İnşaatta sorunlar katlanıyor

Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB), ekonomi çevreleri ve sektör tarafından ilgiyle takip edilen Ocak 2020 İnşaat Sektörü Analizi Raporu'nu yayınladı. "Resesyon Endişelerinden Kırılgan Toparlanmaya" başlıklı analizde, küresel ve ulusal ekonominin yanı sıra inşaat sektörüne ilişkin veriler kapsamlı biçimde değerlendirildi. Raporda şu ifadelere yer verildi: "Mevcut tabloda inşaat sektörü için önümüzdeki dönemde kentsel dönüşüm sürecinin yeniden canlandırılması, kamu-özel işbirliği (KÖİ) projelerinin önceliklendirilerek verimlilik kriterleri çerçevesinde uygulanması ile büyük altyapı projeleri için uygun maliyetli dış finansman temin edilmesinin önemine işaret edilmektedir."

Ekonomi daralıyor

Rapora göre, 2019 yılının ilk 9 ayında ekonomi yüzde 1, inşaat sektörü ise yüzde 9.8 oranında küçüldü. Yaşadığı daralma sonucunda sektörün istihdamdan aldığı pay, yüzde 7 seviyesinden yüzde 5.8'e gerilemiş durumda. TÜİK'in işgücü istatistiklerine göre; sektörde istihdam edilen kişi sayısı Ekim ayı itibariyle geçen yıl 1.9 milyon seviyesinden bu yıl 1.6 milyon seviyesine indi.

Yurtdışında da sıkıntı var

Türk müteahhitlik firmaları, yurtdışına açıldıkları 1972 yılından 2019 yılı sonuna kadar 126 ülkede toplam 400.4 milyar ABD Doları tutarında 10 bin 108 proje üstlendi. Sektör, 2019 yılında ise yurtdışında toplam tutarı 18 milyar ABD Doları olan 438 proje aldı. Böylelikle dünya ekonomisindeki dalgalanmalar ve Türkiye'nin bölgesinde yaşanan siyasi sıkıntıların etkisiyle yaşanan kayıplarla yıllık 20 milyar ABD Doları seviyesi aşılamadı ancak toplam proje sayısında 10 bin hedefi geçildi. Geçen yıl özellikle Ortadoğu'da Türkiye aleyhine oluşturulan algı neticesinde 3 milyar ABD Doları kadar iş kaybı yaşandığı değerlendirilmekte. 

Lider pazar Rusya

Rapora göre, geçtiğimiz yıl proje büyüklüklerine göre en fazla iş alınan ülkeler Rusya Federasyonu, Katar, Kuveyt, Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan, Suudi Arabistan, Irak, Macaristan ve Sırbistan olarak sıralanıyor. Lider pazar Rusya'da 6.1 milyar ABD Doları büyüklüğünde toplam 56 proje üstlenilirken, bu ülkeyi toplam 1.2 milyar ABD Doları tutarında 7 proje ile Katar ve 1 milyar ABD Doları tutarında 8 proje ile Kuveyt izliyor.

Finansman sorunu büyük 

Sektörün son yıllarda pazar çeşitliliğini artırması memnuniyet verici olmakla birlikte, ağırlıklı olarak az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde proje üstlenmesi nedeniyle finansman sorunu da artarak sürüyor. Türkiye'de yerleşik bankalar tarafından verilen teminat mektupları ve karşı garantilerin bazı istisnalar dışında iş yapılan ülkelerde doğrudan kabul edilmemesi büyük sıkıntılara neden oluyor.