Tahvil ve dolar stokları Çin’in yeni silahı (mı?)

Çin ve ABD arasında alevlenen ticaret ve karşılıklı vergi savaşları malumunuz. 
 

ABD Başkanı Donald Trump, değeri toplamda 200 milyar doları bulan Çin menşeili ürünlere uygulanan gümrük vergilerinin öncelikle ikiye katlanacağını, kısa bir süre içinde de yeni vergilerin de ilave edileceğini duyurmuş ve uygulamaya almıştı.
 

Çin ise ABD'den ithal edilen değeri toplamda 60 milyar doları bulan ürünlere uygulanan gümrük vergilerini yükselterek karşı hamle yaptı. Çin'in yeni gümrük vergisi uygulamaları ise 1 Haziran 2019'dan itibaren uygulanmaya başlayacak.
 

Ticaret ve vergi savaşlarının asıl nedenleri hakkında ilk girişimizi 10 Mayıs tarihli 'Çin'in hızla büyüyen denizaltı filosu' başlıklı yazımızda değerlendirmiş ve ekonomik savaşın aslında küresel ölçekteki dengelerin değişmeye başlamasının doğal bir sonucu olduğuna değinmiş ABD'nin dünya üzerindeki hakimiyeti zayıflarken özellikle Rusya'nın ve Çin'in etki alanlarını sürekli genişletmekte olduğunu aralıklarla dile getirdiğimizi belirterek Çin Halk Cumhuriyeti'nin hızla büyüyen bir deniz filosuna sahip olmasının yanısıra denizaşırı faaliyetlerini de arttırmış durumda olduğunu vurgulamıştık. Denizleri kontrol eden dünyayı kontrol eder ilkesi gereğince ABD'nin Çin kaynaklı endişeleri hiç de yersiz olmadığını da belirtmiştik.
 

Bugün bu endişelerin küresel ölçekte özellikle ekonomi yazarlarının diline dolandığını belirterek devam edelim.
 

Çin'in sahip olduğu ABD tahvilleri ve ABD Doları stokları öylesine bir endişeye yol açmış olmalı ki ne hikmetse 'dolar ve tahvil stokları ancak kağıt üzerinde etkili' başlığına ya da içeriğine sahip pek çok yazının basılı yayın ve internet dahil değişik kanallardan servis edilmeye başlandığını görüyoruz.
 

İlgili yazılardan birine göz attığımızda Çin'in elindeki 1.3 Trilyon (1300 Milyar) dolar değerindeki stokların dünyadaki tüm ABD Doları stokları yanında düşük bir meblağ olduğu belirtilmekte ve böylesi bir satış gerçekleştiği takdirde pazarın bunu hızla emeceğine değinmekte iken Donald Trump'ın daha yeni Suudi Arabistan ile yapmış olduğu ve sadece 17 Milyar dolarlık ticaret anlaşmasına muhtaç kaldığını unutmuşa benziyorlar.
 

İşin daha ilginç yanı yazıların bir kısmı kendi içlerinde çelişmekte ve 'elbette Çin'in bundan göreceği zarar ABD'den daha büyük olacaktır' cümlesine yer vererek ABD'nin aslında bu konuda ne kadar hassas olduğunu kendileri de kabul etmektedirler.
 

Diğer bir iddia ise Çin'in bu tahvil ve dolar stoklarını değiştirebileceği başka bir emtia ya da para birimi olmadığı iddiası… 1.3 Trilyon dolarlık stokları altın ile değiştirebilmek için 3200 ton altın gerekli olduğu ve bunun da tüm dünyanın 5 yıllık üretimine denk geldiğini vurgulayarak aslında Çin'in elindeki silahın ne kadar güçlü olduğunu da itiraf etmekteler.
 

Kaçırdıkları diğer nokta ise Çin'in de tıpkı Rusya gibi milli paralar ile ticarete başlamış olması ve dolayısı ile Çin'in dünya ile olan ticaretinde de elindeki ABD Doları'na muhtaç olmadığı. Hatta bu konuya da 11 Mayıs 2019 tarihli ve 'Rus Merkez Bankası stoklarındaki büyük değişim' başlıklı yazımızda da değinmiş ve Rusya ve Çin arasındaki 2018 ticaret yılı döneminde Çin Yuan'ın ve dolayısı ile Rus Rublesi'nin kullanımının önemli bir düzeye ulaşmış durumda olduğunu ve 2018 sonu itibarı ile Çin dışındaki dünyadaki tüm Yuan stoklarının dörtte birinin artık sadece Rusya Merkez Bankası'nda bulunduğunu anlatmış ve milli (ulusal) paralar ile ticaret yapılması tezinin Milli Ekonomi Modeli çerçevesinde Sayın Prof. Dr. Haydar Baş Bey'e ait olduğunu da vurgulayarak yazımızı bitirmiştik.
 

Son olarak…
 

ABD istihbaratının yönetim kadrosunun bu yıl Ocak ayında yapılan Senato İstihbarat Komisyonu'nun oturumundaki sunumu dahilinde ABD Ulusal İstihbarat Direktörü Dan Coats'ın da Pekin kaynaklı ABD'ye yönelik tehditler konusunda "Çin ve Rusya'nın bugüne değin hiç olmadığı kadar ABD'ye karşı birleşmiş olduğuna" dair vurgusunu da hatırlatarak ticaret ve vergi savaşları çerçevesinde aslında arka planda küresel kaynakların paylaşım rekabetinde Rusya'nın ve Çin'in aktif politikalarından ABD'nin rahatsız olmaktan da öte artık ciddi zararlar görmeye başladığını belirtelim.