Kilis’in gizli kalmış incisi: Alacalı Cami

Kilis, tarihi ve kültürel zenginlikleriyle dikkat çeken bir şehir. Bu zenginliklerin arasında yer alan Alacalı Cami, hem mimari yapısı hem de taşıdığı tarihi anlamıyla ziyaretçilerini büyülüyor.

Alacalı Cami, 1460 yılında Hacı Yusuf Ramazanoğlu Emir Nasreddin tarafından yaptırılmıştır. İnaplıkütah Mahallesi'nde (Hurufat Defterlerindeki kayıtta Kızılca Mahallesi İplik Pazarı) bulunan cami, aynı zamanda "Küçük Cami" olarak da bilinir.

Yöre halkı tarafından "Katrancı Camii" olarak da anılan bu yapı, gördüğü onarımlarla özgünlüğünü yitirmiş ve yerine 1962 yılında bugünkü cami yapılmıştır.

Caminin yapım amacı, bölge halkına hizmet edecek bir ibadethane oluşturmak ve İslam kültürünü yaşatmaktır. Aynı zamanda, Kilis'in o dönemdeki sosyal ve ekonomik yapısına uygun bir dini merkez olarak inşa edilmiştir.

Mimari Özellikleri

Alacalı Cami, Selçuklu ve Memluk mimarisinin etkilerini taşıyan özgün bir yapıya sahiptir. İlk yapıldığı dönemde iki renkli kesme taş ve moloz taşlardan inşa edilmiştir. Bu nedenle camiye "Alacalı" adı verilmiştir. Ancak zaman içinde yapılan onarımlarla bu özgünlük kısmen kaybedilmiştir.

Caminin en dikkat çekici özelliklerinden biri, kalem işi ahşap tavanı ve ağaç hatıllı moloz taş duvar örgüsüdür. Bu özellikler, Osmanlı dönemi yenilemelerine aittir. Cami, küçük ebatlı dikdörtgen planlı bir yapıdır. Minaresi kapı üzerine inşa edilmiş olup, şerefeye kadar sıra ile daha yukarısı ise dama şeklinde siyah-beyaz taştan yapılmıştır.

Alacalı Cami, sadece Kilis için değil, aynı zamanda Anadolu'nun mimari dokusunu anlamak için de önemli bir yapıdır. Cami, Selçuklu ve Memluk mimarisinden Osmanlı mimarisine geçiş sürecindeki değişimleri gözlemlemek için değerli bir örnektir.

Tarihi ve kültürel miras: Cami, Kilis'in zengin tarihini ve kültürel mirasını yansıtan önemli bir yapıdır.

Mimari bir şaheser: Cami, Selçuklu ve Memluk mimarisinin etkilerini taşıyan özgün bir yapıya sahiptir.

Dini bir merkez: Cami, yüzyıllar boyunca bölge halkının ibadet merkezi olmuştur.
Alacalı Cami, zaman içerisinde bazı onarımlardan geçmiştir. Ancak ilk yapıldığı dönemdeki özgünlüğünü tamamen kaybetmiştir. Günümüzde hala ibadete açık olan cami, Kilis halkının dini hayatında önemli bir yer tutmaktadır.

Sonuç olarak, Alacalı Cami, Kilis'in tarihi ve kültürel zenginliklerinin bir parçasıdır. Hem mimari yapısı hem de taşıdığı tarihi anlamıyla ziyaretçilerini etkileyen cami, gelecek nesillere aktarılması gereken önemli bir mirasımızdır.