İstanbul'da 1 Mart'ta meydana gelen trafik kazasında Oğuz Murat Aci'nin hayatını kaybetmesine ilişkin soruşturmada ABD'ye kaçan yazar Eylem Tok ile 17 yaşındaki oğlu T.C. hakkında kırmızı bülten çıkarıldı. Şimdi bu konuda ABD'nin vereceği kararın ne olacağı merak ediliyor. Peki kırmızı bülten çıkarıldıktan sonra süreç nasıl işliyor? Uluslararası Kriminal Polis Teşkilatı (Interpol) tarafından çıkarılan kırmızı bülten, bir kişinin tutuklanması ve iadesi için kullanılan uluslararası bir emirdir. Bu bülten, ciddi suçlardan aranan kişilerin yakalanmasını ve adalete teslim edilmesini kolaylaştırmayı amaçlamaktadır. Bir kırmızı bültenin çıkarılması için şu şartların yerine getirilmesi gerekir: "Kişinin ciddi bir suçla suçlanması veya mahkum edilmesi. Kişinin kaçma veya adaleti engelleme riski taşıması. Kişinin ulusal sınırlar dışında bulunması." Kırmızı bültenler, Interpol'ün 194 üye ülkesinde geçerlidir. Bir kırmızı bülten çıkarıldığında, ilgili ülke yetkilileri kişiyi tutuklar ve iade sürecini başlatır. İade süreci, kişinin bulunduğu ülke ile suçun işlendiği ülke arasındaki anlaşmalara göre yürütülmektedir. Kırmızı bültenler, suçluların uluslararası alanda kaçmasını önlemek için önemli bir araçtır. Bu bültenler, suçluların yakalanmasını hızlandırarak adaletin yerini bulmasına yardımcı olur.
Kırmızı bülten çıkarılan herkes iade ediliyor mu?
Kırmızı bülten çıkarılan herkes talep eden ülkeye iade edilmeyebiliyor. İade süreci, kişinin bulunduğu ülke ile suçun işlendiği ülke arasındaki anlaşmalara ve uluslararası hukuka göre yürütülür. Bir kişinin iadesi şu durumlarda reddedilebilir: "Kişi, iade talebinin konusu olan suçtan dolayı bulunduğu ülkede yargılanıyorsa veya yargılanmışsa. Kişi, iade talebinin konusu olan suçtan dolayı bulunduğu ülkede affedilmişse. İade talebinin konusu olan suç, bulunduğu ülkede suç olarak kabul edilmiyorsa. Kişinin iadesi, insan hakları veya uluslararası hukuk ilkelerine aykırı olacaksa." Ayrıca, bazı ülkeler siyasi suçlardan dolayı iade yapmayı reddedebilirler.
ABD'nin kararı ne olacak?
ABD, kırmızı bülten çıkarılan bir vatandaşını Türkiye'ye iade eder mi sorusunun kesin bir cevabı yok. Bu, her bir vakada özel olarak değerlendiriliyor. Bazı durumlarda, ABD, kırmızı bülten çıkarılan bir vatandaşını Türkiye'ye iade edebilir. Örneğin, ABD, Türkiye'nin iade talebinin geçerli bir hukuki temele sahip olduğuna ve iadenin, insan hakları ve uluslararası hukuk ilkelerine aykırı olmayacağı kanaatine varırsa, vatandaşının iadesini kabul edebilir. Bununla birlikte, ABD, kırmızı bülten çıkarılan bir vatandaşını Türkiye'ye iade etmeyi de reddedebilir. Örneğin, ABD, Türkiye'nin iade talebinin siyasi amaçlı olduğuna veya iadenin, vatandaşının adil bir yargılama alma hakkını ihlal edeceğine inandığı takdirde, vatandaşının iadesini reddedebilir. Öte yandan, ABD, kırmızı bülten çıkarılan bir vatandaşını Türkiye'ye iade etmek yerine, vatandaşıyla ilgili suçu kendi mahkemelerinde yargılamayı da seçebilir. Böyle bir durumda, ABD, Türkiye'nin iade talebini reddetmekle birlikte, vatandaşın suçunu kendi mahkemelerinde yargılama hakkını saklı tutacaktır.Rusya'nın Karadeniz sahiline inme politikasının gereği olarak Kuzey Kafkasya'yı ele geçirme amacıyla 1556'dan itibaren başlattığı Kafkas-Rus Çarlığı savaşı 308 yıl sürdü.
Çerkesleri yok ederek Kafkas Dağları'nın iç kesimlerine ilerleyen Ruslar, teslim olan Çerkesleri ya Çarlık ordusuna katılmaya ya da göç etmeye zorladı. 21 Mayıs 1864'ten itibaren Çerkes toplulukları başta Osmanlı toprakları olmak üzere, dünyanın çeşitli bölgelerine sürgüne maruz kaldı.
