Küresel resesyon kapıda

Dünya ekonomisinde, 2021'in son aylarından bu yana özellikle ABD ve euro bölgesinde büyüme hız kesiyor, enflasyon ise fiyat artışları) hızlanıyor. 1970'lerden bu yana ilk kez bir stagflasyon (enflasyon+durgunluk) gündeme geliyor. Ekonomide bir resesyon (daralma), mali piyasalarda kriz ve toplumda siyasi istikrarsızlık olasılıkları güçleniyor. Enflasyonu dizginlemek için alınan önlemler ekonomik durgunluğu hızla daralma (resesyona) içine itme riskini gündeme getiriyor. Bütün gözler, bu önlemleri gündeme getirecek olan Merkez Bankaları (MB) üzerine odaklanıyor. MB yöneticilerinin her açıklaması anında piyasa hareketlerine yansıyor, kısacası "volatilite" kaynağı oluyor. Durgunluk eğilimine karşı ekonomik büyümeyi teşvik edici, düşük faiz, parasal genişleme, yüksek ücret politikaları, hükümetlerin sermaye üzerindeki vergileri azaltarak ekonomik faaliyeti canlandırma çabaları, bu kez enflasyonu dayanılmaz noktalara doğru itmeye başlıyor. Birincisinde, ekonomi daralırken işsizlik, yoksulluk, piyasalarda volatilite artıyor. İkincisinde enflasyon ücretleri hızla aşındırıyor, geçim sıkıntısını arttırıyor.

Resesyon riski arttı

ABD ve Avrupa'da Merkez Bankaları enflasyonla mücadeleye öncelik vermeyi tercih etmiş durumda. Geçen hafta faiz artışı ve para arzını daraltmaya yönelik uygulamalar hızlandı. ABD Merkez Bankası (FED) politika faizini yarım puan, İngiltere Merkez Bankası çeyrek puan arttırdı. İngiltere Merkez Bankası Başkanı bir sonraki aşamada, faizleri yarım puan arttırma eğiliminde olduğunu ima etti. FED ve Avrupa Merkez bankası (AMB) bilançolarını (mali piyasaları destekleme harcamalarını) daraltmaya başladılar. AMB'nin haziran ayında faizleri artırma olasılığı iyice güçlendi. Bu ortamda, yıl başından bu yana genel bir gerileme eğilimi sergileyen borsalardaki volatilite giderek sertleşiyor. Bu genel gerileme eğilimi içinde en sert dalgalanmalar Ukrayna savaşının başladığı Şubat ortası günlerinden sonra geçen hafta tekrarlandı. Uzmanlara göre faizlerin artmaya başlaması, borsalardaki dalgalanmalar, tahvil piyasalarını da etkisi altına alma ve sert yön değiştirme küresel bir krizi tetikleme riskini güçlendiriyor. Merkez banklarının enflasyonla mücadele pratikleri nadiren bir yumuşak inişle sonuçlanıyor. Buna karşılık merkez bankalarının, stagflasyon içinde enflasyonla mücadele ederken ekonomiyi resesyona (fiziki daralma) itme olasılığı çok yüksek.