Okyanuslardaki plastik atıkları yiyen bakteri keşfi

Dünya çapında giderek büyüyen plastik kirliliği sorunuyla mücadele etmek için bilim insanları umut verici yeni bir çözüm buldu: plastik yiyen bakteriler.

Özellikle, okyanuslardaki mikropların, insan yapımı Polietilen Tereftalat (PET) plastiği parçalayabilen enzimleri bağımsız olarak evrimleştirdiğine dair kanıtlar bulunuyor.

Keşfin Detayları



Bilim insanları, yapay zekâ modellemesi ve genetik tarama yöntemlerini kullanarak, deniz mikroplarında PET plastiği parçalayabilen PETaz enzimlerini kodlayan bir "parmak izi" görevi gören "M5 motifi" adında bir yapı keşfetti.

Ideonella sakaiensis: Bu keşiften önce, 2016 yılında Japonya'daki bir geri dönüşüm tesisinde Ideonella sakaiensis adlı bir bakteri türünün, PET plastiği temel yapı taşlarına ayırabilen bir PETaz enzimi geliştirdiği anlaşılmıştı.

Okyanus Mikropları: Yeni araştırmalar, okyanuslardaki mikropların da benzer enzimleri bağımsız olarak geliştirdiğini gösteriyor. Araştırmacılar, tam M5 motifini taşıyan deniz bakterilerinin laboratuvar ortamında PET örneklerini etkili bir şekilde parçaladığını doğruladı.

Nasıl Çalışıyor?



Bu bakteriler, plastiği parçalayarak onu daha basit bileşiklere (monomerlerine: tereftalik asit ve etilen glikol) dönüştüren PETaz ve MHETaz gibi enzimler üretiyor.

Enerji Kaynağı: Okyanuslarda karbonun kıt olduğu ortamlarda, mikroplar bu enzimleri, insan yapımı bu yeni karbon kaynağını (plastiği) kullanmak için adapte etmiş gibi görünüyor.

Biyoremediasyon: Bu süreç, biyoremediasyon adı verilen bir işlemle kirliliğin temizlenmesi için kullanılabilir. Bu yöntem, plastiği doğal olarak parçalayan bakterilere dayanır.

Potansiyel Uygulamalar ve Zorluklar

Bu keşif, plastik kirliliğini biyolojik olarak temizleme ve geri dönüştürme konusunda büyük bir potansiyel taşıyor.

"Süper Enzimler": Araştırmacılar, PETaz ve MHETAz enzimlerini birleştirerek plastiği altı kat daha hızlı parçalayabilen "süper enzimler" geliştirmeyi de başardı.

Geliştirme Gereksinimi: Ancak, bu teknolojinin okyanuslarda yaygın olarak kullanılabilmesi için hala önemli araştırma ve geliştirme çabalarına ihtiyaç var. Bu, bakteri performansını artırmayı ve diğer plastik türleriyle uyumlu hale getirmeyi içeriyor.

Plastik yiyen bakteriler, küresel çevre sorunlarına karşı doğadan ilham alan, çevre dostu çözümler sunuyor.