Düzce'de etkinlik düzenlendi
Resmi olmayan rakamlara göre 1,5 milyona yakın Çerkes bir ay içinde sürgün edildi. Yol şartları, salgın hastalıklar ve açlık gibi nedenlerden dolayı yaklaşık 500 bin Çerkes hayatını kaybetti. 160 yıl geçmesine rağmen Çerkes sürgünü hüzünle hatırlanıyor. Düzce'de bulunan Çerkeslerde Düzce Belediyesi'nin destekleri ile anma etkinliği düzenlendi. İnsanlık tarihine kara leke olarak geçen Çerkes sürgünü, her yıl Türkiye'de yaşayan Çerkesler tarafından gözyaşı ve hüzünle anılırken, 160. yıl etkinlikleri Düzce'de yapıldı. Mezar taşı nöbeti tutup, nart ateşi yakan Çerkesler 'Sürgün Andı' okudu.
"Sonuna kadar destekliyoruz"
Çerkes sürgününün üzerinden 160 yıl geçmesine rağmen hüzünle hatırlanmaya devam edildiğini ve bu sene anma etkinliğinin Düzce'de yapıldığını vurgulayan Düzce Belediye Başkanı Dr. Faruk Özlü, "Hepimiz bundan 160 yıl önce 1864 yılında başlayan ve resmi olmayan verilere göre 1.5 milyona yakın Çerkesin uğradığı insanlık acısını, dramını ve tarihe geçen bu kara lekeyi biliyoruz. Sadece 1.5 milyon Çerkes yerinden yurdundan edilmedi, 500 bin kardeşimiz yollarda insanlık dışı bir şekilde hayatlarını kaybetti. Bu acı geçtiğimiz 160 yıla rağmen hiç dinmedi. İnsanlık tarihine kara bir leke olarak geçen Çerkes sürgününe dair anılar, tarihi belgeler bugünlere kadar ulaştı. Sizlerin hatıralarını geleceğe taşımak için yaptıklarınızı sonuna kadar destekliyoruz. Bizlerde Düzce'de sizlerin kültürel ve tarihsel her türlü çabanızda yanınızda olmaya devam edeceğiz' dedi.
Meteoroloji Genel Müdürlüğünden alınan tahminlere göre, ülkemiz genelinin parçalı, yer yer çok bulutlu, Doğu Akdeniz, İç Anadolu'nun doğusu, Batı Karadeniz'in iç kesimleri, Orta ve Doğu Karadeniz, Doğu ve Güneydoğu Anadolu, Bursa, Bilecik, Sakarya ve Ankara çevreleri ile Orta Akdeniz'in Toroslar kesiminin yerel olmak üzere sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı geçeceği tahmin ediliyor.
Yağışların, Doğu Anadolu'nun kuzeydoğusu, Osmaniye, Bayburt, Elazığ, Bingöl ve Tunceli çevreleri ile Adana'nın kuzey, Kahramanmaraş'ın batı kesimlerinde yer yer kuvvetli olması bekleniyor. Doğu Anadolu'nun güneydoğusu ile Güneydoğu Anadolu'nun doğusunda toz taşınımı bekleniyor.
Hava sıcaklığı: Hava sıcaklığının iç kesimlerde mevsim normallerinin 2 ila 4 derece altında, diğer yerlerde genellikle mevsim normalleri civarında seyredeceği tahmin ediliyor.
Rüzgar: Genellikle kuzey, Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da güney yönlerden hafif ara sıra orta kuvvette, Doğu Anadolu'nun doğusunda güney ve güneybatı yönlerden kuvvetli (40-60 km/saat) olarak esmesi bekleniyor.
MARMARA
Parçalı ve çok bulutlu, Sakarya, Bilecik ve Bursa çevrelerinin yerel olmak üzere sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı geçeceği tahmin ediliyor.
EDİRNE °C, 27°C
Parçalı bulutlu
İSTANBUL °C, 24°C
Parçalı ve çok bulutlu
KIRKLARELİ °C, 25°C
Parçalı bulutlu
KOCAELİ °C, 24°C
Parçalı ve çok bulutlu
EGE
Parçalı ve çok bulutlu geçeceği tahmin ediliyor.
A.KARAHİSAR °C, 21°C
Parçalı ve çok bulutlu
DENİZLİ °C, 28°C
Parçalı bulutlu
İZMİR °C, 29°C
Parçalı bulutlu
MUĞLA °C, 28°C
Parçalı bulutlu
AKDENİZ
Parçalı ve çok bulutlu, Orta Akdeniz'in Toroslar kesimi ile Doğu Akdeniz'in yerel olmak üzere sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı geçeceği tahmin ediliyor. Yağışların, Osmaniye çevreleri ile Adana'nın kuzey, Kahramanmaraş'ın batı kesimlerinde yer yer kuvvetli olması bekleniyor.
