Yeni COVID varyantı XEC ne kadar tehlikeli?

Yetkililer, Avrupa ve ABD'de yeni tip koronavirüsün yayılmasının daha sıkı izlenmesini tavsiye ederken, yeni tip koronavirüsün Avrupa ve ABD'de hızla yayıldığı belirtiliyor.
XEC olarak bilinen varyant, Kuzey Yarımküre'de kış mevsiminin başlamasının hemen öncesinde Avrupa ve Kuzey Amerika'da 600 kişiyi enfekte etti. Bu mevsimde solunum yolu hastalıkları daha yaygın görülüyor.
Peki XEC'de farklı olan ne ve endişe verici bir durum var mı?
XEC , orijinal COVID-19 salgınına neden olan virüs olan SARS-CoV-2'nin " rekombinant " versiyonudur.
Rekombinantlar, bir kişi aynı anda iki farklı COVID suşu ile enfekte olduğunda oluşur. Daha sonra iki farklı suştan gelen genetik materyal birbirleriyle "rekombinasyona uğrar" veya "değişime uğrar" ve üçüncü, yeni bir suş yaratır.
XEC'den kaynaklanan semptomların şimdiye kadar hafif olduğu bildirilirken, yeni suş, 2022'de zirveye ulaşan koronavirüsün daha şiddetli bir varyantı olan "Omicron" soyunun bir parçası.
Her varyant veya suş, virüs üzerindeki farklı "spike proteinleri" ile karakterize edilen mutasyonlar geliştirir. Bu proteinler, insan hücrelerine bağlanan ve virüsün insan vücuduna girmesine ve içinde çoğalmaya başlamasına izin veren proteinlerdir.
Zamanla Omicron kendi dallarını veya alt varyantlarını geliştirdi. Bunlardan ikisi - KP.3.3 ve KS.1.1 - XEC'yi oluşturmak için yeniden birleşen iki tanesidir. Bunlar yakından ilişkilidir ve daha önceki JN.1 varyantından evrimleşmiştir, bu varyant da Omicron soyunun bir parçasıdır ve 2024'ün başlarında dünya çapında baskındı.
Rekombinant varyantlar yeni değil. XBB rekombinant varyantı 2023'te COVID vakalarına hakim oldu.

XEC nasıl yayılır?

Diğer koronavirüs varyantları gibi, XEC de öncelikle enfekte bir kişi nefes verdiğinde, konuştuğunda, öksürdüğünde veya hapşırdığında havada asılı kalan solunum damlacıkları yoluyla bulaşır. Virüs yüzeylerde hayatta kalabilse de, bu yolla bulaşma havadan yayılan virüslerden daha az yaygındır.
Bu nedenle halk sağlığı yetkilileri insanlara sosyal mesafeyi korumalarını, halka açık alanlarda maske takmalarını ve el dezenfektanı kullanmalarını tavsiye ediyor.
Ancak XEC'nin önceki COVID varyantlarından daha kolay yayılabileceğine inanılıyor. Bunun nedeni, hücrelere girmesine ve daha kolay çoğalmasına izin verebilecek özel sivri proteinleridir. Bulaşabilirliğinin kesin doğası hala inceleniyor.

XEC belirtileri nelerdir?

XEC boğaz ağrısı, ateş, yorgunluk ve kas ağrıları gibi semptomlara neden olabilir. Bunlar muhtemelen hafiftir ve enfeksiyondan iki ila 14 gün sonra ortaya çıkar. Semptomların şiddeti değişir. Yaşlılar gibi yüksek riskli kişilerde vakalar daha şiddetli olabilir veya tamamen asemptomatik olabilir.
Şimdiye kadar XEC'in diğer COVID varyantlarına göre benzersiz semptomlara veya daha şiddetli etkilere neden olduğu bilinmiyor.

XEC ne kadar tehlikeli?

Şu ana kadar elde edilen bulgular, XEC'in COVID'in diğer Omicron alt varyantlarından radikal olarak farklı veya daha tehlikeli bir varyant olmadığını gösteriyor.
Diğer solunum yolu virüslerinde olduğu gibi COVID-19 ve varyantlarının da Kuzey Yarımküre'de sonbahar ve kış mevsimlerinde daha fazla yayılması bekleniyor, çünkü insanlar birbirlerine daha yakın mesafede ve daha az havalandırmayla iç mekanlarda daha fazla zaman geçiriyor.