Salgın yüz binlerce kadını işsiz bıraktı

 

 

M. YASİN ERKOL / DETAY HABER

 

Koronavirüs salgını kadın istihdamını olumsuz etkiledi. TÜİK verilerine göre salgın nedeniyle Türkiye'de Mayıs-Haziran döneminde 359 bin ücretsiz aile işçisi kadın olmak üzere 795 bin kadın işini kaybetti. Her bir kadının asgari ücret kazandığı varsayımından hareketle söz konusu 3 aylık dönemde kadınların yaklaşık 3 milyar TL'lik gelir kaybı oldu.

 

Veriler ne diyor?

 

• İşten çıkarma yasağının olduğu Mayıs-Haziran-Temmuz aylarını kapsayan TÜİK raporuna göre, bu dönemde kadın istihdamı 8 milyon 312 bin kişi olarak gerçekleşti. Geçen yılın aynı döneminde görülen 9 milyon 107 bin kişilik istihdama kıyasla 795 bin kişilik bir kayıp var.

• Bu istihdam kaybının 359 binini, çoğu tarım sektöründe olmak üzere, ücretsiz aile işçileri oluşturuyor. Geriye kalan 436 bin kişinin 427 binini ise ücretli ve yevmiyeli istihdam oluşturuyor. Bu düşüş ya kayıt dışı çalıştırılan ya da istifa ile işinden ayrılan kadınlardan oluşuyor.

• 359 bin ücretsiz aile işçisi kadını dışarıda bırakarak, her bir kadının ayda ortalama asgari ücret kadar kazancı olduğu varsayımından hareket edildiğinde bu yıl Mayıs-Temmuz arası 3 aylık dönemde net 3 milyar TL kaybı olduğu anlaşılıyor.

 

Sadece salgına özgü değil

 

Kadın istihdamında geçtiğimiz yıla göre düşüş salgın döneminde hız kazandı. Nisan ayında ise önceki seneye göre 1.1 milyon kişiye ulaşarak zirveye ulaştı. Ancak işten çıkarmalar sadece salgın dönemine özgü bir durum değil. Kadın istihdamında son 15 aydır üst üste kayıplar yaşanıyor ve salgın dönemindeki 795 bin kişilik kaybı 2019'da yaşanan 101 bin kişilik kayıpla birleştirdiğimizde son iki senede kadın istihdamında yaşanan düşüş 896 bin kişiyi bulunuyor. Ayrıca, son bir yılda 131 bin işletmenin kapandığı görülüyor, Haziran 2019'da 1 milyon 280 bin olan toplam işveren sayısı Haziran 2020'de 1 milyon 149 bine düştü. Düşüş erkek işveren sayısında gerçekleşti. 167 bin erkek sahipli iş yeri kapanırken, kadın işveren sayısı 36 bin artarak 151 bine çıktı.

 

Kayıt dışı çalışan kadın sayısı oldukça yüksek

 

Türkiye'de Haziran ayı itibarıyla 3.2 milyon kayıt dışı yani herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna kayıtlı olmayan kadın istihdamı bulunuyor. Bunun 2 milyonu tarım sektöründe çalışıyor. Ücretli ve yevmiyeli çalışan kadın istihdamında 2018 yılının başından beri bir ivme kaybı yaşanıyor ve Ekim 2019'dan bu yana sayı, önceki seneye göre düşüş gösteriyor. TÜİK Haziran 2020 işgücü istatistikleri raporuna göre, Haziran ayında kadın işsizlik oranı yüzde 14.5 olarak gerçekleşti. Haziran ayı itibariyle ülkede 1 milyon 410 bin işsiz kadın bulunuyor. Yine TÜİK'in yayınladığı 'iş aramayıp işbaşı yapmaya hazır olanlar' istatistikleri ise Haziran itibariyle bu durumda olan 2.5 milyon kadın bulunduğunu gösteriyor.