Kanal İstanbul'u yabancılar yapacak maliyeti ise...

YENİ MESAJ / DETAY HABER

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Cahit Turhan, Anadolu Ajansı (AA) Editör Masası'na konuk olarak, ilk defa detaylı bir şekilde Kanal İstanbul Projesi'ne ilişkin hükümetin resmi tutumunu açıkladı. Kanal İstanbul'a neden ihtiyaç duyulduğuna açıklık getiren Turhan, İstanbul Boğazı'nın uluslararası deniz taşımacılığında kullanılan bir su yolu olduğunu ve çok yoğun deniz trafiğine maruz kaldığını söyledi. Turhan, Boğaz trafiğine ve Kanal İstanbul'a ilişkin verileri paylaşarak, özetle şunları söyledi:

• Son 15 yılda İstanbul Boğazı'ndan geçiş yapan gemilerin sayısı yıllık ortalama 48 bin 296... Bu rakam, zaman zaman 50 binin üzerine çıktı. Son 5 yılın ortalaması 42 bin 258.

• Son üç yıl ortalaması 41 bin ve 2019 yılında 41 bin 112 geçiş olmuş. Gemi geçiş rakamlarında son 15 yılda yüzde 25'lik azalma olduğunu görüyoruz.

• Bu gemilerin taşıdığı yük miktarında yüzde 53'lük artış var. İşte bizi de en fazla korkutan, ürküten geçen yükün miktarı ve geçen yükün içindeki tehlikeli madde miktarı.

• LNG, doğal gaz, kimyasal madde, petrol, patlayıcı madde taşıyor. 10 yıl önce geçen yükün yüzde 25'iydi tehlikeli madde miktarı, şimdi bu yüzde 35'in üzerine çıktı. Tehlikeli madde miktarında yüzde 11'lik artış var ve bu giderek artıyor.

• Otoyol standardındaki Kanal İstanbul'dan güvenli şekilde günde 185 gemi geçirebileceğiz. Şu anda İstanbul Boğazı'ndan 118-125 gemi geçirebiliyoruz. Kanalın geçiş kapasitesi Boğaz'ın 2.5 katının üstünde 3 katına yakın olacak.

• Hesaplarımıza göre Kanal İstanbul'dan geçecek gemilerden alacağımız para asgari yıllık net 1 milyar dolar civarında. Kanaldan 2035'te geçen araç sayısı 50 bini bulacak. 2050'de bu rakam 70 binlere tırmanacak ve 2070'lerde 80 binin üzerinde olacak. Raporda bize verilen 86 bindir, 2050'de de 78 bindir. 68 bin kapasiteli kanaldan 50 bin gemi geçtiğinde yıllık 5 milyar dolar gelirimiz olacak, bu rakamlara gelecekte ulaşacağız. Bunları çocuklarımız görecek. 20 yıllık sürede yaklaşık 60 milyar dolar gelir bekliyoruz.

• İstanbul Boğazı'nda 13 adet doğal kıvrım var. Buradaki kıvrımları düzeltmek için Aşiyan ve Kanlıca'yı kesmeye kalksak İstanbul Boğazı'nın doğal güzelliği gidecek.

Devasa hafriyat ne yapılacak?

• Kanal İstanbul Projesi'nden çıkarılacak hafriyat, Durusu Gölü ile Karadeniz arasındaki falezlerde dolgu olarak kullanılacak. Oluşan alanı mesire yeri yapacağız.

• Kanal'ın geçeceği Küçükçekmece-Durusu hattı, ormana ve su kaynaklarına en az zarar veren koridor oldu. Bu koridor 2010'lu yıllarda belirlendi.

• Kanal İstanbul Projesi'ne 2020 yılında kazmayı vurursak, önce köprü ve yollardan başlayacağız. Ondan sonra projeyi 6 yıl içinde tamamlamış olacağız. Yani 2025 sonu, 2026'da bitirmiş olacağız.

