Türkiye'nin bütçe açığı ve döviz sorunu kronikleşti
Asgari ücretin açıklanmasının ardından gelen yüzde 15’lik Merkez Bankası faiz kararı sonrasında ekonominin yönü ve piyasaların vereceği tepkiler merak konusu olmuştu. Eski Ekonomi Bakanı Prof. Dr. Işın Çelebi, bütçe açığı ve dövizin Türkiye’nin hemen çözmesi gereken iki temel sorun olduğunu vurguladı.
26.06.2023 13:44:00
Haber Merkezi
Haber Merkezi





Altınbaş Üniversitesi Öğretim Üyesi, Eski Ekonomi Bakanı Prof. Dr. Işın Çelebi, ekonomide kademeli geçişin önemli olduğuna işaret ederek, öncelikle dikkat edilmesi gereken konunun bütçe açığındaki büyüme olduğunu belirtti. Çelebi, "Bütçe açığının GSYH (Gayri Safi Yurtiçi Hasıla) içindeki payı yüzde beşler düzeyine geliyor. EYT ve depremin etkisiyle yüzde 10 gibi bir bütçe açığı oluştu. Yeni bir bütçe yapma ihtiyacı var. Bunu da beraberinde çözmek lazım... Faiz ödemeleri bunun için de, bütçenin dengesi için çok önemli" açıklamalarını yaptı. Çözülmesi gereken ikinci önemli sorunun döviz olduğunu hatırlatan Çelebi, döviz arzındaki sıkıntıya dikkat çekti. Çelebi, "İlk beş aydaki işlemler önemli. Türkiye'nin mutlaka ödemesi gereken dış borcu, 203 milyar dolar. Bunu da dikkate alarak programı ona göre yönetmek gerekiyor" dedi.
KKM külfet oldu
Çelebi, Kur Korumalı Mevduat (KKM) ile döviz kurunun sabitlenmesinin amaçlandığına işaret ederek, bu yöntemle bir şekilde dövize olan talebin düşürülmeye çalışıldığını ifade etti. Bunun için de önemli miktarda bir faiz ödemesi yapıldığını kaydeden Çelebi, "Kur Korumalı Mevduatın yaklaşık 130 milyar TL gibi bir faiz yükü var. Bunun yarısını Hazine, yarısını Merkez Bankası ödüyor. Bu da piyasaları etkileyen bir durum" diye konuştu. 2 trilyon TL'ye yakın bir kur korumalı mevduat hacmi oluştuğunu hatırlatan Çelebi, "Bunu birkaç yıla yayarak kademeli olarak aşağıya indirmek lazım. Bu faiz yükü çok büyük, 130 milyar TL gibi bir ödeme var. Onun için biraz yeni ekonomi yönetimine, Sayın Mehmet Şimşek'e ve arkadaşlarına 3 yıllık süre tanımak gerekiyor" ifadelerini kullandı.
Enflasyon yerinde durmaz!
Işın Çelebi; asgari ücret, memur ve emekli maaşlarındaki artışların ekonomiye etkilerini de değerlendirdi ve çözüm önerilerini dile getirdi. "Birincisi asgari ücret yüzde 34 arttı, 11.402 TL'ye geldi. İşverene 500 liralık bir teşvik ya da destek kararı çıktı. Bir vergi muafiyeti de var burada. Emekli maaşlarını da asgari ücret düzeyine çıkarmak gereği var. Bu yapı para arzını ve talebi arttırıyor. Bu talebi önemli bir ölçüde dengelemek lazım... Bu enflasyonist bir etki yaratır. Bir yandan enflasyon ve fiyatlar artıyor, hayat pahalılığı artıyor. Ama bir yandan da talebi arttıracak şekilde para arzını arttırıyoruz" dedi. Çelebi, son olarak bu sarmaldan çıkış yolunun mal üretimini ve ekonomideki üretim verimliliğini arttırmaktan geçtiğini söyledi. Bunun yanı sıra ve paralelinde bir verimlilik programı hazırlamanın gerekliliğini vurguladı. Para arzının arttırılırken, mutlaka üretimi, mal arzının da artırılmasını önerdi. İhracatın çok önemli bir mesele olduğuna işaret eden Çelebi, "İhracatı arttırmak şart. Şu anda ihracatın ithalatı karşılama oranı maalesef yüzde 60'lar düzeyinde. Bunu yüzde 80'lerin üstüne, hatta yüzde 90'lara çıkarmak lazım. Bunun da yolu kuru arttırmak... Döviz kurunu ihracatı besleyecek şekilde arttırmaktan öte Eximbank kaynaklarını mutlaka arttırıp, ihracatçının kredi talebini karşılamak lazım." EKONOMİ SERVİSİ
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.