Reflü: Kronik bir sindirim sistemi rahatsızlığı

Reflü (gastroözofageal reflü hastalığı - GÖRH), mide asidinin ve bazen safra gibi sindirim sıvılarının yemek borusuna geri kaçması sonucu oluşan bir durumdur.

Normalde mide ile yemek borusu arasında bulunan alt özofagus sfinkteri (LES), mide içeriğinin yukarı çıkmasını engeller. Ancak bu kas gevşediğinde ya da zayıfladığında, mide asidi yemek borusuna kaçar ve burada tahrişe neden olur.

Reflü belirtileri nelerdir?

Reflü hastalığının başlıca belirtileri şunlardır:

- Göğüs kafesinde yanma hissi (heartburn)
- Ağıza acı veya ekşi sıvı gelmesi
- Yutma güçlüğü
- Kronik öksürük veya boğazda gıcık hissi
- Ses kısıklığı ve boğaz ağrısı
- Gece uykudan öksürükle uyanma
- Ağız kokusu ve diş minesinde aşınma

Reflü neden olur?

Reflüye yol açan başlıca faktörler şunlardır:

- Aşırı yemek yeme veya hızlı yemek yeme
- Yağlı, baharatlı, asitli yiyeceklerin sık tüketimi
- Obezite
- Sigara ve alkol kullanımı
- Mide fıtığı (hiatal herni)
- Stres ve anksiyete
- Yemek sonrası hemen yatmak veya eğilmek

Tanı yöntemleri

Reflü tanısı genellikle hastanın şikayetleri ve fizik muayene ile konur. Ancak kesin tanı için şu yöntemler kullanılabilir:

- Endoskopi: Yemek borusu ve mide iç yüzeyinin doğrudan görüntülenmesini sağlar.
- pH Metre Testi: Yemek borusundaki asit seviyesini ölçer.
- Manometri: Yemek borusunun kas hareketlerini değerlendirir.

Tedavi yöntemleri

Reflü tedavisi üç temel yaklaşıma dayanır:

1. Yaşam Tarzı Değişiklikleri:
   - Küçük porsiyonlarla sık yemek
   - Yatmadan en az 2-3 saat önce yemek yemeyi bırakmak
   - Yüksek yastıkla yatmak
   - Kilo vermek ve sigarayı bırakmak

2. İlaç Tedavisi:
   - Antiasitler
   - Proton pompa inhibitörleri (omeprazol, lansoprazol vb.)
   - H2 reseptör blokerleri

3. Cerrahi Müdahale:
   - İlaç tedavisine yanıt vermeyen ileri vakalarda fundoplikasyon gibi cerrahi yöntemler uygulanabilir.

Beslenme ve reflü

Reflü hastalarının beslenme düzeni, semptomların kontrolünde kritik rol oynar. Kaçınılması gereken gıdalar:

- Baharatlı yiyecekler
- Çikolata
- Kafeinli içecekler
- Asitli içecekler (gazlı içecekler, narenciye suları)
- Domates ve domates sosları
- Nane ve naneli ürünler

Tüketilmesi önerilenler:

- Yulaf ezmesi, muz, haşlanmış sebzeler
- Yağsız süt ürünleri
- Tam tahıllı ürünler
- Haşlama veya ızgara etler

Reflüden korunmak için öneriler

- İdeal kiloyu koruyun.
- Sigaradan ve alkolden uzak durun.
- Stresten kaçının, gevşeme teknikleri uygulayın.
- Dar kıyafetlerden kaçının.
- Düzenli egzersiz yapın.

Reflü, tedavi edilmediğinde yemek borusunda ülser, daralma ve hatta kanser gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Bu nedenle belirtiler fark edildiğinde bir gastroenteroloji uzmanına başvurmak büyük önem taşır.