RECEP BAHAR – MEDİNE
Mekke-i Mükerreme'de İslam'ın 5 farzından en meşakkatli olanını, Hac ibadetini ifa eden hacılar, akın akın Medine'ye geliyor. Mekke'de 9 gün ile 37 gün arasında kalan hacılar, Medine'de genelde 2 - 8 gün arasında bulunuyor.  Hacılar, Peygamber Şehrinde vakitlerini Peygamber Efendimizin kabr-i şerifini ziyaret ederek, Mescid-i Nebevi'de namaz kılıp ibadetle geçiriyor; Hendek ve Uhud savaşlarının yapıldığı mekânlar ile Kuba ve Kıbleteyn mescitlerini ziyaret ederek dolduruyor. Ülkelerine dönmenin heyecanını yaşayan hacılar,  yakınlarına ve ziyaretçilerine hediye almak için de çarşı - pazar dolaşmayı da ihmal etmiyor.

İlk ziyaret Habibullah'a
Medine'ye selat-ü selam getirerek giren 189 ülkeden gelen hacılar, ilk olarak âlemlere rahmet olarak gönderilen Peygamber Efendimizi ziyaret ederek, kabr-i şerifinin önünde şefaatlerine nail olmak için dua ediyor. Babüsselam kapısından Mescid-i Nebevi'ye girmeye itina gösteren hacılar, buradan kısa bir yürüyüşle Peygamber Efendimizin mübarek kabrine ulaşıyor ve orada dua ederek gözyaşı döküyor. Bu günlerde 24 saat boyunca Peygamberimizin kabrinin önünde yoğunluk yaşanıyor. Efendimizin mescidi ve hane-i saadetleri olan, bugün Mescid-i Nebevi'nin diğer bölümlerinden farklı olarak “yeşil halı” ile kaplanmış olan Ravza-i Mutahhara'da namaz kılabilmek için yer bulabilmek gecenin 02.00'sinde bile oldukça güç!

İki savaş mahalli, iki mescid
Hacılar Medine'de Uhud ve Hendek savaşlarının yapıldığı alanlarla Kıbleteyn ve Kuba mescidlerini ziyaret etmeye özen gösteriyor. Türk hacılar Diyanet ya da özel seyahat acenteleri ile kutsal mekânlara taşınırken, serbest olarak Hac'a gidenler de Mescid-i Nebevi'nin güneyinden her sabah kalkan turlarla ziyaret yerlerine ulaşabiliyor. Kıbleteyn Mescidi, Peygamber Efendimizin Mescid-i Aksa'ya yönelerek namaz kıldırdığı bir sırada, “Artık yüzünü hemen Mescid-i Haram'a çevir. Siz de ey inananlar, nerede olursanız olun yüzlerinizi ona doğru çevirin (Bakara, 144)” ayetinin nazil olması üzerine, hemen yönünü Kâbe'ye çevirmesi nedeniyle Türkçemizde “İki Kıbleli Mescid” olarak da adlandırılır. Hatırlatalım, Yüce Allah Peygamber Efendimize Miraç'ta 5 vakit namazı tebliğ ettiğinde kıble Mescid-i Aksa olarak tayin edilmişti.
Bir başka ziyaret yeri olan Kuba Mescidi ise İslam'ın ilk mescididir. Peygamberimiz namazlarını ilk defa burada cemaatle kılmıştır. Efendimiz, burada namaz kılmayı, “Kim güzelce hazırlanıp namaz kılmak için abdestli olarak Kuba Mescidine gider ve orada (iki rekât) namaz kılarsa bir umre yapmış gibi sevap kazanır” hadis-i şerifiyle teşvik etmiştir. Biz de Cumartesi günü sabah namazını burada eda ederek, Peygamber Efendimizin müjdesine nail olmaya çalıştık. Kuba Mescidi'ne hacı adayları genelde öğle ve ikindi namazları için geliyor. Sabah namazında ise çoğu yerli halktan 7-8 saf cemaat oluşmuştu. Mescidin imamının çok güzel Kuran okuduğunu hatırlatmakta yarar var.
Birçok hikmeti ve ikazı içinde barındıran Uhud Savaşı'nın yapıldığı alan ise Medine'ye oldukça yakın… Müslümanlar Hz. Hamza ve Usab bin Umeyr başta olmak üzere bu savaşta 70 şehit verdi. Duvarlarla çevrili olan şehitlik, her gün binlerce hacı tarafından ziyaret ediliyor. Uhud Şehitliği'nin etrafı ise hac malzemelerinin satıldığı küçük bir açık hava pazarı konumunda.
Miladi 627 yılında yapılan Hendek Savaşı'nın cereyan ettiği alanda bugün hendek görülmüyor. Yahudilerin desteklediği 10 bin kişilik müşrik ordusunu Selman-i Farisi'nin önerisi üzerine yaklaşık 3 kilometre uzunluğunda hendek kazarak durduran 3 bin kişilik İslam ordusu, kuşatmanın 30. gününde müşriklerin mevzilendiği bölgede şiddetli fırtınalar ve görülmemiş kasırgaların ortaya çıkmasıyla bu savaşı kazanmıştır.
Medine'ye 160 kilometre uzaklıkta bulunan Bedir Savaşı'nın yapıldığı alan ise çok az sayıda hacı tarafından ziyaret edilmektedir.

