7 Aralık'ta Kilis'in düşman işgalinden kurtuluşunun 100. yılını kutluyoruz.
Birinci Dünya Savaşı'nda Almanlara yenilen Osmanlı Devleti ile İtilaf devletleri arasında, 30 Ekim 1918'de Mondros ateşkes antlaşması imzalandı. Bu anlaşma sonrası devletimiz dört bir taraftan düşman işgaline açık konuma getirilmişti.
3 Kasım'da Musul, Kerkük İngiltere tarafında işgal edildi. Antakya, Halep, Antep, Urfa, Kilis, Maraş önce İngilizler daha sonrada Fransızlar tarafından İşgal edildi. I. Dünya Savaşı sonunda İngiliz birliklerinin 6 Aralık 1918 yılında Kilis'e girmesiyle başlayan işgal, yerini 22 Ekim 1919 tarihinde Fransızlara bıraktı.
Fransız generaller bölgedeki Ermenileri de toplamış, Türk-Fransız savaşında kendi taraflarında çalışmalarını temin etmiş ve bunları silahlandırarak bize karşı savaşa sokmuştur. Bu sebeple Antep ve Kilis halkı, karşılarında yalnız Fransızları değil, Ermenileri de ellerinde silahlarla görmüştür.
Kilis, Mustafa Kemal'in Yıldırım Orduları Komutanı olarak Halep'te iken oluşan şartlar gereği, "Ayağımı sağlam bir Türk toprağına basmam gerekiyor" diyerek geldiği yerdir.
Kilis, Mustafa Kemal'in şehrin savunması noktasındaki, yerel halkın aldığı tertibat karşısında "Savunma hazırlığı içinde kararlı ve inançlı gençler gördüm…" dediği yerdir.
Kilis, Mustafa Kemal'in "İlk ayak bastığım Türk toprağındaki bu uyanıklığa cidden hayran kaldım. Ve bir daha iman ettim ki bu millet asla ölmeyecektir. Var olun aziz Kilisliler!" dediği ve bağımsızlık yolunda umudunun ve inancının artmasına vesile olan yerdir.
Mustafa Kemal'in emri ile Garnizonunda bulunan silahlar ve cephaneler Yüzbaşı Ziya Bey tarafından sivil halka dağıtılarak, kurtuluş savaşı mücadelesinde Kuvâ-yi Milliye teşkilatı kurulan ilk şehirdir Kilis.
Temeli Mustafa Kemal tarafından kurulan Kilisli Kuvâ-yi Milliyeciler Fransız işgaline karşı büyük kahramanlıklar göstererek 7 Aralık 1921'de Kilis'i düşman işgalinden kurtarmıştır.
O günkü savaşa katılmış bir Fransız yüzbaşısı Andre Lefevre Taielen, daha sonra İkinci Dünya Savaşı'nda Fransız Ordusu'nda generalliğe kadar yükselmiş. 1931 yılında yayınladığı "Guerelle au sein de Cilicie" adlı kitabında bakınız Kilislilerin kahramanlığını nasıl anlatmıştır:
"Ben Kilis İşgal Kuvvetleri Komutanlığı'nda görevliydim. Kilis'te görevli olarak kaldığım 9 ay içinde tek bir gece bile rahat uyuyamadım. Kilis'teki Türkler imanlı, mert, cesur ve kahraman insanlardı. Her gün bize saldırıyor ve ağır kayıplar veriyorlardı. Daha sonra Kilis'ten Gaziantep'e erzak nakledecek İkinci Süvari Bölüğü'nde koruma subayı olarak görevlendirildim. Kilis'ten ne zaman erzak nakliye kolu yola çıksa yolda Kilisli Kuvâ-yi Milliyecilerin direnişi ile karşılanır ve geri dönmek zorunda kalırdı. Bu yüzden nakliye kolumuz 3 ay Gaziantep'e geçemedi. Top, tank ve uçak desteği olmadan bunun sağlanamayacağını üst komutanlığa bildirdik. Bu sağlandıktan sonra kısa direnişlerle karşılaşarak yolumuza devam etmeye çalışıyorduk. Köprüyü geçmiş olarak Antep'e girecektik. Ama olmuyordu. Bir avuç Türk müfrezesi inanılmaz şekilde direniyordu. Kalbimizde hırs değil, takdir hissi vardı. Bir ara gerilerden bağırdılar: "Tamam Türklerin mermileri bitti." Bitmişti herhalde ki, ateş kesmişlerdi. Emniyet tertibatı almak gerekiyordu. Tam bu sırada köprü üzerine beş-altı Türk fırladı. Başlarında genç bir adam vardı. Subayları olmalıydı. Tanrı bilir ya, ateş etmek istemedik. Yürüdük. Süngüleri davrandılar. Ne yazık ki savaşta kahramanları da öldürmek gerekiyor hedefe varmak için… On dakika sonra baştaki genç subay ve arkadaşları, diğerleri gibi süngü çatışmasında hayatlarını kaybetmişlerdi. Kilis'ten Antep'e erzak yetiştirdik, ama o genç subayın hayali bütün Kilikya maceramızda, bizi bir gölge gibi kovaladı…"
Bu vesileyle, Polat Bey, Şahin Bey, Aslan Bey, Sakıp Bey, İslam Bey, Aslan Bey, Kartal Bey gibi, vatan uğruna can veren nice isimsiz kahramanları, şehitlerimizi, gazilerimizi, saygı ile rahmetle anıyorum.
- Kilis Valisi ve Belediye Başkanı’na açık mektup / 07.12.2024
- Vergi, ceza, zam / 17.09.2024
- Üniversite mezunu işçiler / 29.07.2024
- Kurbandan maksat / 14.06.2024
- Herkes, şehrül-emin olabilir mi? / 16.01.2024
- Ömür sermayesi bitmeden / 11.01.2024
- Şafakta Savaşanlar -2- / 08.12.2023
- Şafakta Savaşanlar -1- / 07.12.2023
- Şimdi ekim zamanı / 25.10.2023