RECEP BAHAR/DETAY-HABER
İngiltere'de 23 Haziran'da yapılan ve ülkenin Avrupa Birliği'nden (AB) ayrılması (Brexit) ile sonuçlanan referandumun artçı şokları Avrupa'yı sarsıyor. Çok sayıda AB ülkesinde siyasetçiler benzer referandumlar için düğmeye bastı. AB'de ülke ülke son durum şöyle: 
Hollanda'nın üyeliği pamuk ipliğine bağlı
Hollanda'da İslam düşmanlığıyla öne çıkan Hollanda Özgürlük Partisi Lideri Geert Wilders, 2017'de yapılacak genel seçimlerde AB üyeliğini referanduma götürme konusunu 'ana mesele' haline getireceğini belirtti. Hollanda, AB'nin 6 kurucu üyesinden biri...
Birleşik Krallık Bağımsızlık Partisi'nin (UKIP) lideri Nigel Farage, geçtiğmiz Cuma günü yaptığı açıklamada, Hollanda'nın 'ölen' AB'den çıkan bir sonraki ülke olacağını ifade etmişti! 
Hollanda'da geçtiğimiz Pazar günü "peil.nl" sitesinde yapılan bir kamuoyu yoklamasında AB karşıtlarının oranı yüzde 43 çıkmıştı! Ankete göre halkın yüzde 46'sı AB'de kalmak istiyor. Aradaki makasın yüzde 3'e kadar inmesi, Hollanda'nın AB üyeliğinin pamuk ipliğine bağlı olduğunu ortaya koyuyor. Dahası ülkede düşük eğitimli kesimde AB karşıtlığı yüzde 64'e kadar yükseliyor. Nitekim anketi düzenleyen Maurice de Hond'un "Eğer referandum yapılırsa, İngiltere'de olduğu gibi düşük eğitimli seçmenin sandığa gitme oranı oldukça yüksek olacaktır" şeklindeki ifadesi Hollanda'nın 'muhtemel yolcu' olduğunu dışa vuruyor. Üstelik Hollanda'da Özgürlük Partisi dışında hiçbir siyasi parti AB'den çıkışı (Nexit) savunmuyor!
Frexit ihtimali güçleniyor
AB'nin iki dinamo ülkesi var: Fransa ve Almanya... Her ikisi de kurucu ülke. Ancak Fransa'da Ulusal Cephe'nin lideri Marine Le Pen, Fransa'nın "AB'den kopma" konusunda İngiltere'yi izleyeceğini ortaya koydu. Le Pen'in şu ifadesi de oldukça iddialı: "Brexit, bundan böyle artık durdurulamaz bir hareketin başlangıcıdır." 
Le Pen, daha da ileri giderek önümüzdeki yıl Nisan ayında düzenlenecek cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazanması halinde takip eden 6 ay içinde AB üyeliğini referanduma taşıyacağını söyledi. Ülkede Cumhurbaşkanı François Hollande dahil ana akım siyasetçiler Fransa'nın AB'den ayrılmasına (Frexit) sıcak bakmıyor. 
Almanya'da da konuşuluyor
AB demek bir bakıma Almanya demek! Almanya, hem AB'nin en kalabalık ülkesi, hem de Birlik içinde açık ara en güçlü ekonomiye sahip ülke. Ancak AB'den çıkış Almanya'da da konuşulmaya başlandı. Sağ kanat Almanya için Alternatif partisinin milletvekili Beatrix von Storch, İngiltere'nin AB'den ayrılık kararını "Birleşik Krallık'ın bağımsızlık günü' olarak selamladı. Storch, dahası benzer bir referandumun Almanya'da da düzenlenmesi gerektiğini savundu. Son kamuoyu yoklamalarına göre Alman halkının yüzde 40'ı AB'den çıkış konusunda referandum yapılabileceğini savunuyor. Enteresan olan ise halkın yüzde 35'inin AB'den çıkılabileceğini savunması... 
İtalya hareketlendi
İtalya'da ise AB'den çıkışı iki siyasi parti savunuyor: Kuzey Ligi ve geçtiğimiz hafta Roma ve Torino belediyelerini kazanarak büyük sükse yapan Beş Yıldız Hareketi (M5S)...

Kuzey Ligi Başkanı Matteo Salvini'nin Brexit sonrasında attığı tweet dikkat çekiciydi: "İşte özgür vatandaşların cesareti... Kalp, beyin ve gurur yalanlara, tehditlere ve şantaja boyun eğdirdi. Teşekkürler Birleşik Krallık, şimdi sıra bizde." İtalya'da AB karşıtlarının oranı yüzde 39...

Küçük üyeler de AB'den rahatsız
AVUSTURYA: Ülkenin AB'den ayrılmasını savunan Avusturya Özgürlük Partisi adayı Norbert Hofer, geçen ay yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerini kıl payı kaçırmıştı. Hofer, İngiltere'dekine benzer bir referandumun Avusturya'da da yapılmasını savunuyor. Avusturya'nın AB'den ayrılma süreci 'Auxit' ya da 'Oexit' olarak adlandırılıyor. 
İSVEÇ: Göçmen karşıtı İsveç Demokratları partisi lideri Jimmie Akesson, ülkenin AB üyeliğinin referanduma taşınabileceğini savunarak, "AB'den ayrılmada olumsuz bir şey görmüyorum. İsveç yeniden egemen bir devlet olmalı" diyor. Partinin halk nezdindeki desteği yüzde 20 civarında. İsveç, Euro bölgesine dahil değil yani kendi para birimini kullanıyor.
DANİMARKA: Danimarka da İsveç gibi Euro bölgesine dahil değil. Ülkede aşırı sağcı Danimarka Halk Partisi, Brexit'i "AB sistemine tokat" olarak değerlendirdi. Ülkede AB konusunda referandum yavaş yavaş seslendirilmeye başlandı bile.

Merkel: AB'den çıkışa özendiremeyiz!
Almanya Başbakanı Angela Merkel, İngiltere'nin AB'den çıkış kararını saygıyla karşıladıklarını ifade etse de, başlayacak olan Birlikten çıkış müzakerelerinde İngiltere'ye özel bir muamele yapılamayacağını söyledi. Merkel, "Yaşadığımız günlerin AB'nin kalan 27 üyesi için ne kadar kritik olduğunun farkındayız ve AB'nin bu zorlukları aşacak kabiliyete sahip olduğuna inanıyoruz" dedi. İngiltere'de devam eden tartışmalarda ülkenin AB'den çıkıp ortak pazarda kalmaya devam etmesi ve AB'yle Norveç'e benzer bir ticari ilişki kurması fikri gündeme getirilmişti.