Vietnam Savaşı: Soğuk Savaş’ın en kanlı perdesi
Vietnam Savaşı, 1 Kasım 1955'te başladı ve 30 Nisan 1975'te sona erdi. Tam 20 yıl süren bu savaş, yalnızca Vietnam topraklarında değil, dünya siyasetinde de derin izler bıraktı
30.06.2025 22:45:00
Hasan Gündoğdu
Hasan Gündoğdu
Savaşın iki ana cephesi vardı:
Kuzey Vietnam: Sovyetler Birliği, Çin, Kuzey Kore ve sosyalist blok tarafından desteklendi.
Güney Vietnam: ABD, Güney Kore, Avustralya, Tayland, Filipinler, Yeni Zelanda ve diğer Batı yanlısı ülkeler tarafından desteklendi.
Savaşın nedeni neydi?
Savaşın temel nedeni, Soğuk Savaş döneminde ideolojik kutuplaşmaydı. 1954 Cenevre Antlaşması ile Vietnam, 17. paralel boyunca Kuzey ve Güney olarak ikiye ayrıldı. Kuzey Vietnam komünist, Güney Vietnam ise Batı yanlısı bir rejimle yönetiliyordu.
ABD, "domino teorisi" gereği komünizmin Güneydoğu Asya'ya yayılmasını engellemek için Güney Vietnam'a müdahale etti.
Savaşta öne çıkan olaylar
Tonkin Körfezi Olayı (1964): ABD'nin savaşa doğrudan müdahalesine zemin hazırlayan olay.
Tet Taarruzu (1968): Kuzey Vietnam'ın sürpriz saldırısı, ABD kamuoyunda büyük şok yarattı.
My Lai Katliamı (1968): ABD askerlerinin yüzlerce sivili katletmesi, savaşın ahlaki boyutunu sorgulattı.
Kim Phuc'un Fotoğrafı (1972): Napalm saldırısından kaçan çıplak kız çocuğunun fotoğrafı, savaşın simgesi haline geldi.
Nasıl sonuçlandı?
Savaş, Kuzey Vietnam'ın zaferiyle sonuçlandı. 30 Nisan 1975'te Kuzey Vietnam birlikleri Saygon'a (bugünkü Ho Chi Minh City) girdi. ABD, Vietnam'dan tamamen çekildi. 1976'da Kuzey ve Güney Vietnam birleşerek Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti kuruldu.
Dünyaya etkisi ne oldu?
-ABD için travmatik bir yenilgi oldu. 58.000'den fazla Amerikan askeri öldü, milyonlarca Vietnamlı sivil hayatını kaybetti.
-Kamuoyunun savaşa karşı tepkisi, ABD dış politikasında daha temkinli bir dönemi başlattı.
- Kimyasal silahların (örneğin Agent Orange) kullanımı, çevresel ve genetik felaketlere yol açtı.
- Soğuk Savaş dengeleri değişti; Çin-Sovyet ilişkileri gerildi, ABD'nin küresel prestiji sarsıldı.
Vietnam Savaşı, yalnızca bir askeri çatışma değil; ideolojilerin, halkların ve insanlık vicdanının sınandığı bir dönemdi.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
