"Yetmiş Üç Fırka" rivayetine montaj

Hz. Peygamber'in, Veda Haccı ve Ğadir-i Hum hutbelerinde "Ümmetine, Kur'an ve Ehl-i Beytini, kendilerine sarıldıklarında asla sapıtmayacakları ve kıyamet gününe kadar birbirinden ayrılmayacak olan iki ağır emanet olarak bıraktığını" ilan ettiği sahih ve mütevatir gerçeklerdir.1
İslam'ın bu iki ana rüknünden biri olan Ehl-i Beyt'i setretmeye dönük bir montaj da "Yetmiş üç fırka" hadisinde yapılmıştır.
Hz. Peygamber'den sahih olarak gelen rivayetlerdeki asıl ve ortak metin şöyledir: 
"Yahudiler yetmiş bir yetmiş bir fırkaya ayrıldılar, biri hariç diğerlerin hepsi cehenneme girer. Hristiyanlar yetmiş iki  fırkaya ayrıldılar, biri hariç diğerlerin hepsi cehenneme girer. Ümmetim ise yetmiş üç fırkaya ayrılacak, en büyüğü kendi keyiflerine göre işler yapar, helalı haram, haramı helal kılarlar. Bu yetmiş üç fırkadan biri hariç hepsi cehennemliktir." 
Bu biri kimdir, diye sorulduğunda; Hz. Peygamber "Cemaat" buyurmuştur.2
Bu ifadelerle gelen rivayetler, hasen ve sahih olarak kabul görmüştür.
Hz. Peygamber'in "el-cemaa" vurgusuyla, hak istikamette ve kendilerine emanet ettiği Kur'an ve Ehl-i Beyt yolunda ümmetinin birliğini ve tevhidini arzu ettiği aşikardır. Veda Haccı ve Ğadir-i hum hutbelerindeki ilanı ve ikazlarının yanısıra vefatına yakın anlarındaki tavsiye ve vasiyeti de bu minval üzeredir.
Ancak hadisin bir rivayet zinciri daha vardır ki, orada fasık, bağy, münafık ve büyük günahkârlar da "sahabe" kavramına dahil edilerek, ümmetin kurtuluş adresi olarak Resulullah ve Ehl-i Beyti yerine, Resulullah ve ashabı olarak şekline sokulmuştur.
Bu rivayete göre "Kurtulacak olan bir fırka kimdir?" diye sorulduğunda; Hz. Peygamber şu cevabı vermiştir:
"Benim ve ashâbımın yolundan gidenler!" 3
İşte bu, özel montaj ve Emevî operasyonudur.
Veda hutbesindeki "o iki emanet; Allah'ın Kitabı Kur'an ve Ehl-i Beytim, ıtretimdir" şeklindeki ilanın, "Allah'ın Kitabı ve Sünnetim" şeklinde değiştirilmesini devamıdır? Nasıl mı?
Başta geçen şekliyle yetmiş üç fırka rivayeti, Hz. Ali, Hz. Ömer, İbn Ömer, İbn Mes'ud, İbn Abbas, Ebu'd-Derda, Sa'd b. Ebi Vakkas, Ebu Hureyre, Ebu Umame, Vasile, Amr b. Avf, Avf b. Malik, Enes b. Malik, Muaviye, Ubey b. Ka'b, Cabir b. Abdillah ve Abdullah b. Amr b. As kanallarıyla rivayet edilmiştir. 4  
"Benim ve ashabımın yolundan gidenler kurtulmuştur" şeklindeki ifade ise, sadece Abdullah b. Amr b. As kanalıyla gelmektedir. Bu tek rivayetin zincirinde Abdurrahman b. Ziyad el-Ifrıkî adlı çürük bir halka vardır.
Abdullah b. Amr b. As, Hz. Peygamber'in "bağy/azgın isyancı güruhu"5 olarak nitelediği Muaviye ordusunda Sıffîn günü babası Amr b. As ve Muaviye'nin yanında İmam Ali'ye karşı kılıç çekenlerdendir.
Abdullah b. Amr'ın rivayetindeki Abdurrahman b. Ziyad el-Ifrıkî hakkında, İbn Hibban, sika (güvenilir) raviler namına hadis uyduran-tedlis yapan bir kişi derken; Ahmed b. Hanbel, Yahya b. Main, İbn Hacer gibi alimler "zayıf" kabul ediyor.6
İbn Hacer, "kendisi, münker hadisleri çokça rivayet ettiği için zayıf biridir" diyor.7
Hâkim de "kendisiyle hüccet edilemeyecek zayıf biri" nitelemesi yapıyor.8 
Başka hiçbir sahabeden gelmeyen "Benim ve ashâbımın yolundan gidenler!" ifadesi, anlaşılan o ki, ya Abdullah b. Amr veya Abdurrahman el-Ifrikî tarafından sahih rivayetlere monte edilmiştir. Ifrikî, zaten kendisinden rivayet alınabilecek biri değildir.
Bu hadis montajı, Allah ve Resulü'nun kıyamete kadar ümmet-i Muhammed'e kurtuluş yolu ve tevhidin adresi olarak gösterdiği "Kur'an ve Ehl-i Beyt"e alternatif Emevî imalatı yeni bir yol ihdas etme gayretidir. Ki, dün Ehl-i Beyt'e karşı Sıffîn ve Kerbela'da en vahşi yüzünü gösteren bu Emevî İslam anlayışı, bugün Büyük Ortadoğu Projesi ekseninde Amerika ve Haçlı safında İslam coğrafyasında Müslüman avına çıkmış, tekbirlerle Müslüman kellesi uçurmaktadır.
Bu batıl ve vahşi duruşun oyununu, bugün Tevhid'in merkezi Ehl-i Beyt'tir çıkışıyla Prof. Dr. Haydar Baş bozmaktadır.


1 - Nesai, Hasais, H. No:76,  Tirmizi, Menakıb 32; Ahmed, Müsned, 1/118, IV/371; HakimMüstedrek, III /109, 148; Tahavî, Şerhu Meâni'l-Âsar, V/18, IV/88; İbn Kesir, el-Bidaye, V/228-229.
2 - Hakim, Müstedrek, 4/430, Ebu Davud, Sünnet, 1; Tirmizî, İman,18; İbn Mace,Fiten, 17; İbn Hanbel, 2/332
3 - Tirmizi, İman, 18; Hakim, Müstedrek, 1/128 
4 - Davut Gazi Benli, Din Dili Bağlamında 73 Fırka Hadisinin Değerlendirilmesi, Y. Lisans tezi, 19 Mayıs Unv., , Samsun-2010, s. 42 vd.;  M. Emin Eren, Fırkalaşma Olgusu Bağlamında 73 Fırka Rivayetler, Doktora Tezi, Ankara Unv., Ankara-2014, s. 35 vd.
5 - İbn Ebî Şeybe, Musannef, VII/ 548; Ahmed, Müsned, II/161, 164, 206, H. No: 6211, 6252, 6634; Buhârî, el-Kebîr, III /39; Nesâî, el-Hasâis, N. No: 59,162; Hâkim, Müstedrek, III /387
6 - Zehebî, II /561-564; IV/561; İbn Hacer, et-Takrîb, I/447; el-Münâvî, V/347
7 - Askalânî, Tehzibu't-Tehzib, (Thk: M. A. Ata), Beyrut-1994, VI /s.158-161
8 - Hakim, Müstedrek, 1/2