Mutfağın enflasyonu bu değil

EYÜP KABİL / DETAY HABER

Türkiye İstatistik Kurumu'na (TÜİK) göre enflasyon martta aylık bazda yüzde 2.29 artarken yıllık bazda yüzde 50.51 oldu. TÜİK verilerine göre, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), martta aylık bazda yüzde 2.29, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 0.44 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 50.51, yurt içi üretici fiyatlarında da yüzde 62.45 olarak gerçekleşti. Mart ayında 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları yüzde 70.20, yurt içi üretici fiyatları yüzde 113.73 arttı. Böylece yıllık enflasyon, son 14 ayın en düşük seviyesi olarak kayıtlara geçti. Söz konusu enflasyon Ocak 2022'de yüzde 48.69 seviyesinde gerçekleşmişti. Sanayinin 4 sektörünün martta yıllık bazda değişimleri, madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 80.42, imalatta yüzde 55.19, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 95.46 ve su temininde yüzde 95.48 artış olarak gerçekleşti.

Mart ayında eğitim ücretleri fırladı

Ana harcama grupları itibarıyla martta aylık bazda artışın en yüksek olduğu gruplar yüzde 6.30 ile eğitim, yüzde 3.85 ile lokantalar ve oteller, yüzde 3.84 ile gıda ve alkolsüz içecekler oldu. Martta aylık bazda azalış gösteren tek ana gruplar ise yüzde 1.92 ile giyim ve ayakkabı olarak kaydedildi. TÜFE'de yıllık bazda en yüksek artış yüzde 70.73 ile lokanta ve oteller, yüzde 67.89 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 64.68 ile sağlık grubunda görüldü.

En sert artış dana etinde

Tüketici fiyatları bazında martta en fazla fiyat artışı yüzde 19.90 ile dana etinde gerçekleşti. TÜİK verilerine göre, dana eti fiyatlarındaki artışı yüzde 15.16 ile şarküteri ürünleri ve diğer et çeşitleri, yüzde 11.16 ile yumurta ve yumurtayla ilgili ürünler, yüzde 10.88 ile paket turlardaki artışlar izledi. Martta fiyatı en çok artış gösteren diğer ürünler arasında, yüzde 9.40 ile orta öğretim, yüzde 6.66 ile yemek odası ve oturma odası mobilyaları, yüzde 6.19 ile kahve, yüzde 5.89 ile kümes hayvanları eti, yüzde 5.38 ilaçlar, yüzde 4.96 ile makarna çeşitleri yer aldı.

ENAG'a göre enflasyon yüzde 112

Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) her ay, kendi hesapladığı enflasyon oranıyla kamuoyunun karşısına çıkıyor. Açıklanan oranların TÜİK ile arasında büyük bir makas olması dikkat çekiyor. Akademisyenlerin ve ekonomistlerin bağımsız biçimde oluşturduğu ENAG verilerine göre, mart ayında enflasyon yüzde 5.08 arttı. Yıllık artış ise yüzde 112.51 olarak açıklandı. Baz etkisiyle düşüş eğilimine giren enflasyon oranlarının aylık olarak yüzde 5'in civarında seyretmesi kalıcı bir hayat pahalılığının göstergesi.

İTO'ya göre yüzde 73

İTO'nun 1 Nisan'da açıkladığı verilere göre, İstanbul'da martta önceki aya göre perakende fiyatlar yüzde 2.95, toptan fiyatlar ise 4.96 artmıştı. Yıllık bazda artış perakendede yüzde 73.02, toptan fiyatlarda ise yüzde 74.22 olmuştu.

Türk-İş verilerine göre ise Ankara'da yaşayan dört kişilik bir ailenin "gıda için" yapması gereken asgari harcama tutarındaki artış bir önceki aya göre yüzde 1.76 oranında gerçekleşti. İki aylık değişim yüzde 17.96 tespit edildi. Son on iki ay itibariyle değişim oranı yüzde 94.62 oldu.

Ramazan kolileri fiyat farkını gözler önüne serdi

TÜİK'in verilerine göre yıllık enflasyon yüzde 50.51 olurken, geçen yıl ile bu yıl arasındaki ramazan kolilerindeki fiyat artışı yüzde 131'i buldu. Ramazan ayının gelmesiyle birlikte zincir marketler, farklı büyüklükte ve farklı sayıda ürün içeren kolileri satışa sundu. Gıda fiyatlarında yaşanan yükseliş, Ramazan kolilerine de yansıdı. Bu yıl en küçük Ramazan kolisindeki fiyat artışı, yıllık yüzde 131 oldu. Geçen yıl en küçük 'klasik' Ramazan kolisinin fiyatı 99.90 liradan satılırken, bu yıl 229.90 liradan satışa sunuldu. Yine geçen yıl en büyük 'lüks' Ramazan kolisinin fiyatı 289.90 lira iken, bu yıl yüzde 89.6 artış ile 549.90 liradan satışa sunuldu. Diğer yandan bu yıl bazı zincir marketler Ramazan kolisini düzenlerken, içine koydukları ürünleri sayısını da azalttılar. Kolilerde geçen yıl ortalama 33 ürün yer alırken, bu yıl ürün sayısı ortalama 30'a indi.

'Enflasyonu kalıcı bir şekilde indireceğiz'

Bu arada Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, "Üretim ve istihdam kaybına yol açmaksızın kararlılıkla adımlarımızı atmaya devam edecek, enflasyonu tedrici ve kalıcı bir şekilde indireceğiz" değerlendirmesinde bulundu. Nebati, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, 2022 yılını, üst üste gelen ve çok boyutlu küresel krizlerin gölgesinde, maalesef yüksek enflasyon baskısıyla geçirdiklerini vurguladı. Yüksek enflasyonun yol açtığı negatif etkilerin farkında olduklarının altını çizen Nebati, bu sebeple enflasyonla mücadeleden hiçbir şekilde taviz vermediklerini ifade etti.