Yemen'de uzlaşma yok

Yemen, 2014'te Husilerin başkent Sana'ya doğru ilerlemesi ve sonrasında Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) başını çektiği Arap Koalisyonu'nun askeri müdahalesiyle yıllar süren savaşta büyük yıkıma uğradı.

Savaş sırasında dengeler değişirken, müttefik ülkeler Suudi Arabistan ve BAE'nin karşılıklı desteklediği güçlerin karşı karşıya gelmesi Yemen'deki çatışmayı daha da derinleştirdi.

BAE'nin desteklediği ayrılıkçı Güney Geçiş Konseyi (GGK) ve silahlı kanadı Hizam el-Emni, Ağustos ayında Suudi Arabistan'ın desteklediği uluslararası tanınırlığa sahip Hadi hükümetinin elindeki geçici başkent Aden'de askeri varlığıyla hâkimiyet kurmaya çalıştı.

Şiddetli çatışmaların ardından kentte kontrolü sağlayan GGK, Hadi hükümetinin buradaki faaliyetlerini sonlandırdı.

Söz konusu adımlar Hadi hükümeti tarafından "darbe" olarak nitelendirildi. Hadi hükümeti ve GGK, son dönemde Suudi Arabistan'ın ara buluculuğunda "Riyad Anlaşması" adı altında bir güç paylaşımı konusunda prensipte anlaştı.

Bu kapsamda, BAE askerleri, Yemen'in geçici başkenti Aden'den çekilerek bulundukları askeri pozisyonları Suudi Arabistan askerlerine bıraktı. Anlaşma 31 Ekim'de Riyad'da imzalanması bekleniyordu ancak Sokotra Adası ve Ebyen bölgesinde GGK ile Hadi hükümetine bağlı güçler arasında yaşanan çatışmalar nedeniyle imza töreninin ertelendiği bildirildi.

Uzmanlar, söz konusu ertelemenin henüz hayata geçmeyen anlaşmanın ne kadar kırılgan bir zemin üzerinde yürüyeceğinin göstergesi olduğunu belirtiyor.

Bakanlıklar bölüştürülecek

Yemen hükümeti ile GGK arasında öngörülen anlaşma, imzaların atılmasının ardından en geç 45 gün içinde teknokrat hükümet kurulması, 24 bakanlıktan 12'sinin güneylilere verilmesi, Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi'nin 15 gün içinde Aden'e bir Emniyet Müdürü, 30 gün içinde de Ebyen ile Dali kentlerine birer vali atamasını gerektiriyor.

Hükümetin anlaşmadan sonra bir hafta içinde kendi kontrolündeki illerde devlet dairelerini aktifleştirmesi ve maaşların ödenmesi için Aden'de çalışmalara başlaması da anlaşmanın maddeleri arasında yer alıyor.

Anlaşmada ayrıca, Yemen halkı arasında mezhepsel, bölgesel ayrımcılık yapılmaması, Husiler, El-Kaide ve DEAŞ'a karşı mücadele edilmesi, Güney Geçiş Konseyinin siyasi çözüm konusunda istişarelerde bulunacak hükümet heyetine katılması gibi maddeler bulunuyor.

Askeri alanda ise anlaşma; Ağustos ayından itibaren Aden, Ebyen ve Lahic'e gelen askeri birliklerin 15 gün içinde kendi karargâhlarına dönmesini, Aden'deki ağır silahların toplanarak uluslararası koalisyonun gözetimine verilmesini kapsıyor. Bununla birlikte, 30 gün içinde devlet binalarını koruyanlar hariç tüm askerlerin Aden dışındaki karargâhlara gönderilmesi ve tüm askeri birliklerin Savunma Bakanlığı bünyesinde birleştirilmesi gibi maddelerin de anlaşmada olduğu ifade ediliyor.

Yemen'de ABD casus uçağı düştü

Yemen'deki İran destekli Husiler, ülkenin kuzeyinde ABD yapımı bir casus uçağını düşürdüklerini ileri sürdü. Husilerin askeri sözcüsü Yahya Seri, yaptığı yazılı açıklamada, kendilerine ait 'hava kuvvetlerinin', Suudi Arabistan sınırında ABD yapımı ScanEagle tipi bir casus uçağı düşürdüğünü iddia etti.

Söz konusu uçağın sınır bölgelerinde casusluk faaliyeti yürüttüğü sırada düşürüldüğünü aktaran Seri, konuyla ilgili daha fazla bilgi vermedi.

Uzun süredir siyasi istikrarsızlığın hüküm sürdüğü Yemen'de İran destekli Husiler ile hükümete bağlı güçler arasında çatışmalar yaşanıyor.

Husiler, Eylül 2014'ten bu yana başkent Sana ve bazı bölgelerin denetimini elinde bulundururken, Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri ise Mart 2015'ten bu yana Husilere karşı Yemen hükümetine destek veriyor.

AA