Haziran ayı yine zamlarla geçti

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, haziran ayı üretici ve market fiyatları ile girdi maliyetlerindeki değişimlere ilişkin yazılı açıklama yaptı.

Haziranda üretici ve market arasındaki fiyat farkının yüzde 600 ile en fazla karpuzda görüldüğünü belirten Bayraktar, karpuzu yüzde 284 ile kuru soğan, yüzde 261,6 ile kabak, yüzde 225,5 ile nohut, yüzde 220,8 ile kuru fasulyenin takip ettiğine dikkati çekti.

Bayraktar, söz konusu ayda markette fiyatı en fazla artan ürünün limon, üreticide kırmızı mercimek olduğunu ifade ederek, fiyatı en fazla düşen ürünün ise hem markette hem üreticide karpuz olduğunu vurguladı.

Market fiyatlarına da değinen Bayraktar, şu bilgileri paylaştı:

"Haziranda markette 38 ürünün 26'sında fiyat artışı, 12'sinde ise fiyat azalışı görüldü. Markette fiyatı en fazla artan ürün yüzde 42 ile limon oldu. Limondaki fiyat artışını yüzde 8,7 ile iç fındık, yüzde 8,3 ile yeşil soğan, yüzde 7,2 ile Antep fıstığı ve yüzde 7 ile pirinç takip etti. Markette fiyatı en fazla azalan ürün ise yüzde 67,5 ile karpuz oldu. Karpuzu yüzde 18 ile patates, yüzde 17,5 ile yumurta, yüzde 10,1 ile patlıcan ve yüzde 8 ile çilek izledi."

Bayraktar, üreticide 30 ürünün 9'unda fiyat artışı olurken 14'ünde fiyat düşüşü görüldüğünü, 7 üründe ise fiyat değişimi olmadığını bildirerek, "Üreticide en fazla fiyat düşüşü yüzde 89,5 ile karpuzda görüldü. Karpuzdaki fiyat düşüşünü yüzde 30,8 ile patates, yüzde 22,2 ile salatalık, yüzde 16,4 ile patlıcan, yüzde 15,3 ile domates izledi. Üreticide en çok fiyat artışı yüzde 43,1 ile kırmızı mercimekte görüldü. Kırmızı mercimekteki fiyat artışını yüzde 20 ile maydanoz, yüzde 18,6 ile sivri biber, yüzde 5,9 ile limon izledi." ifadelerini kullandı.

Üreticide fiyat değişiminin nedenleri

Bayraktar, kırmızı mercimek fiyatının yeni sezon ürünü olmasından dolayı yükseldiğinin altını çizerek, maydanozda ise ürün arzının azalması nedeniyle fiyatların yükseldiğini ifade etti.

Zirai dondan etkilenen limonda, rekoltede beklenen düşüşün fiyatları yükselttiğini vurgulayan Bayraktar, şunları kaydetti:

"Salatalık, patlıcan, domates ve kabakta arzın artması fiyatların düşmesine neden oldu. Özellikle Adana başta olmak üzere bazı illerimizde yaşanan aşırı sıcaklıklar, üreticinin özenle yetiştirdiği sofralık domatesin değerini yitirmesine neden olmuştur. Bu durum, zaten düşük olan domates fiyatlarını daha da aşağı çekmektedir. Kuru soğan ve patates fiyatlarındaki düşüş, üretimdeki artışla birlikte yoğun bir talep olmamasından kaynaklandı."

Bayraktar, Orta Doğu'daki gerilimin Türkiye'deki gübre fiyatlarını artırdığına işaret ederek, çatışmanın cereyan ettiği bölgedeki ülkelerin gübre üretiminde dünyada ön sıralarda yer aldıklarının altını çizdi.

Sevkiyat yollarında meydana gelen kısıtlamaların söz konusu ülkelerden gübre veya gübre ham maddesi temin eden ülkelerdeki fiyatları artırdığını belirten Bayraktar, "Gübrelere ek olarak bir diğer önemli tarımsal girdi olan mazotta da fiyat artışı meydana gelmiştir." değerlendirmesinde bulundu.