Uzmanı açıkladı: "Yüzeysel yağışlar barajlara etkili değil"

Yurdun bir çok bölgesinde etkili olan sağanak yağışların yüzeysel olarak barajları doldurduğunu belirten Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Toprak İklimi ve Ekoloji Anabilim dalı Öğretim üyesi Prof. Dr. Oktay Yıldız, "Barajların dolu olması bir gösterge olsa da tam olarak kuraklık göstergesi veya kuraklık olmadığı anlamına gelmeyebilir" dedi.
Türkiye'nin dört bir yanında sağanak yağışlar sebebi ile bazı bölgelerde su taşkınları meydana gelirken, bazı bölgelerde ise barajlardaki doluluk oranlarını arttırdı. Yağışların yüzeysel olduğunu aktaran Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Toprak İklimi ve Ekoloji Anabilim dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Oktay Yıldız, hızlı bir şekilde dolan barajların kuraklığın önüne geçmediğini belirterek, "Kuraklık ve yağış olayını sadece barajların doluluğu üzerinden belli bir dönem içerisinde ki yağışlar zamanında değerlendiriyoruz. Bu aslında tüm doğadaki yağış rejimini yada doğada ki diğer kısımları temsil etmiyor. Baraj hızlı bir şekilde 2-3 hafta içerisinde dolabilir. Barajın dolu olması o bölgede kuraklığın yaşanmadığı anlamına gelmiyor. Bu bir göstergedir. Ama tam bir gösterge değildir. Neden derseniz, yağış şiddetli olarak yağarsa toprağa inmezse yer altı suları olarak beslenmezse, yavaş yavaş yer altı suları ile barajlar beslenmezse sadece yüzeyden akan sular ile barajın dolu olması burada ki diğer alanların suya tam olarak doyduğu anlamına gelmiyor. Dolayısı ile biz sadece barajın doluluğu üzerinden gitmemiz lazım. Özellikle iklim değişikliği ile birlikte yağış rejimi değiştiği için uzun süre kuraklık yaşanıyor. Bu sebeple birkaç ayda yağması beklenen yağışların birkaç günde yağması gerçekleşiyor. Bu da barajları doldurabilir. Böylelikle barajların dolu olması bir gösterge olsa da tam olarak kuraklık göstergesi veya kuraklık olmadığı anlamına gelmeyebilir" şeklinde konuştu.

"Aniden doluluk bir şey ifade etmiyor"
Etkili olan sağanak yağışların barajlarda aniden doluluğa fazla etki etmediğini belirten Prof. Dr. Yıldız, "Kuraklığı iki şekilde değerlendirebiliriz. Birincisi iklimsel kuraklık ikincisi ise mevsimsel kuraklık var. Düzce yöresi gibi Karadeniz bölgesindeki bölgelerde iklim olarak kurak bir iklim yok. Burası nemli yarım nemli diyebileceğimiz bölgeler. Buralarda da kuraklık yaşanabilir. Ama bu iklimsel kuraklık değil mevsimsel kuraklık oluyor. Bu yazın da yaşanabiliyor. Kışın da yaşanabilir. Kış döneminde de yağacak olan yağmur inmediği zaman mevsimsel kuraklık yaşanabiliyor. Arazilerin çoğu yamaç arazileri, tarım arazisi, orman arazisi veya mera arazisi toprağa yağış inmez de yüzeysel olarak baraja inerse baraj dolar ama yamaçlar yine kuraklık yaşayabilir. Sadece barajın altındaki ovadaki belli başlı kısımları sulayabiliriz. Belki buralara bakarak "Bakın buralarda sorun yok" "Biz barajla sulayabiliriz" diye bir ifade de bulunabiliriz. Ama bu doğanın tamamını ifade etmiyor. Bu bakımdan düşen yağış düzenli mi geliyor' Bütün araziyi doyuruyor mu' Yer altı sularını dolduruyor mu' Bu özellikle baharın sonuna doğru yağan yağışların miktarı kışın düşen yağıştan daha fazla mı' Bunların kontrol edilmesi gerekiyor. Yaza doğru yağan yağışlar kışa nazaran daha önemlidir. Çünkü bu önümüzdeki yaz döneminde yer altı suları ile barajların beslenmesi gerekiyor. Aniden doluluk bizim için çok fazla şey ifade etmiyor" ifadelerini kullandı.İHA