NATO'da o görev için neden bir Türk'ün adı geçmiyor?

NATO'nun yeni genel sekreterinin kim olacağı sorusu yeniden gündemi meşgul etmeye başladı. Zira NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'in görev süresi Ekim 2023'te dolacak. Bu yüzden Rusya ile NATO arasındaki gerilimin en üst düzeyde olduğu bir dönemde böyle hassas, yüksek profilli ve önemli bir siyasi göreve kimin geleceği çokça konuşuluyor. Bugüne kadar cumhurbaşkanı, başbakan ve bakan düzeyinde birçok ülkeden çok sayıda isim bu görev için konuşuldu. Görev için çok sayıda isim geçmesine karşın son dönemde Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen'in adı öne çıkıyor. Şimdiki Genel Sekreter Stoltenberg'in görev süresinin bir kez daha uzatılması ihtimali de artıyor. Bu kez yeni genel sekreterin kadın olması, ittifakın yönetiminin tarihinde ilk kez bir kadına emanet edilmesi de gündeme geldi. Görev için konuşulan kadın adaylar arasında Estonya Başbakanı Kaja Kallas, Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Slovakya Cumhurbaşkanı Zuzana Caputova, eski Hırvatistan Cumhurbaşkanı Kolinda Grabar-Kitarovic, Kanada Başbakan Yardımcısı Chrystia Freeland ve eski İngiltere Başbakanı Theresa May gibi isimler bulunuyordu.

Sanchez ve Wallace de gündemde

NATO'nun en üst pozisyonuna bir kadının getirilmesi geçen yıl oldukça sık konuşulmuştu. İttifakın tarihinde ilk kez bir kadına görev verilmesine birçok üye ülkenin sıcak baktığı belirtiliyordu. Ancak son aylarda kadın aday gündemden düşmüş gibi görünüyor. Bu yüzden İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ve İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace da muhtemel adaylar arasında gösteriliyor. Ayrıca Romanya Cumhurbaşkanı Klaus Iohannis, Hollanda Başbakanı Mark Rutte gibi isimler de NATO Genel Sekreteri görevi için daha önce gündeme geliyor.

Stoltenberg'in süresinin yine uzatılması ihtimali artıyor

31 üyeli ittifakın mevcut genel sekreteri Jens Stoltenberg, 1 Ekim 2014'ten bu yana görevde bulunuyor. Eski Norveç Başbakanı Stoltenberg'in görev süresi daha önce 3 kez uzatıldı. Son uzatma 30 Eylül 2023'te bitecek. Ancak Norveçli liderin görevinin bir kez daha uzatılması ihtimali giderek artıyor. NATO ülkelerinin çoğunun, uzatmaya sıcak baktığı, Stoltenberg'in Rusya ile gerilimin çok yüksek seyrettiği bir dönemde görevde kalmasını istediği belirtiliyor. Stoltenberg'in de Finlandiya'dan sonra İsveç'in de NATO üyelik sürecini görmeden görevi bitirmek istemediği konuşuluyor.

Görev Avrupalılara veriliyor

NATO Genel Sekreterliği, 31 üyeli ittifakın en üst sivil pozisyonu. Geleneksel olarak bu göreve Avrupa ülkesinden bir devlet veya hükümet başkanı getiriliyor. 4 yıl görev süresi bulunan genel sekreterin kim olacağına NATO ülkelerinin tümü birlikte karar veriyor. Adayın görevi alabilmesi için tüm ülkelerin onayı gerekiyor. Şu ana kadar İngiltere 3, Belçika, Hollanda ve İtalya ikişer kez NATO'ya genel sekreter gönderdi. Almanya, İspanya, Danimarka ve Norveç'ten de birer kişi genel sekreter oldu. Bu noktada şu soru akla takılıyor, bugüne kadar neden bir Türk NATO'da bu göreeve getirilmedi? Bırakın bu göreve getirilmeyi, halihazırda olduğu gibi olası adaylar arasında bir Türk liderin adına bile yer verilmiyor. Bu durum NATO'nun Türkiye'ye uyguladığı ve pekçok alanda dikkat çeken çifte standardın bir yansıması olarak değerlendiririliyor.