İmam Musa Kazım’dan nasihatler

Ey Hişam! Bütün insanlar yıldızları görür fakat sadece onların yörüngelerini ve menzillerini bilenler, onlarla yollarını bulabilirler. Aynı şekilde siz de hikmeti öğreniyorsunuz ama sadece onunla amel edenler doğru yolu bulabilirler.
 
Ey Hişam! İsâ (a.s.) Havarilere şöyle dedi: 'Ey kötü kullar! Hurma ağacının uzunluğu size zor geliyor, gözünüzde büyütüyorsunuz, Dikenlerini, zahmetini ve yüksekliğini hatırlıyor, meyvesinin tatlılığını, güzelliğini unutuyorsunuz.
 
Aynı ahrete dâir amellerin zahmeti uzun bir süre sonra gerçekleşmesi aklınıza geliyor ama kavuşacağınız nimetleri, nurları ve meyveleri aklınıza getirmiyorsunuz.
 
Ey kötü kullar! Buğdayı ayıklayın, temizleyin, öğütün, sonra pişirin. O zaman tadını alırsınız, yemesi kolay ve lezzetli olur. Aynı şekilde imanınızı da arındırın, kemâle erdirin, o zaman imanın tadına varır, onun âkıbetinden faydalanırsınız.'
 
Size hakkı söylüyorum! Eğer karanlık bir gecede katranla tutuşturulan bir kandil bulursanız, hemen onunla bulunduğunuz yeri aydınlatırsınız ve katranın kötü kokusuna aldırmazsınız.
 
Aynı şekilde hikmeti de kimde bulursanız, almanız gerekir ve onun hikmete ilişkin kötü yaklaşımı, yanlış beklentisi sizi bundan alıkoymamalıdır.
 
Ey dünyanın kulları! Size hakkı söylüyorum! Sevdiğiniz şeyleri terk etmedikçe, ahiret şerefine kavuşamazsınız. Tövbe etmeyi yarına bırakmayın.
 
Çünkü yarından önce bir gündüz ve bir gece vardır ki, Allah'ın kaza ve kaderi onlarda da geçerlidir, etkisini sürdürmektedir.
 
Size hakkı söylüyorum! İnsanlara borçlu olmayan bir insan, borçlu olana göre borcunu en güzel şekilde ödese daha rahat olur, daha az sıkıntı çeker.
 
Aynı şekilde, günah işlemeyen kimse, hâlis bir niyetle tövbe edip pişmanlık duysa da, günah işleyen kimseye göre daha rahat olur.
 
Hiç kuşkusuz küçük ve önemsenmeyen günahlar İblis'in tuzaklarıdır. İblis bu gibi günahları sizin gözünüzde küçültür, önemsizleştirir. Derken bu günahlar birikmeye, çoğalmaya ve sizi dört koldan sarmaya başlarlar.
 

 
Size hakkı söylüyorum! Hikmet karşısında insanlar iki kısma ayrılır. Bir kısmı, söz olarak hikmeti en sağlam şekilde anlar ve fiilleriyle onu tasdik eder. Bir kısmı da, söz olarak en güzel şekilde kavrar ama kötü fiillerle onu zâyi eder.
 
Bu ikisi arasında ne büyük fark vardır! Ne mutlu fiilleriyle tasdik eden âlimlere! Yazıklar olsun ilimleri sözde kalan âlimlere!
 
Ey kötü kullar! Allah'ın mescidlerini bedenleriniz ve alınlarınız için zindana çevirin. Kalplerinizi takva evleri hâline getirin. Kalpleriniz, şehvetlerin barınağı hâline gelmesin.
 
Belâlar karşısında en fazla sızlayanınız, dünyaya en çok sevgiyle bağlananızdır. Belâlara karşı en sabırlınız da, dünyaya karşı en fazla zâhidlik edeninizdir.
 
Ey kötü kullar! Avını kapıp kaçan çaylak, aldatıcı tilki, hain kurt ve vahşice parçalayan aslan gibi olmayın. İnsanlara öyle davranmayın; kimini aldatmayın, kimini de haince tuzağa düşürmeyin.
 
Size hakkı söylüyorum! Bedenin zâhirinin sağlıklı, içininse ifsat olmuş olması ona bir fayda vermez.
 
Aynı şekilde kalpleriniz bozuk iken bedeninizin dış görünüşünün beğeneceğiniz tarzda güzel olması, kalpleriniz pislik içindeki iken derinizin temiz olması size bir fayda sağlamayacaktır.
 
Un gibi işe yarar şeyleri dışarı atıp, işe yaramaz kabukları içinde tutan kalbur gibi olmayın. Siz de böylesiniz. Ağzınızdan hikmet dökülüyor ama göğüslerinizin içinde kin ve kötülük kalıyor.
 
Ey dünyanın kulları! Sizin durumunuz, insanlara ışık saçan ama kendini yakan muma benzer." (Prof. Dr. Haydar Baş, İmam Musa Kazım eserinden) H: Akın Aydın