• Arazileri Kanal'a gidecek vatandaşlarımıza haklarını vereceğiz, isteyene parasını, isteyene bu bölgede yapacağımız yerlerden bina vereceğiz.

• Kanalın projelendirmesinden sonra yapım maliyetini 15 milyar dolar olarak belirledik. Bu maliyetin de 5 milyar dolarlık kısmının kanalın inşaatından önce yapılacak mevcut altyapıların yenilenmesi inşaatları işi olduğunu tespit ettik. 10 milyar dolar da kanalın kendi inşaat bedeli. Yani 15 milyar dolarlık bir bütçesi olan, finansman gerektiren bir projeden bahsediyoruz. Biz, bugünkü rakamlarla 15 milyar dolarlık projeyi, yüzde 20-25 tenzilatla bugün 12 milyar dolara ihale ederiz.

Yabancılar yapacak

• Kanal İstanbul Projesi ile Hollandalı, Belçikalı, Fransız firmalar ilgileniyor. Hepsi bu işlerde uzman firmalar.

• Bu proje, sadece ulaştırma projesi değil, İstanbul'un en önemli sorunlarından biri olan kentsel dönüşüm projesi, deprem riski altındaki yapıların güvenli yapılara dönüştürülmesi projesi haline gelmiştir.

• Kanalın yapılmasıyla Sazlıdere Barajı'nın yüzde 60'ı devre dışı kalacak. Bu şekilde ortaya çıkacak İstanbul'un yüzde 2.5'lik su ihtiyacının karşılanması için kentin yakın çevresinde Hamzalı, Pirinççi ve Karacaköy barajları yapılacak.

Rant kapısı mı?

• Kanal İstanbul etrafındaki arazilerin yaklaşık yüzde 40'ı kamuya ait. Projeyle arazilerin şu andaki değeri belki de 10 katına çıkacak. Buradan kamu faydalanacak. Bu kanalın etrafındaki şehircilik projelerinden de elde edilecek gelirden en fazla faydalanacak olan İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Arnavutköy Belediyesi, Küçükçekmece Belediyesi, Başakşehir Belediyesi ve bir miktar da Esenyurt Belediyesi. Bunlar şu anda buralardan bir gelir elde etmiyor. Kamu adına herkes bu projeden faydalanacak.

• Kanalın etrafına akıllı ve yeşil bir şehir yapılacak. Çağdaş şehircilik ilkelerine göre planlanacak. İnanıyorum ki gelecekte İstanbul'un en çok rağbet edilen, cazip yaşam alanlarından biri burası olacak.

Rant için promosyon çalışması

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Mehmet Cahit Turhan'ın AA'ya yaptığı Kanal İstanbul açıklamalarını değerlendiren CHP Doğa Haklarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Gülizar Biçer Karaca, "Ulaştırma ve Altyapı Bakanı'nın görevi kanunda düzenlenmiştir. Kentsel rant oluştur diye bir görevi yok. Bu kadar paralamasın kendisini" dedi. Karaca, şu görüşleri ileri sürdü: "Ulaştırma Bakanı'nın açıklamalarına bakacak olursak, gözü paradan başka bir şey görmüyor. Öyle ki, emlak spekülatörü gibi "Kanal'ın yapılması ile söz konusu alanın emlak değerinin 10 katına çıkacağını iddia eden Ulaştırma Bakanı aynı kanalın Sakarya'ya yapılması durumunda bu kadar yüksek rant sağlanamayacağını" ifade etmekte çekince görmüyor. Oysa ki bu alan 5 milyon İstanbullunun su ihtiyacının karşılandığı sahanın mevcut olduğu, ekosistemin muhakkak korunması gereken bir alan. Bakn, Kanal güzergahında yabancı ülkelerin arsa alıp almadığı konusunu bilmediğini söylüyor. 'Bedava mı almış, para verip almış' esprisini yapmak gibi ciddiyetsiz açıklamalarla konunun öneminden uzaklaşmaya, geçiştirmeye çalışıyor."