Riskli yapı stoku çok fazla

 

Deprem Güçlendirme Derneği (DEGÜDER) Başkanı Sinan Türkkan, Türkiye'de son yıllarda can ve mal kaybının yaşandığı depremlerle daha sık karşılaştığını söyledi. Bu depremlerin Türkiye'nin üzerinde bulunduğu fay hatları gerçeğini bir kez daha ortaya koyduğunu dile getiren Türkkan, riskli yapı stokunun fazlalığından ve denetim yetersizliğinden bahsetti. Türkkan, Kandilli Rasathanesi'nin raporuna göre, İstanbul'da muhtemel 7.5 ve üzeri şiddetli bir depremde hasar alması muhtemel 490 bin binadan yüzde 89'unun hafif veya orta hasar görmesinin beklendiğini, bu binaların güçlendirmeyle kurtarılabileceğini anlattı. Hasar alacak 490 bin binada 1 milyon 960 bin konutun bulunduğunu, güçlendirilerek kurtarılabilecek 438 bin binada bulunan konut sayısının ise 1 milyon 751 bine denk geldiğini aktaran Türkkan, sözlerini şöyle sürdürdü: "Türkiye genelinde riskli konut sayısı 6.5 milyon adet. Tıpkı İstanbul'da olduğu gibi ülke genelindeki 6.5 milyon riskli konutun yüzde 90'ı güçlendirilerek kurtarılabiliyor. Ancak güçlendirmede bazı sıkıntılarla karşı karşıyayız. Güçlendirmenin hızlanması için mevzuatın kolaylaştırılması, KDV'nin yüzde 1'e düşürülmesi ve düşük oranlı kredi desteği sağlanmalı."

 

Teşvik olmadan zor

 

Türkkan, mevzuatta yer alan bazı hususların süreci çok yavaşlattığını belirterek, "Mesela ruhsatlı ve imarlı binalarda çok aşırı detay talep ediliyor. Binada yapısal bir değişiklik yoksa buna izin verilmeli. Ancak yapısal olmayan çok küçük bir değişimde bile zaman zaman aylarca beklediğimiz konular oluyor" diye konuştu. Kentsel dönüşümde KDV'nin yüzde 1 olduğunu dile getiren Türkkan, ancak güçlendirmede bu oranın yüzde 18 olduğunu, rakamın düşürülmesi gerektiğini, bunun vatandaşa direkt yansıyacağını söyledi. Türkkan, tıpkı dönüşümde olduğu gibi güçlendirmede de düşük oranlı ve gerekirse ödemesiz dönemli kredi desteği sağlanması gerektiğine vurgu yaparak, bazı bankalarla uzun süreli görüşmeler yapmalarına rağmen bu konuda henüz bir sonuca ulaşamadıklarını anlattı. Riskli yapıları yıkıp yeniden yapmanın yüzlerce milyar liralık kaynak gerektirdiğini belirten Türkkan, "Ancak güçlendirme yıkıp yeniden yapmaya göre yüzde 60'a varan oranlarda daha az maliyetli. Ayrıca dönüşüme göre çok daha kısa, 6-8 ay sürüyor. Güçlendirmede temele kadar iniliyor. Kriterlere uygun şekilde güçlendirilen binaların, deprem güvenliği açısından yeni yapılan binadan hiçbir farkı kalmıyor" dedi. AA