Medine'de çarşı – pazar çok yoğun
Hacılar, Mescid-i Nebevi'de eda etmeye özen gösterdikleri 5 vakit namazın arasında alışveriş de yapıyor. Medine'de fiyatlar Mekke'ye göre birçok üründe yüzde 50 oranında ucuz… Mekke'de daha üst kesime hitap eden çok sayıda mağaza varken, Medine'de kuyumcular ile orta kesime hitap eden mağazalar dikkat çekiyor. En çok iş yapan dükkânlar, Mescid-i Nebevi'nin kuzeyinde yer alan lüks otellerin altında yer alıyor. Dükkânlarda satılan ürünlerin önemli bir bölümü Çin'den ithal. Türk, Hint ve Suriye ürünleri de dikkat çekiyor. Elektronik ürünlerde ‘çakma' çok yaygın ve orijinal ürünlerde fiyatlar Türkiye'ye akın. Benzer bir duruma Cidde'de gezme fırsatı bulduğumuz dev bir teknoloji marketinde de şahit olmuştuk. Hurma pazarı ise Mescid-i Nebevi'nin güney batısında bulunuyor. Hurma fiyatları Mekke'ye göre en az yüzde 50 daha ucuz! Hurma alırken mostraya dikkat!

MEDİNE - MEKKE KARŞILAŞTIRMASI

•    Mekke, Allah'ın evine ve Mescid-i Haram'a, Medine ise Peygamber Efendimiz ile Mescid-i Nebevi'ye ev sahipliği yapıyor. İkisi de çok güzel, ikisi de çok mübarek.
•    Mekke'de tavaf ağırlıklı bir ibadet hayatı varken, Medine'de beş vakit namazın Mescid-i Nebevi'de kılınmasına büyük itina gösteriliyor.
•    Mekke'de Hac ibadetini yerine getirmenin stresi öne çıkarken, hele hele Hac'cı ifa ettikten sonra gelinirse Medine'de dingin bir hayat sizi karşılıyor. Önce Medine'ye gidenler, Mekke'ye alışmakta zorluk çekiyor. Sırbistan'ın Sancak bölgesinden bir din kardeşimizin ifadesiyle, Medine istirahat yeri.
•    Mekke'de çok sayıda Türk ve başka ülke hacısı Kâbe'ye oldukça uzak noktalarda konaklandığı için ulaşım ciddi bir sorunken, Medine'de konaklama tesislerinin çoğu Mescid-i Nebevi'nin etrafında olduğu için böyle bir sorun yaşanmıyor.
•    Mekke'de 4 milyon hacı anı anda geldiği için zaman zaman (Özellikle Kurban Bayramının ilk 3 günü. Trafik kilitlendiği için işçiler ve çöp kamyonları çalışamıyor) çevre kirliliği görülürken, Medine tertemiz.
•    Mekke'de Hac ibadeti öncesi çarşı – pazar ilgi çekmezken, Medine'de Hac öncesinde de, sonrasında da alışveriş yoğunluğu göze çarpıyor.
•    Diyanet'im Medine'deki hastanesindeki doktorların verdiği bilgiye göre, Mekke'de yorulan bazı Türk hacılar Medine'ye yorgun geliyor. Bu sadece Türk hacılar için değil, diğer ülke hacıları için de geçerli. Mescid-i Nebevi'de öksürük sesleri eksik olmuyor.

4 milyon 50 bin kişi hacı oldu
Suudi Arabistan makamları, bu sene 4 milyon 52 bin kişinin hacı olduğunu açıkladı. Bunlardan 2 milyon 752 bini Hac vizesi alarak bu ‘çok büyük ibadeti' yerine getirirken, 1 milyon 300 bin kişi ise “gayri nizamı” olarak adlandırılan yöntemle hacı oldu. Bu rakamın önemli bir bölümünü Suudi Arabistan içinden gelenler oluşturuyor. Suudi Arabistan hükümeti, bu sene 1 milyon Suudi vatandaşına Hac yapma izni verdi. Suudilerin bir bölümü konaklama ve ulaşım gibi hizmetlerden oluşan ortalama 4 bin TL olan Hac masrafını karşılayamadığı için kaçak yollardan Mekke'ye gelerek hacı oldu. Ülkede yaşayan 7 milyon yabancının çok azına Hac yapma izni veriliyor. İzin verilmeyenlerin bir bölümü de aynı şekilde kaçak olarak Mekke'ye gelip parklarda ve sokaklarda yatarak hacı oldu. Suudi yönetimi ülkeye Hac mevsiminde çalışmak üzere gelen yabancı işçilere normal koşullarda Hac yapma izni vermiyor. Bunların sayıları az olduğu için Hac yapmalarına zorluk çıkarılmıyor ancak bu kişiler de ‘gayri nizamı' hacı rakamı altında değerlendiriliyor. Suudi makamları, Hac vizesi olmadığı için bu sene 90 bin kişinin Mekke'ye girmesine izin vermedi. Bu arada özellikle Avrupa ve ABD'de yeni Müslüman olmuş 6 bin 500 kişinin tüm masrafları karşılanarak hacı olmaları sağlandı. Bu şahısların irşadı için Suudi makamları 180 kişiyi görevlendirdi.