TÜİK’ten ENAG’a salvo

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), mayıs ayı enflasyon rakamlarını açıkladı. Nisanda yüzde 69.97 olan enflasyon, mayısta yüzde 73.50 ile 24 yılın zirvesine yükseldi.

Yani Ak Parti ülkenin yönetimini 20 yıl önce teslim aldığı halde, enflasyonu 24 yıl önceki haline getirdi. 

Ancak bu ne ilk ne de son rekor. 

Maliye Bakanı Nurettin Nebati, 'TL en dipte' demişti. Ancak kısa süre sonra dibin de dibi olduğunu o da biz de gördük.

Şimdi enflasyon için de daha inecek çok dip var. Zira bu kafayla gidiyoruz yine…

Son açıklanan enflasyon verisinde de kimsenin göremediği bardağın dolu tarafını yine Bakan Nebati görmüş.

Yüzde 73.50 ile Ekim 1998'den bu yana görülmüş en yüksek seviyeye çıkan enflasyon için "Bugün açıklanan enflasyon rakamları, enflasyon artışının hız kesmiş olduğunu ortaya koyuyor" demiş.

Güldür Güldür ekibine yeni bir skeç çekmek yine şart oldu. 

TÜİK enflasyonu açıklar da Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) durur mu?

TÜİK'ten çok ENAG'ın istatistiklerini merak ediyoruz.

Çünkü TÜİK hükümetin hayal ettiği enflasyon oranını açıklarken, ENAG vatandaşları etkileyen 'gerçek' enflasyon oranına en yakın veriyi açıklıyor.

ENAG göre ise mayısta aylık enflasyon yüzde 5.46 olurken, yıllık enflasyon ise yüzde 160.76'ya yükseldi.

ENAG hem TÜİK'in hem de hükümetin kâbusu olmuş durumda.

TÜİK ve iktidar cephesinden 13 Ocak 2021'de, Mayıs 2021'de ve 26 Ocak 2022'de olmak üzere ENAG hakkında suç duyurularında bulunuldu. 

TÜİK'e alternatif istatistiki sonuçların kamuoyuyla paylaşılmasına bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası getiren yasal düzenleme çalışmaları dahi başlatıldı. Düzenleme enflasyon alanında araştırma yapmak için önce TÜİK'ten onay alınmasını öngörüyor.

Hukukun üstünlüğü prensibinin hâkim olduğu demokratik bir ülkede NŞA'da, yani 'normal şartlar altında' bu engelleme girişimlerinden hiç bir şey çıkmaz. 

Ama dediğimiz gibi NŞA'da… 

Artık TÜİK'in başına atatan isimler koltuklarını daha ısıtmadan görevden alınıyorlar.

ENAG'ın verileri güvenilir.

Çünkü Prof. Dr. Veysel Ulusoy gibi saygın akademisyenler kurucuları arasında bulunuyor. 

ENAG'ın verileri kıyaslanabilir.

Çünkü TÜİK'in enflasyonu hesaplamak için hazırladığı enflasyon sepetinde hangi ürünler varsa ENAG da o ürünlerdeki fiyat değişimlerini esas alarak enflasyonu hesaplıyor. 

Anlaşılan üzerinde çok düşünülmüş ve ENAG'ın açıkladığı enflasyon verileri ile TÜİK'in açıkladığı enflasyonun kıyaslanamaması için 'zekice' bir formül bulunmuş.

TÜİK, Mayıs ayı enflasyon verileri içerisinde madde sepetine yer vermedi.

Daha önce 400'ün üzerinde maddenin fiyatlarını yayımlayan TÜİK, son değişiklikle 290 harcama grubu belirledi.

Bu değişikliğin ardından bu gruplara ilişkin ortalama madde fiyatları yerine endeks bilgileri yayınlanacak.

Anlaşılan ENAG'ı devre dışı bırakabilirlerse istatistiklerde istedikleri gibi at koşturacaklar.

Ancak ENAG ekibinin bu katakullinin de üstesinden gelecek bir çıkış yolu bulacağını düşünüyorum.