Türk cerrahlardan, 'metaverse' destekli beyin ameliyatlarında önemli başarı

Dünya genelinde sayılı merkezde uygulanmaya başlanan ve "metaverse" evreni ile görüntüleme yapılarak gerçekleştirilen beyin cerrahi operasyonu, özel dizayn edilmiş İbn-i Sina Hastanesi ameliyathanesinde, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Şükrü Çağlar başkanlığında gerçekleştiriliyor.

Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Ünüvar, hastanede yüksek teknolojili gözlüklerle, karma gerçeklik uygulaması kullanılarak gerçekleştirilen beyin tümörü ameliyatını izledi.

Ameliyat sırasında, hastalıklı doku ile çevresindeki dokuların üç boyutlu görüntüsünün üst üste bindirilmesini sağlayan "VR gözlükleri"ni deneyimleyen Ünüvar, sonrasında basın mensuplarına açıklama yaptı.

Cumhuriyet döneminin ilk üniversitesi Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde uygulanan teşhis ve tedavi yöntemlerinin ileri dünya standartlarında olduğunu ifade eden Ünüvar, ameliyathanelerin 2 yıldır yenilenme sürecinde olduğunu anlattı.

Görüntülemesi sanal gerçeklik kullanılarak gerçekleştirilen beyin ameliyatında da yüksek teknoloji kullanıldığını aktaran Ünüvar, "Ülkenin en iyi kliniklerinden biri olan İbni Sina Hastanesi beyin cerrahi bölümünde yapılan bu ameliyatlarda kullanılan yüksek teknoloji, üstün nitelikli akademisyenlerle buluşuyor." dedi.

Bu teknolojinin hastalara teşhis ve tedavide önemli imkanlar getirirken aynı zamanda yeni cerrahların eğitimine de katkı verdiğini anlatan Ünüvar, "Bu teknoloji kullanılarak yapılan ameliyatlarda hem eğitim hem tedavi hem de teknoloji kullanımı açısından üç önemli nokta sağlanmış oluyor." diye konuştu.

Üniversite yönetimi olarak akademisyenler için en iyi imkanları sunmaya çabaladıklarını anlatan Ünüvar, ameliyatları gerçekleştiren cerrahlara teşekkür etti.

Ameliyatta en uygun yolu gösteriyor

Teknolojiyi üniversiteye kazandıran Prof. Dr. Şükrü Çağlar, beyin cerrahisi alanında teşhis ve tedavi alanında en yeni imkanları yakalamaya çalıştıklarını söyledi.

Kliniklerindeki bilim insanlarının Türkiye'de pek çok ilki gerçekleştirdiğini, bunlar arasında kendi üzerinde de emeği bulunan Prof. Dr. Gazi Yaşargil'in de olduğunu anlatan Çağlar, "Onların en nitelikli mikrocerrahi ameliyatlarını Türkiye'ye getirmek misyonunu bize yüklemişken yeniliklerden de hiç geri durmadık. Beyin gibi son derece komplike ve pek çok yapısını hala çözemediğimiz bir dünyada ameliyatlara önce navigasyon cihazları yardım etti. Sonrasında tomografi eşliğindeki ilk ameliyatları Yücel Kanpolat gerçekleştirdi." bilgisini verdi.

Gelinen son aşamada da ameliyat sırasında hastanın MR görüntülerinden oluşturulan üç boyutlu görüntülerini karma sanal gerçeklik teknolojisi ile birlikte kullandıklarını belirten Çağlar, bu teknoloji ile yaptıkları ameliyatları şöyle anlattı:

"Beyin ameliyatlarında en önemli hedef, sadece hastalıklı dokuyu alıp beynin geri kalan bölümüne zarar vermemek. Bunun için gideceğimiz en doğru yolu gösteren bu teknoloji bize iyi bir hazırlık süreci veriyor. Ameliyat sırasında da beyindeki hastalıklı doku ve damarların üç boyutlu görüntüsünü, özel VR gözlükleri sayesinde gerçek hastanın görüntüsü ile üst üste bindiriyoruz ve izleyeceğimiz yolu daha iyi gösteriyor. Sanal gerçeklik görüntülerini ilerde hastanın birebir organlarının içine düşürebilmeyi hedefliyoruz."

Çağlar, bu teknolojiyi kullanarak cerrahide büyük zorlukları bulunan çeşitli ameliyatları da başarıyla hayata geçirdiklerini ifade ederek, "Küçük bir çocuğun omurga eğriliği ameliyatını bu teknoloji kullanarak gerçekleştirdik. Omurgaya yerleşen tümörün yayılımı ameliyatı neredeyse imkansız hale getirmişti. Bu teknoloji ameliyatta büyük kolaylık sağladı ve hasta en sonunda yürür vaziyete geldi." ifadelerini kullandı.

Bir basın mensubunun "metaverse" evrenindeki görüntülemelerle yapılan bu ameliyatların avantajlarına ilişkin sorusu üzerine Çağlar, "Bu teknoloji ile beynin bize hazırladığı sürprizleri adeta bir navigasyon cihazının yol göstermesi gibi görebiliyoruz. Böylece cerrah olarak sanki beynin içinde dolaşarak hastalıklı dokuyu görebilme şansı yakalıyor." dedi.

Şükrü Çağlar, kliniklerinde son olarak 50 yaşındaki kadın hastaya beyin tümörü ameliyatı gerçekleştirdiklerini belirterek, yeni doğan bebeklere bile en zor beyin ameliyatlarının başarılı şekilde yapılabildiğini sözlerine ekledi.

İlk ameliyat 25 yaşındaki hastaya uygulanmıştı

Metaverse evreni, gerçek hayatın bilgisayar ekranında veya sanal gerçeklik gözlükleriyle simüle edilmiş hali olarak da tarif ediliyor.

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Bölümü tarafından Türkiye'de ilk defa karma artırılmış gerçeklik teknolojisiyle beyin tümörü ameliyatı, geçen yıl 25 yaşındaki hastaya başarıyla uygulanmıştı. Bu yöntem ile yapılan ameliyatlarda, beynin çıplak gözle görülemeyen deri, kemik ve beyin zarı altındaki bölgeleri, ameliyat sırasında görünür hale getiriliyor. AA