Çek Cumhuriyeti Başbakanı Andrej Babi', Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki, Romanya Başbakanı Florin Citu, Slovakya Başbakanı Igor Matovic ve Slovenya Başbakanı Janez Jan'a'nın imzaladığı mektup, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Genel Müdür Yardımcısı Frans Timmermans, Finansal İstikrar, Finansal Hizmetler ve Sermaye Piyasaları Birliği Komiseri Mairead McGuinness ve Enerji Komiseri Kadri Simson'a hitaben yazıldı.

'Nükleer enerji AB'nin çevresel hedeflerini tehlikeye atmıyor'

'Avrupa Birliği'nin, 2030'a kadar yurt içi sera gazı emisyonlarının net olarak en az yüzde 55 azaltılması hedefiyle 2050 yılına kadar iklim nötrlüğünü sağlamaya yönelik tutarlı çabalarından duyduğumuz memnuniyeti ifade etmek istiyoruz' sözleriyle başlayan mektupta şu ifadelere yer verildi:
'İklim nötrlüğünü sağlamak bizim ortak hedefimizdir ve bu hedefe tamamen bağlı kalıyoruz. Ancak şu anda bu hedefe ulaşmak için belirlenen yolun, belirli ülkelerin koşullarına uygun olarak iç politikalar oluşturmak için çok az fırsat bıraktığından endişe duyuyoruz. İklim tarafsızlığını teşvik eden ve aynı zamanda diğer enerji politikası hedeflerini destekleyen tüm mevcut sıfır ve düşük emisyon teknolojilerinin sadece kabul edilmesinin değil, aynı zamanda Avrupa Birliği tarafından aktif olarak desteklenmesi gerektiğine inanıyoruz. Bu, AB kurumlarının desteklemek zorunda oldukları Euratom Ortaklığı'nı tesis eden anlaşmanın ana hedeflerinden biri olan nükleer enerjinin gelişimi konusunda geçerlidir. Buna ek olarak, Avrupa Komisyonu, devlet yardımı konusundaki kararlarında, nükleer enerjinin geliştirilmesini, tüm üye devletler tarafından takip edilemese bile ortak bir hedefi olarak kabul etmiştir. Diğer taraftan AB Adalet Divanı, özellikle Hinkley Point Sea NGS projesi ile ilgili son kararda, nükleer endüstrinin 107 (3) (c) TFEU uyarınca devlet yardımından yararlanabileceğini ve nükleer enerjinin AB'nin İşleyişine İlişkin Antlaşma'nın çevresel hedeflerini tehlikeye atmadığını doğruladı. Bu nedenle her üye devlet, diğer üye devletlerin siyasi seçimlerinden bağımsız olarak, karşılıklı saygı ile nükleer enerji geliştirme veya bunlardan kaçınma hakkına sahiptir. Ancak, AB nükleer sektörünün gelişimi, iklim değişikliğine karşı mücadelede vazgeçilmez katkılarına ve nükleer ve yenilenebilir teknolojiler arasındaki henüz kullanılmayan sinerjilerin genişliğine rağmen, bazı üye devletler tarafından tartışılmaktadır.'
Nükleer enerjinin düşük emisyonlu baz yük kaynağı olarak, yenilenebilir enerjinin çok daha derin seviyelere, kesintisiz olarak ve daha fazla dağıtılmasını garanti ettiğini belirten üyeler, 'Nükleer enerji aynı zamanda, uygun bir fiyata çok ümit verici bir düşük karbonlu hidrojen kaynağı gibi görünmektedir ve enerji sektörü entegrasyonunda önemli bir rol oynayabilir' ifadelerini de kullandı.
Mektupta ayrıca, 'Sektör önemli sayıda istikrarlı ve kaliteli iş olanağı sunuyor. Bu, özellikle Covid salgınının ardından yaşanan durgunlukta çok önemli olacak' denildi.

'Nükleer enerjiyi terk etmek iş kaybına yol açacaktır'

7 ülkenin lideri, mektupta nükleer enerjiyle ilgili olarak şunları da yazdı:
'Bir üye devletin farklı enerji kaynakları arasında seçim yapma hakkının ve enerji arzının genel yapısını belirleme hakkı (Madde 194 TFEU) şu anda nükleer enerjiyi daha fazla politik ve teknolojik seçenekten dışlayan AB politikaları ile büyük ölçüde sınırlıdır. Yukarıdakilerin ışığında bu konuda çok endişe duyuyoruz. ITER ve Euratom araştırma ve geliştirme programı ile ilgili son siyasi anlaşmalarda birleştirilen AB'nin nükleer bilim ve araştırmaya verdiği desteği ise takdirle karşılıyoruz. Bununla birlikte, 2050 sonrası ticari olarak uygulanabilir teknolojilere, yeni nükleer üniteleri inşa için uygun bir çerçeve olmaksızın hizmetten çıkarma faaliyetlerine ve güvenlik iyileştirmelerine odaklanmak, nükleer enerjinin ve mevcut nükleer teknolojilerin terk edilmesine yol açabilir. Bu, birçok Avrupa ülkesinde yüksek kaliteli işlerin önemli bir kaybına yol açacaktır. Bu sadece yeni nükleer tesisler için değil, aynı zamanda mevcut santrallerin hidrojen üretimine uyarlanması gibi ilgili yatırımlar için de büyük bir sorundur. Son olarak, tüm üye ülkeler enerji politikası seçimlerini Euratom Antlaşması dahil olmak üzere AB mevzuatına tam uyum içinde yaparlar. Bu da AB içinde birliğin iklim, enerji politikaları ve teşviklerinden hariç tutulmayarak, nükleer enerjiye gerçek anlamda eşit şartlarda rekabet sağlanması adına yaptığımız acil çağrının bir diğer ispatıdır. AB ülkelerinin yarısının, Euratom çerçevesi tarafından şart koşulan en katı güvenlik standartlarına uygun olarak AB'nin düşük karbonlu üretiminin neredeyse yarısını oluşturan nükleer üretimi kullandığı veya geliştirdiği dikkate alınmalıdır. Bu nedenle IEA Başkan Yardımcısı Frans Timmermans'ın Big Ideas için yaptığı ve komisyonun teknolojik tarafsızlığını vurgulayan son açıklamasını memnuniyetle karşılıyoruz. Avrupa Komisyonu'nu, AB enerji ve iklim politikasının teknolojik tarafsızlık ilkesine uygun olarak iklim tarafsızlığına giden tüm yolları dikkate almasını sağlamaya çağırıyoruz. Bu bağlamda, sıfır ve düşük emisyonlu mevcut ve gelecekteki tüm teknolojiler, 2050 yılına kadar iklim tarafsızlığına ulaşmayı amaçlayan sürdürülebilir yatırımların taksonomisi de dahil olmak üzere tüm stratejilerde eşit olarak ele alınmalıdır. Ekolojik geçişe olan güçlü bağlılığımızı bir kez daha teyit ederek, bu çok önemli konu hakkında sizinle daha fazla görüş alışverişine açığız.'İHA