Milyonlarca işsiz, ‘işsiz’ kabul edilmiyor

MURAT ÇABAS / HABER ANALİZ

Türkiye'nin en büyük sorunlarından birisi şüphesiz işsizlik… Bir sorunun çözülebilmesi için, öncelikle o sorunun gerçek boyutlarıyla ele alınması gerekiyor. Eğer sorunun büyük bir bölümü halının altına süpürülmeye çalışılıyorsa, bu, yetki sahiplerinin bu sorunu çözemeyeceklerinin en bariz göstergesidir. İşsizlik sorunu yaşanan ekonomik olumsuzluklar sebebiyle iyice kangrenleşmiş vaziyette ve topluma yansıyan yıkıcı etkileri her geçen gün artıyor.

Resmi rakamlar gerçek işsizliği yansıtmıyor

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2021 yılına ilişkin "İşgücü İstatistikleri" verilerini açıkladı. Verileri göre, 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı 2021 yılında bir önceki yıla göre 121 bin kişi azalarak 3 milyon 919 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 1.1 puanlık azalış ile yüzde 12 seviyesinde gerçekleşti. İşsizlik oranı erkeklerde yüzde 10.7 iken kadınlarda ise yüzde 14.7 olarak tahmin edildi. TÜİK'e göre, istihdam edilenlerin sayısı 2021 yılında bir önceki yıla göre 2 milyon 102 bin kişi artarak 28 milyon 797 bin kişi, istihdam oranı ise 2.5 puanlık artış ile yüzde 45.2 oldu. Bu oran erkeklerde yüzde 62.8 iken kadınlarda yüzde 28.0 olarak gerçekleşti. İşgücü 2021 yılında bir önceki yıla göre 1 milyon 981 bin kişi artarak 32 milyon 716 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 2.3 puanlık artış ile yüzde 51.4 olarak gerçekleşti. İşgücüne katılma oranı erkeklerde yüzde 70.3, kadınlarda ise yüzde 32.8 oldu.

Her 5 gençten 1'i işsiz

15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı 2021 yılında bir önceki yıla göre 2.3 puan azalarak yüzde 22.6 oldu. Bu yaş grubunda işsizlik oranı; erkeklerde yüzde 19.4, kadınlarda ise yüzde 28.7 olarak tahmin edildi. İstihdam edilenlerin yüzde 17.2'si tarım, yüzde 21.3'ü sanayi, yüzde 6.2'si inşaat, yüzde 55.3'ü ise hizmet sektöründe yer aldı. 2021 yılında 4 milyon 948 bin kişi tarım sektöründe, 6 milyon 143 bin kişi sanayi sektöründe, 1 milyon 777 bin kişi inşaat sektöründe, 15 milyon 928 bin kişi hizmet sektöründe istihdam edildi. Zamana bağlı eksik istihdam, potansiyel işgücü ve işsizlerden oluşan atıl işgücü oranı 2021 yılında bir önceki yıla göre 1 puan azalarak yüzde 24.4 oldu. Atıl işgücü geniş tanımlı işsizlik olarak da tanımlanıyor ve 8 milyona yakın kişi bu kapsamda… TÜİK bunların sadece 3 milyon 919 binini "işsiz" kabul ediyor.

Almanya'da işgücüne katılım yüzde 79.3

Türkiye ile hemen hemen aynı nüfusa sahip olan Almanya ile bu verileri karşılaştırdığımızda gerçek işsizlik rakamları daha da netleşiyor. Almanya'nın resmi kurumu Federal İstatistik Dairesi'nin (Destatis) verilerine göre, Almanya'da işgücüne katılım yüzde 79.3… Türkiye'de işgücüne katılma oranının yüzde 51.4 olduğu dikkate alındığında aradaki uçurum görülüyor. Milyonlarca ailenin gelir yetersizliği ile bunaldığı ülkemizde, iş bulduğu takdirde çalışmaya hazır olan milyonlarca vatandaş işgücü dışında gösterilerek işsizlik rakamlarına dahil edilmiyor. Almanya'da işgücüne katılma oranı yüzde 79.3 olmasına rağmen 2021 yılı istihdam 45 milyon kişi, işsiz sayısı 2 milyon 462 bin kişi ve işsizlik oranı da yüzde 5.4… Türkiye'de hem işgücüne katılım çok az, hem de işsizlik çok yüksek…

DİSK-AR: 8 milyondan fazla işsiz var

DİSK Araştırma Merkezi DİSK-AR'ın TÜİK verilerinden yararlanarak yaptığı hesaplamaya göre Ocak 2022'de geniş tanımlı işsiz sayısı 8 milyon 459 kişiydi. DİSK-AR, ocak ayına ilişkin raporunda, Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) ile TÜİK arasında tutarsız veriler olduğuna dikkat çekmiş ve İŞKUR verilerinde işsiz sayılarına ilişkin tabloların uzun zamandır TÜİK verilerine yansımadığını vurgulamıştı. İŞKUR ve TÜİK verileri arasında tutarsızlık olduğuna değinilen raporda şu bilgiler paylaşılmıştı: "İŞKUR verilerine göre Ocak 2021 ve Ocak 2022 arası bir yıllık dönemde kayıtlı işsiz sayısı 2 milyon 916 binden 3 milyon 184 bine yükselerek 267 bin kişi arttı. TÜİK'e göre ise son bir yılda dar tanımlı işsiz sayısı bu dönemler arası 162 bin azaldı." Devletin iki resmi kurumu arasındaki bu birbirine tamamen zıt olan açıklamalar resmi verilere olan güveni azaltıyor. Halbuki resmi istatistik verileri, ekonomik sorunların çözümü için gerçekleri yansıtan bir gösterge olmalıdır. Veriler sorunların üstünü örtmek için kullanılırsa bunun devlete de millete de hiçbir faydası olmayacaktır.