ABD ile İran arasında kritik görüşme

Beyaz Saray'da bütçe konusundaki açıklamasının başında sürpriz şekilde İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ile görüştüğünü belirten Obama, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry'i İran hükümetiyle diplomatik çabaların devam ettirilmesi için görevlendirdiğini kaydetti. Obama, dün New York'ta İran Dışişleri Bakanı ile birlikte partnerleri, AB, İngiltere, Fransa, Almanya, Rusya ve Çin ile yapıcı bir görüşme gerçekleştirdiklerini belirtti. "Daha da ilerisi, Cumhurbaşkanı Ruhani ve ben, bir anlaşmaya varmak için P5+1 ülkeleriyle koordinasyon içinde ve hızlı biçimde çalışmaya devam etmeleri için ekiplerimize talimat verdik" diyen Obama, bu süreç boyunca da ABD olarak İsrail dâhil bölgedeki müttefik ve dostlarıyla yakın temas halinde kalmayı sürdüreceklerini bildirdi. Obama, "Şu anda önümüzde yer alan zorlukların bilincindeyiz. Bunun (telefon görüşmesinin) 1979 yılından beri bir ABD Başkanı ile bir İran Cumhurbaşkanı arasındaki ilk temas olduğu gerçeği, ülkelerimiz arasındaki derin güvensizliğin altını çiziyor, ancak aynı zamanda bu zorlu tarihin ötesine geçme umuduna işaret ediyor" dedi. Çözüm için bir temelin olduğuna inandığını ifade eden Obama, İran'ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney'in nükleer silahların geliştirilmesine karşı fetva yayımladığını hatırlattı. Obama, İran Cumhurbaşkanı Ruhani'nin İran'ın asla nükleer silah geliştirmeyeceğini belirttiğine dikkati çekerek, "İran'ın yükümlülüklerini yerine getirmesi bağlamında, İran halkının barışçıl nükleer enerjiye erişim hakkına saygı duyduğumuzu net biçimde ifade ettim. Dolayısıyla test, şu anda yürürlükte olan kapsamlı uluslararası yaptırımların hafiflemesini de sağlayabilecek, anlamlı, şeffaf ve teyit edilebilir eylemler olacak" diye konuştu.Obama-Ruhani görüşmesiABD'li üst düzey yetkililere göre, P5+1 ülkeleri bakanları ile İran Dışişleri Bakanı Zarif arasında yapılan görüşmenin olumlu ve yapıcı havada geçmesi, Obama-Ruhani görüşmesi için uygun ortamı hazırladı. Gazetecilere görüşmeyle ilgili bilgi veren ABD yönetiminden üst düzey bir yetkili, Obama-Ruhani görüşmesinin yerel saatle 14.30 civarında gerçekleştiğini ve yaklaşık 15 dakika sürdüğünü bildirdi. Obama'nın görüşmenin başında, Ruhani'yi İran'ın yeni Cumhurbaşkanı olarak seçilmesinden dolayı kutladığını ifade eden yetkili, ABD Başkanı'nın, iki ülke ilişkilerinin geçmişindeki karşılıklı güvensizliğe işaret ettiği ancak aynı zamanda Ruhani'nin, New York'taki sözleri dahil, Cumhurbaşkanı seçilmesinden bu yana yaptığı yapıcı açıklamalara dikkati çektiğini bildirdi. Yetkili, "Başkan Obama, nükleer meselenin çözümü yolunda ilerleme sağlanması için bir fırsata sahip olduğumuzu ve bu fırsatı değerlendirmek için birlikte çalışmamız, ABD, İran ve P5+1 ülkeleri olarak birlikte çalışmamız gerektiğini belirtti" dedi. Telefon görüşmesinin büyük çoğunluğunun nükleer mesele üzerinde yoğunlaştığını dile getiren yetkili, iki liderin, ekiplerinin, P5+1 ile istişare halinde nükleer mesele üzerinde anlaşmaya varılması için süratli bir şekilde çalışması yönünde mutabık kaldığını kaydetti.  Görüşme talebi Ruhani'den gelmişTelefon görüşmesinin nasıl gerçekleştiğine dair bir soru üzerine yetkili, gün içinde İranlılardan, Cumhurbaşkanı Ruhani'nin New York'tan ayrılmadan önce Obama ile telefonda görüşmek istediğine dair bilgi aldıklarını ve bunun üzerine bu görüşmenin ayarlandığını bildirdi. Görüşmenin samimi bir tonda geçtiğini aktaran yetkili, her iki liderin de nükleer meseleye barışçıl biçimde ve süratle çözüm bulunması için gayret gösterilmesi yönünde kararlılık ortaya koyduğunu ve halen devam ettirilen çabalara daha da ivme kazandırılması üzerine odaklandığını ve bu mesele üzerindeki ayrılıkları gidermek için çalışmanın aciliyeti ve önemini ifade ettiğini kaydetti. DIŞ HABERLER