etkilediğine dikkati çekiyor. Uzmanlar gübre fiyatlarının, devam eden güçlü talep ve kademeli arz toparlanması nedeniyle genel olarak oldukça yüksek kalmasını bekliyor. Artan taleple gübre fiyatlarının tahıl üretimi için en büyük tehditlerden biri haline geldiğine dikkat çekiliyor. Green Markets verileri, Ocak 2021'de ton başına 417 dolar olan Kuzey Amerika gübre fiyat endeksinin Kasım 2021'de 1100 doların üzerine çıkarak rekor kırdığını ortaya koyuyor. Söz konusu endeks, 21 Ocak itibarıyla 876 dolardan işlem görüyor. Azotlu gübre yapımında kullanılan Batı Avrupa amonyak fiyatlarının da geçen yılın başında ton başına 300 doların altındaki seviyelerden Kasım 2021'de 13 yılın en yüksek seviyesi olan ton başına 910 dolara ulaştığı kayıtlara geçti. Artan enerji fiyatları da gübre maliyetlerini artırırken, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), suni gübre ve pestisitlerin artan maliyetlerinin bir sonucu olarak gıda fiyatlarının çarpıcı biçimde yükseleceği konusunda uyarıyor.