Tekne ve yat üreticileri de dert küpü

Bosphorus Boat Show; Tekne, Tekne Ekipman ve Aksesuarları Fuarı, üçüncü kez 26 Ekim-3 Kasım 2024 tarihlerinde Pendik'teki MarinTurk İstanbul City Port'ta düzenlenecek. Fuar, Yat ve Tekne Endüstrisi Derneği (YATED) desteğiyle ED Fuarcılık tarafından organize ediliyor. ED Fuarcılık Kurucu Ortağı Dilek Soydan, İstanbul'da düzenlenen basın toplantısında, bu yıl 50 binden fazla ziyaretçi beklediklerini ifade ederek, "Deniz üzerinde üçüncü kez düzenlenen fuarda; tekne, yat ve mega yatlar, ileri teknoloji performansları ve tasarımları sergilenecek. 200'ün üzerinde firmanın katılacağı fuarda, 500'den fazla marka temsil edilecek ve deniz üzerinde 300'den fazla, karada ise 150'den fazla olmak üzere toplamda 500'e yakın tekne deniz severlerin beğenisine sunulacak. Sergilenecek teknelerde yerli ve yabancı üretim tekne oranı da eşit seviyelerde. Bu anlamda, yerli teknelerin sayısının her geçen artıyor olması sektörümüz adına çok sevindirici. Dünyanın her yerinde ilgi gören yerli teknelerimizi, İstanbul'da da tekne severlerle buluşturacağız. Geçen yıl sergilenen teknelerin toplam değeri 10 milyar TL civarındaydı. Bu yıl ise sergilenecek teknelerin toplam değerinin 15 milyar TL olması bekleniyor. Yine, geçen yıl fuar döneminde yapılan satış 2 milyar TL'ye ulaşmıştı. Bu yıl, bu rakamın çok daha üst seviyelere gelmesini bekliyoruz" dedi.

2026'ya işler sallantıda

Son dönemlerde tekne ve yat sektöründeki gelişmeler hakkında da değerlendirmelerde bulunan YATED Yönetim Kurulu Başkanı Murat Bekiroğlu, şunları söyledi: "Döviz kurlarındaki durum nedeniyle sektörümüzde rekabet avantajımız azalmaya başlasa da işçilik ve kaliteli üretimimizle bu avantajımızı korumaya çalışıyoruz. Diğer taraftan krediye erişim de zorlaşmaya başladı. Örneğin pandemi döneminde tekne ve yatlara olan ilgi bir hayli yükselmiş, satışlarda da artış yaşanmıştı. Kişiye ve ailelere özel bir alan olması nedeniyle teknelere olan ilgi ciddi seviyede artmıştı. Aynı zamanda, krediye erişim de yüksekti. Sektörde, ortalamalar değişmekle birlikte satışların yüzde 50'ye yakını kredi ile yapılıyordu. Fiyatları 50 bin ile 100 bin Euro arasında değişen tekneler 15-20 bin Euro peşinat ile gerisi 6-7 yıla varan geri ödemelerle kredili olarak satılıyordu. Pandemi sonrasında ise satışlar normal seviyesine geldi. Bu dönemde kredi maliyetleri de yükselince satışlarımız eski normaline döndü. Ancak 2026 yılından itibaren enflasyonun ve faizlerin düşmesiyle birlikte krediye erişim imkanının artmasını bekliyoruz. Böylece, sektörün 2026'dan itibaren hızlı bir büyüme yakalayacağını umuyoruz."

Marina eksikliği ciddi boyutlarda

Sektörün önündeki diğer bir engelin de marinalarda tekne ve yat bağlama kapasiteleri olduğunun altını çizen Murat Bekiroğlu, "Bağlama kapasitesi düşük olunca marinada fiyatlar da yükseliyor. Ancak, bunu söylediğimizde marinaları suçluyormuşuz gibi oluyor. Cennet koyları koruyarak, koyların dışında marina yatırımları yapılmasını talep ediyoruz. Hızlı bir şekilde ilk etapta Antalya'nın kuzeyine ve İzmir'in güneyine en az 10 tane marina yatırımı yapılması gerekiyor. Eğer bu yatırımlar yapılırsa, yat ve tekne turizminde tamirden bakıma kadar birçok alanda hızlı bir gelişim sağlarız. Kitle turistine göre 10 kat daha fazla harcama yapan tekne ve yat turistini daha fazla ülkemize çekeriz. Tamir-bakım için gelecek olan tekne ve yatlardan da daha fazla gelir elde ederiz. Bu da sektörümüzün ve turizmin gelişmesini sağlar. Bugün Fransa'da 325 binin üzerinde, İtalya'da 200 binin üzerinde İspanya'da 185 binin üzerinde bağlama kapasitesi var. Türkiye'de ise bu sayı 25 bin civarında." ifadelerini kullandı.
Türkiye'nin özellikle özel nitelikli gemilerin inşasında çok hızlı bir gelişim kaydettiğini dile getiren YATED Başkan Vekili Cem Hüroğlu, "Bunların dışında tekne, yat, balıkçı gemileri ve feribotlar da üretiliyor. Türkiye olarak geçen yıl 1.7 ile 1.8 milyar dolar arasında bir ihracat seviyesini yakaladık. Bu yıl da benzer bir seviyede yılı kapatacağımızı düşünüyoruz" diye konuştu.