logo
19 MART 2024

Suriye krizi nereye evriliyor?

26.12.2018 00:00:00
Trump, Suriye'nin kuzeyinde Fırat'ın doğusundaki bölgede bulunan askerlerini çekme kararı aldı. Kafalarda çekilmeyle ilgili cevap bekleyen soru çok. Bazılarını soralım ve cevap arayalım. 
 
ABD neden çekileceğini açıkladı? 
Suriye krizinde Washington'dan giderek uzaklaşan Ankara'nın Moskova'ya yakınlaşması ve ardından gelen S-400 alım anlaşmasından endişeli olduğunu ABD tarafı gizlemiyor.
Zaten çekilmek istediğini 6 ay önce açıklayan ABD Başkanı Trump, Suriye'den asker çekerek, Türkiye'nin en çok rahatsız olduğu YPG/PYD'ye desteğini –en azından görünüşte- sonlandırmış oldu. Öncesinde Türkiye'ye Patriot füzesi satışına onay verildi. Bu adımlar ayrı düşmüş iki ülkeyi hızla birbirine yaklaştırdı. Washington'a yaklaştıkça Ankara, bunun doğal sonucu haliyle Moskova'dan uzaklaşmak olacaktır. Bu sonuç henüz oluşmadı, ancak ABD tarafında bunun beklendiğini tahmin etmek zor değil. 
 
Çekilme gerçekten olacak mı? 
Şu ana kadar görünenler çekilmenin gerçekten gerçekleşeceği yönünde. Ancak ABD'de her an her şey değişebilir. Trump, 6 ay kadar önce çekileceğini açıkladığında başta İsrail olmak üzere ona karşı çıkan çevrelerin şimdi kolaylıkla ikna olmaları, Batı cephesinde bu kararın etkilerinin kontrol altında olduğunun düşünüldüğünün göstergelerinden yalnızca biri. 
 
PKK'ya verilen silahlar ne olacak? 
Aslında Trump'ın bu beklenmedik çekilme kararı, geçmişte ABD tarafından Türkiye'ye verilen garantileri unutturmuş görünüyor. Bölgeden çekilmesini Türkiye'nin de desteklediği ABD'ye 'önce verdiğin silahları PKK'dan geri topla' demek kimsenin aklına gelmiyor. Zira silah konusu ikinci plana itilmiş durumda.
Aslında yeni gelmişken ABD'nin PKK/YPG'ye özellikle Trump'ın 6 ay önce çekilmeyi seslendirdiği günlerde bu güne kadar hızla silah verdiğini hatırlatmak gerekiyor. Anlaşılan Pentagon'un telaşı bu günlere hazırlık içinmiş…
 
Boşluğu Fransa mı dolduracak? 
Malumunuz Suriye, Fransa'nın geçmişte işgal ettiği bir ülke. Bu bağlamda bazı Fransız yetkililerden Suriye'de askeri güç bulundurmaya devam edecekleri yönünde bir takım açıklamalar geldi. Ancak bu askeri gücün hâlihazırdaki gibi sembolik mi olacağı, yoksa tahkim mi edileceği belli değil. Her şeyden önce bölgede PKK/YPG'ye hamiliğe soyunmayı düşünüyorsa Fransa, Türkiye'yle karşı karşıya geleceğini de öngörmesi gerekir. Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu da bu konuda Fransa'yı uyardı. 
 
Türkiye, operasyon yapacak mı? 
Türkiye, bu güne kadar ABD askeri unsurları bölgede olduğu için operasyon yapamıyordu.
ABD, aradan çekildiği halde operasyon 'şimdilik' bekletiliyor. Görünen o ki Türkiye ne olacağını görüp ona göre kararını verecek. Bu bağlamda Güneydoğu sınırlarımıza TSK tarafından askeri yığınağın devam ettiğini unutmamak gerekiyor.
Türkiye Fırat'ın doğusuna operasyon önce ABD silahlarıyla donatılmış PYD/YPG, ardından da DEAŞ teröristleri ile karşı karşıya kalacak. Harekâtla bölge teröristlerden temizlenirse işin sonunda Suriye'ye bırakılacak. Madem sonunda Suriye'ye bırakılacak askeri ve maddi riskleri neden üstleniyoruz? Belki de beklemede olan Ankara bu konuyu müzakere ediyor.
 
Rusya ne diyor? 
İddiaya göre Suriye'nin geleceği konusunda ABD ile Rusya uzun bir süre önce anlaşmış. Hatta teklif Rusya'dan gelmiş. Gelen haberlere göre Bölgede YPG/PYD etkisi temizlendikten sonra Kürt oluşumuna kültürel ve idari özerklik verilecek.
Bu gelişmeye Türkiye'nin vereceği tepki de hesaba katılmış. Kısmi özerkliğe önce tepki verecek Türkiye'nin sonra Barzani yapılanmasında olduğu gibi kabulleneceği düşünülüyor.
ABD, Suriye'de krizin başından beri hedefi bu değil miydi? Yani Suriye'nin kuzeyinde özerk bir yapılanma başta ABD ve İsrail olmak üzere Suriye'yi kana boğan ülkelerin öncelikli planlarıydı.
O zaman ABD, kendi planı Rusya tarafından teklif edilince üstüne atlamış olabilir. Eğer böyleyse Rusya ABD'nin tuzağına düştü demektir. 
 
