500 büyük şirketimiz bir Wal-Mart etmiyor

Türkiye'nin 500 büyük şirketinin toplam satışları yaklaşık 294 milyar dolara ulaşırken, dünyanın en büyük şirketi ABD'li perakende şirketi Wal - Mart Stores tek başına 422 milyar dolar ciro elde ediyor. 500 Türk şirketi içinde en fazla döviz getiren kuruluş ise yaklaşık 4.1 milyar dolarla THY

RECEP BAHAR - İSTANBUL

İş dergisi Fortune'nin Türkiye 500 çalışmasına göre, 500 şirketin toplam net satışı yüzde 28 artışla 452.8 milyar liraya (yaklaşık 294 milyar dolar) yükselirken, listede birinciliği 26.2 milyar TL ile yine Tüpraş aldı. Türkiye'nin en büyük 500 şirketinin belirlendiği Fortune 500 Türkiye listesi, Fortune Türkiye Genel Yayın Yönetmeni Ali Ağaoğlu ve Finar/DB Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Selim Seval tarafından açıklandı.

Satışlar arttıABD'de yayınlanan Fortune dergisinin koyduğu ilkeler çerçevesinde doğrudan şirketlerin bilançolarından yapılan çalışmaya göre, 2009'da yüzde 10 civarında düşerek 353.5 milyar liraya gerileyen Fortune 500 şirketlerinin net satışları, geçen yıl yüzde 28 artışla 452.8 milyar liraya yükseldi. Fortune 500 net satışlarının yükselmesinde geçen yıl listeye girmeyen, ancak bu yıl şeffaflık politikalarını önde tutarak listeye giren birtakım büyük şirketlerin etkisinin olduğu belirtildi.

En alttakinin cirosu 127 milyon TLFortune 500 2009 listesinde 500. sırada yer alan şirketin net satış geliri 88.7 milyon lira iken, yeni giren şirketlerin de etkisiyle 2010 listesinde 500. şirketin net satış geliri 127.3 milyon lira oldu. ABD'nin en büyük 500 şirketini sıralayan Fortune ABD 500 listesinde ise son sırada yer alan Seabdard şirketinin yıllık net satışı 4 milyar 385 milyon dolar (yaklaşık 7.1 milyar TL). Seabrand bu haliyle Fortune Türkiye 500'ün 13. sırasında yer bulabiliyor. Fortune 500 Türkiye listesinde yer alan şirketlerin net satışlarının yüzde 73.5'ini iç satışlar oluştururken, ihracatın payı 2009'a göre 4.5 puana yakın yükselerek yüzde 26.5'e çıktı. Kriz döneminde Avrupa'ya olan coğrafi yakınlığın oluşturduğu fırsatın da etkisiyle Fortune 500 şirketlerinin yaptığı toplam ihracat bir önceki yıla göre yüzde .oranında artarak 95 milyar 774 milyon liraya ulaştı.

Çoğu kar elde ettiFortune 500 listesinde yer alan şirketlerden 433'ü kar, 67'si ise zarar açıkladı. 2009 yılında 20 milyar 999 milyon lira olan Fortune 500 şirketlerinin net karları 2010 yılında ise yüzde 22.2 oranında artarak 25 milyar 666 milyon liraya yükseldi. Büyük çoğunluğu petrol, enerji ve elektrik sektöründe faaliyette bulunan ilk 10 şirketin net karında (Fortune 500 toplam karından aldığı pay yüzde 32.3) 2010'da bir önceki yıla göre yüzde 4.6 oranında düşüş oldu. İlk 50 şirketin net karı bir önceki yıla göre yüzde 11 civarında artarken, ilk 100 şirketin net karı ise 2010'da bir önceki yıla göre yüzde 16.6 oranında yükseldi.

Zirvedekiler değişmediNet satış gelirlerini 2010'da bir önceki yıla göre yüzde 28.6 artırarak 26 milyar 218 milyon liraya çıkaran Tüpraş, Fortune 500 zirvesini bu yıl da kimseye bırakmadı. 2009 yılında ihracat gelirlerinde 7. sıraya düşen Tüpraş, bu yıl ihracat listesine ikinci sıradan girmeyi başardı. Tüpraş, geçen yıl net satış gelirlerini önemli oranda artırmasına karşın 2008 yılı rakamlarını (30.5 milyar lira) yakalayamadı. Çalışmada, bunun önemli nedeninin petrol fiyatlarının seviyesi olduğu belirtildi. Tüpraş'ı, Türkiye Elektrik Dağıtım, BOTAŞ ve Petrol Ofisi takip etti.Fortune 500 Türkiye listesinde 1 milyar liranın üzerinde satış gelirine sahip şirket sayısı 2010'da önceki yıla göre önemli oranda arttı. 2009'da bu sayı 50 iken, geçen yıl listede yer alan 80 şirket 1 milyar liranın üzerinde satış gelirine sahip oldu. Fortune 500 şirketleri, artan talebi karşılamak üzere kapasite oranlarındaki hızlı artış ve yeni yatırımların devreye girmesiyle yeni istihdam yarattı. Fortune 500 şirketlerinin 2010 yılında çalışan sayısı 117 bin 232 kişi artarak 843 bin 823'e çıktı.