İslam akaidini çökertmek gayesiyle faaliyet gösteren bu müsteşriklerin sayısı pek çoktur. Yukarıda ismini ve kısaca faaliyetlerini zikrettiklerimizin haricinde G. Von Grunebaum, P. Hitti, S. Wensink, P. Casanova bunlardan bazılarıdır. Bu şahıslar farklı konuları ele alıp, farklı sahalarda araştırmalarını yürütmüşler ve her biri kendi alanında İslam inancına zıt ve çarpık bir takım tezler geliştirerek bilhassa Ortadoğu'da mevcut Ehl-i Sünnet akaidine uymayan bir inanç sistemi ortaya çıkarmışlardır. Dikkat edilirse hemen hepsi El-Ezher'de eğitim görmüş veya burada doktorasını vermiştir. Zira o dönemin İslam ilimlerinin eğitim merkezi El-Ezher idi. Bu sebeple buraya yönelmişlerdir. Hepsinin maksadı aynıdır. Ortadoğu ve Hicaz Bölgesi'nde mevcut İslam inancına uymayan bâtıl bir itikat geliştirmek suretiyle buraları Osmanlı'dan koparmak ve Osmanlı Devleti'nin hâkimiyetinden çıkan bu toprakları başta İngiltere olmak üzere Batılı devletlerin birer sömürgesi haline getirebilmek. Adı geçen bütün müsteşrikler-oryantalistler hep bu gayeye hizmet için araştırma yaptılar, hadis müessesesine, İslam tarihine, tasavvuf kurumuna, akıl-vahiy münasebeti gibi konulara hep bu maksatla el attılar. Daha önce de ifade ettiğimiz gibi ekilen bu fitne tohumları neticesi Osmanlı Devleti Ortadoğu'dan çekilmek zorunda kalmış ve Ortadoğu fiilen parçalanmıştır.

Lawrence'ın Hicaz

faaliyetleri

Hicaz bölgesinde Osmanlı Devleti'ne ihanet eden ve İngilizlerle işbirliği yapanlar Şerif Hüseyin gibi makam hırsıyla dolu bazı kimseler ve İngiliz ajanı Lawrence'in kışkırttığı urbanlar yani çöl bedevileridir. Yerli halk ise Osmanlı idaresinden son derece memnundu. Osmanlı askerleri buralardan ayrılırken halkın arkalarından ağlaması bu hakikatin en güzel ifadesidir. 1908 yılı Kasım ayında Osmanlı Hükümeti tarafından Mekke Emirliğine atanan Şerif Hüseyin b. Ali ailesiyle birlikte 1891 yılında İstanbul'a gelmiş ve bu şehirde 17 yıl kalarak Osmanlı'nın çok büyük izzet ve ikramını görmüştü. 20 Şubat 1916'da Suriye, Filistin ve Sînâ çölündeki Osmanlı kuvvetlerini teftişe gelen Harbiye Nazırı ve Başkumandan vekili Enver Paşa, 4. Ordu Komutanı Cemal Paşa ile birlikte ziyaret maksadıyla Medine'ye gitmişlerdi. Enver Paşa İstanbul'dan getirdiği bir çok kıymetli hediyelerle, kese kese altınları belli başlı bedevi şeyhleri ile Harem-i Şerif hizmetçilerine dağıtırken, Mekke'deki Şerif Hüseyin'e de padişah ve halife Sultan Reşad'ın hediyesi olan çok değerli bir altın kılıçla, altın madalyaları, Şerif'in oğlu Faysal ile sunmuştu. Şerif Hüseyin de bir mektupla ve çok iltifatkar sözlerle Osmanlı'ya bağlılığını iletmişti. Aynı Şerif Hüseyin bir taraftan cihada katılacağım diye Osmanlı'yı oyalarken, diğer yandan İngilizlerle işbirliğine girerek isyan hazırlıkları yapıyordu. Nihayet 27 Haziran 1916'da beyanname yayınlayarak isyanı resmen başlattı. 1917'de Medine muhasaraya alındı. 1918'de de Osmanlı Devleti artık buralardan çekilmek zorunda kaldı.

İngilizler Harem-i Şerif'te

Osmanlı'nın çekilmesinden sonra İngiliz askerleri çöldeki urbanları (yani bedevileri) örgütleyip, silahlı bir ordu haline getiren İngiliz casusu Lawrence'in komutasında Harem-i Şerif'i bastılar. 1914 yılında İngiltere adına casusluğa başlayan T. E. Lawrence Arapların davasını içtenlikle benimsemiş görünerek, kendini bu çevrede kabul ettirdi ve özellikle bedevi Arapları Osmanlı Devleti'ne karşı ayaklandırarak, buraları İngiltere sömürgesi haline getirebilmek için çalıştı. 1917''de Şerif Hüseyin'in oğlu Faysal'ın irtibat subayı oldu. Şerif Hüseyin'le, oğluyla ve İngiliz generali Alenby'nin kuvvetleriyle işbirliği yaptı. İngiltere yaptığı hizmetlerden ötürü kendisini generalliğe yükseltti ve madalyalarla taltif etti. İsyanın ardından Şerif Hüseyin önce Medine Emiri, sonra da Cidde'de kral oldu. Ancak krallığının üzerinden çok geçmeden Abdülaziz İbn-i Suud ile arasında bir liderlik mücadelesi baş gösterdi. Zira İngilizler bir yandan Şerif Hüseyin'e ümit verip onu iktidara koştururken, diğer yandan Muhammed Abdülvehhab aracılığıyla meydana getirdikleri Vehhabi görüşleri Suudilerin yaşadıkları bölgelerdeki halklara empoze ediyorlardı. Maksat hep aynıydı. Osmanlı'nın hilafına ve İslam'ın temel esaslarına ters bir itikat oluşturmak. Ehl-i Sünnetten farklı görüşleri benimsemek Suudilerin de işine geliyordu. Bu sebeple Vehhabiliğe sahip çıktılar. Böylece Ehl-i Sünnet olan bu topraklarda Vehhabilik yayılmış ve hatta Suudi Arabistan Krallığı'nın kurulmasıyla devletin resmî mezhebi haline gelmiş oldu. İbn-i Suud ile girdiği liderlik mücadelesinde yakalanıp Mekke ile Mina arasında sarp ve kayalık bir mevki olan Akabe'ye sürülen Şerif Hüseyin burada fakr-u zaruret ve hastalık içinde ölmüştür. Daha sonra Suud ailesi İngilizlerin desteği ile bugünkü Suudi Arabistan Krallığı'nı kurdular. Böylece İngilizlerin Ehl-i Sünnet akaidine zıt bir itikadın yayıldığı halifesiz bir Ortadoğu ortaya çıkarma gayeleri hedefine ulaşmış oluyordu. Şerif Hüseyin'i halife yapma vaadiyle Osmanlı'ya karşı kışkırtan İngilizler gayet iyi biliyorlardı ki, Ehl-i Sünnete ters itikadî prensiplerin benimsendiği ve halifelik makamının olmadığı bir Ortadoğu ve Hicaz Bölgesi için Osmanlı'nın buralardan atılması şarttır. Bu maksatla önce Şerif Hüseyin'i kullanmış, daha sonra da ona karşı İbn-i Suud'u desteklemişlerdir. Böylece hem Osmanlı buralardan çekilmiş, halifelik kalkmış ve hem de Vehhabilik bu topraklarda yayılmıştır. Şerif Hüseyin ise hatasını ve halifeye karşı çıkmakla İngiliz oyunlarına alet olduğunu anladığında iş işten geçmiştir.