400 milyar dolarlık pasta kimin olacak?
Suriye'nin yeniden inşa süreci 300-400 milyar dolarlık bir Pazar oluşturacak.
Bu inşa sürecine destek vererek ABD, askeriyle bir yere kadar getirdiği değişimi parasıyla sürdürmek istiyor. Asker çekmek, inşa süreci için kaçınılmaz olan Şam'la diyalog kapısını aralayacak anlaşılan.
Beyaz Saray Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey, 17 Aralık'ta, Atlantik Konseyi'nde şunları söyledi:
"Suriye'nin yeniden inşası için 300-400 milyar dolar fona ihtiyaç var. Rejimin uzlaşmaya yanaşmaması halinde Batılı ülkeler yeniden inşa için fon sağlamayacak. Amerikalıların kabul edeceği bir rejim olmak zorunda değil." 
 
Şam'a kimler heyet gönderdi? 
Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin Şam'a heyet gönderdi.
Kuveyt'ten bir heyet Esad'la görüştü. Heyetin başkanı Sabah Muhammed, Esad için "Cesur Arap lideri" dedi.
Bahreyn'in Şam'a sıcak mesajlar veriyor.
Ürdün-Suriye sınır kapısı açıldı.
Sudan Devlet Başkanı Ömer el Beşir Şam'ı ziyaret etti.
Suriye'nin Arap Birliği'ne dönüşünün yolu açıldı.
Bütün bu sorular ve cevapları üzülerek ifade ediyorum, Türkiye olarak barışa doğru evrilen Suriye krizini birkaç hamle geriden takip ettiğimizi göstermiyor mu? 
Dolayısıyla da Türkiye, enkazı sırtlanan bir halde iken, diğerleri parsayı toplamaya başladılar bile.
Türkiye, yaklaşan gerçekliği görüp, Suriye'yle yeni bir sayfa açmayı hızlandırması gerekiyor. 
Türkiye  kendine biçilen rolü oynayarak değil, gerekli olan hamleleri cesaretle yaparak ABD'nin bölgeden çekilmesini fırsata çevirebilir.
 
Orhan Dede / diğer yazıları
Süleymaniye hatadan dönmeli
İstikrarı hakim kılmakta kararlıyız
Parası olan kaçırıyor, olmayan kaçıyor
8 yılda ülkemizden çıkan yerli sermaye miktarı 600 milyar dolar
Kaftancıoğlu da ifadeye çağrıldı
İki şüphelinin ifadesi ortaya çıktı
Erdoğan 4. Kolordu Komutanlığı'nda konuştu
Irak ve Suriye mesajı
Utan dünya!
Bombalardan kurtulanlar açlıktan ölüyor
Ali Koç'tan tarihi çıkış
'Gerekirse bir alt lige düşeceğiz'
TİP adaylığını çektiğini duyurmuştu
Ses kayıtları yayınlandı
İmamoğlu İnşaat Genel Müdürü ifade verdi
'Para sayma' soruşturması sürüyor
Makas açılınca, Altınok için sahaya indi
Mansur Yavaş'ı hedef aldı
'Darende'ye hizmet için yola çıktık'
BTP'den Darende'de büyük miting
Ankara anketinden büyük fark çıktı
Mansur Yavaş kendiyle yarışıyor
"Gazze en büyük açık hava mezarlığına dönüştü"
AB Yüksek Temsilcisi Josep Borrell
İsrail'e 35 bin ton silah ve mühimmat taşındı
Büyük çoğunluğu ABD'den
Doğrusu 11 bin dolar
Sığınmacıların geliri Türklere sayılmış!
"Koltukta vakit geçirmeye değil çalışmaya talibiz"
BTP Aksu Adayı Bilal Şahin
Süleymaniye hatadan dönmeli
İstikrarı hakim kılmakta kararlıyız
Parası olan kaçırıyor, olmayan kaçıyor
8 yılda ülkemizden çıkan yerli sermaye miktarı 600 milyar dolar
Kaftancıoğlu da ifadeye çağrıldı
İki şüphelinin ifadesi ortaya çıktı
Erdoğan 4. Kolordu Komutanlığı'nda konuştu
Irak ve Suriye mesajı
Utan dünya!
Bombalardan kurtulanlar açlıktan ölüyor
Ali Koç'tan tarihi çıkış
'Gerekirse bir alt lige düşeceğiz'
TİP adaylığını çektiğini duyurmuştu
Ses kayıtları yayınlandı
İmamoğlu İnşaat Genel Müdürü ifade verdi
'Para sayma' soruşturması sürüyor
Makas açılınca, Altınok için sahaya indi
Mansur Yavaş'ı hedef aldı
'Darende'ye hizmet için yola çıktık'
BTP'den Darende'de büyük miting
Ankara anketinden büyük fark çıktı
Mansur Yavaş kendiyle yarışıyor
"Gazze en büyük açık hava mezarlığına dönüştü"
AB Yüksek Temsilcisi Josep Borrell
İsrail'e 35 bin ton silah ve mühimmat taşındı
Büyük çoğunluğu ABD'den
Doğrusu 11 bin dolar
Sığınmacıların geliri Türklere sayılmış!
"Koltukta vakit geçirmeye değil çalışmaya talibiz"
BTP Aksu Adayı Bilal Şahin
logo

Beşyol Mah. 502. Sok. No: 6/1
Küçükçekmece / İstanbul

Telefon: (212) 624 09 99
E-posta: internet@yenimesaj.com.tr gundogdu@yenimesaj.com.tr


WhatsApp iletişim: (542) 289 52 85


Tüm hakları Yeni Mesaj adına saklıdır: ©1996-2024

Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.