Mısır'da 'ulusal diyaloğa' geçilmesi bekleniyor

Cumhurbaşkanı Sisi, ilk kez 21 Nisan'da gazetecilere yaptığı bir açıklamada "ülkede siyasi diyalog başlatma niyetinde olduğunu" ifade etti.

Sisi'nin bu diyalog açıklaması tutuklulara af kararlarını da beraberinde getirdi. Diyalog açıklamasından ve kısa bir süre içinde diyaloğun resmen ilan edilmesinden sonra siyasi mahkumlar, ihtiyati tutuklular, gazeteciler ve muhalifler olmak üzere pek çok kişi hakkında af çıktı.

Diyaloğun ilan edildiği nisan ayından bugüne kadar serbest bırakılan tutuklu ve hükümlü sayısı 196'ya ulaştı.

Mısır yasalarına göre, Cumhuriyet Savcısı tutukluları serbest bırakma yetkisine sahipken, Cumhurbaşkanı'nın da haklarında kesin hüküm verilerek mahkum edilenler için cezanın tamamını veya bir kısmını affetme hakkı bulunuyor.

6 hazırlık toplantısı yapıldı

Nisan ayında diyalog sürecinin resmen başlamasından bugüne 4 ayda 6 ön hazırlık toplantısı yapıldı. Toplantılar başkent Kahire'de cumhurbaşkanlığına bağlı Ulusal Eğitim Akademisi'nde gerçekleştirildi.

8 Haziran'da Gazeteciler Sendikası Başkanı ve Cumhurbaşkanlığı Enformasyon Birimi Başkanı Ziya Raşvan, Diyalog Koordinatörü olarak ilan edildi.

Raşvan, liderlik ettiği görüşmeler sonucu 26 Haziran'da aralarında muhaliflerin ve bağımsızların da olduğu 19 kişiden oluşan Mütevelli Heyeti kurulduğunu duyurdu.

Müslüman Kardeşler Teşkilatı (İhvan) dışındaki tüm kesimleri kapsayan ulusal diyalog sürecinin ilk hazırlık toplantısı 5 Temmuz'da yapıldı. Mütevelli Heyeti nezdinde canlı yayında yapılan ilk oturumdan sonraki toplantılar basına kapalı gerçekleştirildi.

Hazırlık toplantılarının ikincisi 19 Temmuz, üçüncüsü 30 Temmuz, dördüncüsü 3 Ağustos, beşincisi 7 Eylül'de altıncısı da dün yapıldı.

İlk üç toplantıda Mütevelli Heyeti'nin açıklamaları daha fazla siyasi tutuklunun serbest bırakılması yönünde tavsiyeler içerdi.

Nisan ayından bu yana aralarında muhalifler ve gazetecilerin de olduğu 200'e yakın düşünce mahkumu salıverildi.

Sonraki oturumlarda daha çok komiteler üzerine yoğunlaşıldı. Toplantılar siyasi, sosyal ve ekonomik olmak üzere 3 alanda yürütüldü ve 3 ana komite kuruldu.

Dördüncü toplantı sonrası Mütevelli Heyeti'nden yapılan açıklamada, siyasi, sosyal ve ekonomik alanlarda bu üç komite için 15 alt kurulun kurulduğu bildirildi.

Siyasi komitenin başta insan hakları, siyasi haklar, parlamento temsili, genel özgürlükler alanlarında 3 alt kuruldan, sosyal komitenin de eğitim ve aile gibi konularla ilgili 5 alt kuruldan oluşacağı belirtilirken, ekonomi komitesinin ise başta enflasyon, yüksek fiyatlar ve sosyal adalet olmak üzere 7 alt kurulu içerdiği kaydedildi.

Beşinci toplantıda komite ve kurulların raportör ve yardımcıların belirlenmesi için 350 adayın ismi ilan edildi. Bunlardan 12'sinin seçildiği, diğerlerinin daha sonra belirleneceği aktarıldı.

Dün gerçekleştirilen 6. oturumda raportör ve yardımcıları için belirlenen isimler netleştirildi. Komitelerin başlarına getirilecek isimler ve yardımcıları belirlenirken 44 isim üzerinde karar kılındı. Siyasi komite için 12, ekonomi komitesi için 18, sosyal komite için 14 isim uzlaşmayla kabul edildi.

Bunun yanı sıra siyasi, sosyal ve ekonomiden oluşan 3 komiteye yeni alt kurullar eklendi. Siyasi komiteye 2, sosyal ve ekonomik komitelere birer alt kurul daha oluşturuldu.

Ayrıca Ulusal Diyalog Müsteşarlığına Hüsnü Mübarek dönemi önde gelen isimlerinden ve Sisi destekçisi Husam Bedran atandı.

Diyalog toplantılarının sonucu Cumhurbaşkanı ve Meclise sunulacak

Bundan sonraki süreçte diyalog toplantıları fiili olarak başlayacak. Belirlenen komiteler aracılığıyla çeşitli konular masaya yatırılacak.

Henüz bir takvim belirlenmeyen diyalog toplantılarının sonucunda çeşitli konularda yeni mevzuatlar geliştirilmesi, var olanlarda değişiklik ya da hükümete öneriler getirilmesi bekleniyor.

Diyaloğun çıktıları, Cumhurbaşkanı'na iletilecek, buradan da tartışılarak yasalaşması için Meclisin alt ve üst kanatlarına sunulacak.

Olası düzenlemeler

Toplantılarda ele alınacak, mevzuat haline getirilecek, yasalaşacak konular arasında "ihtiyati hapis kararları, siyasi partiler, seçim, yerel yönetimler, siyasi haklar ve insan hakları" gibi başlıkların yer alması öngörülüyor.

Bunların yanı sıra eğitim ve aileyle ilgili meseleler, ekonomik konularda da yenilikler bekleniyor.

Ayrıca işçi sendikaları da iş kanunlarında değişiklik talep ederken, adil ücret dağılımı, iş güvenliği, sosyal güvencelerle ilgili düzenlemeler yapılmasını istiyor.