ADANA °C, 26°C
Parçalı ve çok bulutlu, aralıklı ve yerel olmak üzere sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı geçeceği tahmin ediliyor. Yağışların, öğle saatlerinde iç kesimlerinde yer yer kuvvetli olması bekleniyor.
ANTALYA °C, 32°C
Parçalı bulutlu
BURDUR °C, 25°C
Parçalı bulutlu
HATAY °C, 24°C
Parçalı ve çok bulutlu, aralıklı ve yerel olmak üzere sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı
İÇ ANADOLU
Parçalı ve çok bulutlu, doğu kesimleri ile Ankara çevrelerinin yerel olmak üzere sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı geçeceği tahmin ediliyor.
ANKARA °C, 21°C
Parçalı ve çok bulutlu, sabah ve öğle saatlerinde yerel olmak üzere sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı
ESKİŞEHİR °C, 21°C
Parçalı ve çok bulutlu
KONYA °C, 23°C
Parçalı ve çok bulutlu
SİVAS °C, 20°C
Parçalı ve çok bulutlu, aralıklı ve yerel olmak üzere sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı
BATI KARADENİZ
Parçalı ve çok bulutlu, iç kesimlerinin yerel olmak üzere sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı geçeceği tahmin ediliyor.
BOLU °C, 22°C
Parçalı ve çok bulutlu, öğle saatlerinden itibaren yerel olmak üzere sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı
DÜZCE °C, 24°C
Parçalı ve çok bulutlu, öğle saatlerinden itibaren yerel olmak üzere sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı
SİNOP °C, 22°C
Parçalı ve çok bulutlu
ZONGULDAK °C, 19°C
Parçalı ve çok bulutlu
ORTA ve DOĞU KARADENİZ
Parçalı ve çok bulutlu, bölge genelinin yerel olmak üzere sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı geçeceği tahmin ediliyor. Yağışların, Bayburt çevrelerinde yer yer kuvvetli olması bekleniyor.
ARTVİN °C, 23°C
Parçalı ve çok bulutlu, aralıklı ve yerel olmak üzere sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı
SAMSUN °C, 24°C
Parçalı ve çok bulutlu, aralıklı ve yerel olmak üzere sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı
TOKAT °C, 23°C
Parçalı ve çok bulutlu, aralıklı ve yerel olmak üzere sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı
TRABZON °C, 21°C
Parçalı ve çok bulutlu, aralıklı ve yerel olmak üzere sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı
DOĞU ANADOLU
Parçalı ve çok bulutlu, bölge genelinin yerel olmak üzere sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı geçeceği tahmin ediliyor. Yağışların, kuzeydoğu kesimleri ile Elazığ, Tunceli ve Bingöl çevrelerinde yer yer kuvvetli olması bekleniyor. Rüzgarın, doğusunda güney ve güneybatı yönlerden kuvvetli (40-60 km/saat) olarak eseceği tahmin ediliyor.
ERZURUM °C, 15°C
Parçalı ve çok bulutlu, aralıklı ve yerel olmak üzere sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı geçeceği tahmin ediliyor. Yağışların, öğle saatlerinde yer yer kuvvetli olması bekleniyor.
KARS °C, 12°C
Parçalı ve çok bulutlu, aralıklı ve yerel olmak üzere sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı geçeceği tahmin ediliyor. Yağışların, öğle ve akşam saatlerinde yer yer kuvvetli olması bekleniyor.
MALATYA °C, 22°C
Parçalı ve çok bulutlu, gece saatlerinden itibaren aralıklı ve yerel olmak üzere sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı
VAN °C, 18°C
Parçalı ve çok bulutlu, aralıklı ve yerel olmak üzere sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı
GÜNEYDOĞU ANADOLU
Parçalı ve çok bulutlu, bölge genelinin yerel olmak üzere sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı geçeceği tahmin ediliyor.
DİYARBAKIR °C, 27°C
Parçalı ve çok bulutlu, aralıklı ve yerel olmak üzere sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı
GAZİANTEP °C, 26°C
Parçalı ve çok bulutlu, öğle saatlerinde yerel olmak üzere sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı
SİİRT °C, 27°C
Parçalı ve çok bulutlu, aralıklı ve yerel olmak üzere sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı
ŞANLIURFA °C, 28°C
Parçalı ve çok bulutlu, öğle saatlerinde yerel olmak üzere sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı
