Maliyetler artıyor: Çiftçi perişan halde

2020 yılında üre gübresinin ton fiyatı 3 bin 600 TL iken 2024 yılında bu fiyat 14 bin 300 TL'ye yükseldi. Genel gübrelerde ise yüzde 400'e varan artışlar görüldü.

Aynı şekilde tohum fiyatlarında artış olduğu gözlemlendi. Mısır tohum çuvalı 2020 yılında 500 TL iken 2024 yılında yüzde yüz artış göstererek 6000 TL'ye ulaştı.

Bir diğer artış ise mazot fiyatlarında olduğu tespit edildi. 2020 yılında litre fiyatı 6,50 TL olan mazot, 2025 yılında 57,58 TL çıktı.

Tarım girdilerinin son yıllarda bu kadar artmasının nedenleri olarak döviz kurunda meydana gelen dalgalanmalar, küresel hammadde fiyatlarındaki artışlar ve enflasyon olarak gösteriliyor.

'Çiftçi bitik'

Çiftçiler ve tarım işçileri artan maliyetlere karşı direnmeye çalışıyor. Yozgat'a tarlasını yeni sezona hazırlamaya çalışan 75 yaşındaki Durak Altan'da direnen çiftçilerden biri. Altan, ödenemeyen ve işleyen faiz borçları nedeniyle zor günler geçiriyor. Elinde avucunda ne varsa satan çiftçi Altan, yeniden borçlanarak tarlasını ekmeyi amaçlıyor:

"Arabamı sattım, traktörümü sattım borç ödedim. Çiftçi bitik, ölü yani. Üretim tamamen bitti, üretemiyoruz. Maliyetin altından kalkamıyoruz."

Devlet desteği maliyetler karşısında eriyor

Tarım ve Orman Bakanlığı, 2025-2027 dönemi için bitkisel üretimi kapsayan yeni bir destekleme modelin uygulamaya koydu.

Bu uygulamayla birlikte eskiden ayrı ayrı verilen mazot, gübre ve prim desteklerini temel destek altına entegre edilerek dekar bazlı bir sisteme geçildi.

Böylece çiftçilerin mazot maliyetlerinin yüzde 50'si  ve gübre maliyetlerinin ise yüzde 25'i devlet tarafından karşılanıyor. Dekar başına 244 TL destek yapılıyor.

Ancak TZOB, artan girdi maliyetlerinin karşısında bu desteğinde etki etmediğini belirtiyor. Örneğin mazot fiyatlarında her geçen gün artış meydana gelmesi mazota verilen yarı yarıya desteğin önüne geçiyor.

'Çiftçi cezalandırılıyor'

Muhalefet kanadına iktidarın tarım politikalarından memnun değil, konuya ilişkin en son açıklama Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ'dan gelmişti.

Özdağ, sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda "Türk çiftçisi, Türkiye'deki hayat pahalılığının sorumlusuymuş gibi cezalandırılmaya devam ediliyor. Hükümet yanlış tarım politikaları sonucunda tarımsal girdi maliyetlerini artırmaya devam ediyor" ifadelerini kullanmıştı.

CHP Genel Başkan yardımcısı Erhan Adem'de iktidarın tarım politikasını sürekli eleştiren politikacılar arasında yer alıyor.

Adem, geçtiğimiz günlerde yaptığı konuşmada, "Çiftçiyi desteklemeyen kendi halkını doyuramaz" demişti.