Adım adım Kerbela’ya -4-

İmam (a.s.)'ın, Küfe yolunda, kendisini çağıranların gerçek niyetlerini bildiğini ifade eden konuşmaları da olmuştur. Küfeli olduğunu söyleyen bir yolcu ile aralarında şöyle bir konuşma geçti:
 
"Ben, hac amellerini yaptıktan sonra süratle Küfe'ye döndüm. Yolda birkaç çadırla karşılaştım. O çadırların sahibinin kim olduğunu sordum. Bunlar Hüseyin bin Ali (a.s.)'ın çadırlarıdır" dediler. 
 
Bu sözü duyar duymaz büyük bir istekle Peygamberin (s.a.v.) torunu Hüseyin (a.s.)'ı ziyaret etmek için ona doğru hareket edip Hazretin, kendine mahsus olan çadırına gittim. Onu yaşlanmış bir hâlde buldum.
 
Kur'an okuduğunu ve gözyaşlarının da yanaklarına süzüldüğünü gördüm. "Annem babam sana feda olsun, ey Peygamber (s.a.v.)'in torunu! Seni, bu susuz ve otsuz sahraya çeken sebep nedir?" diye sordum.
 
İmam (a.s.) cevaben şöyle buyurdu: "Bir taraftan bunların (Ben-i Ümeyye kavmi) beni tehdit etmesi, (diğer taraftan da) Küfe halkının bana gönderdikleri davetnamelerdir. Beni öldüren de, Küfe halkı olacaktır.
 
Bu cinayeti işlediklerinde ilahî emir ve düsturların ihtiramını ortadan kaldırdıklarında Allah-u Teala da onları katleden ve hatta onları, kadınların hayızlık döneminde kullandıkları bezden daha kötü ve aşağı bir duruma sokacak olan bir kimseyi onlara musallat kılacaktır."
 
Müslim b. Akil, İmam adına Küfe'de biat alıyordu. Bu biatlerin sayısı 12 bin ile 20 bin arasında olduğu rivayet edilir. Küfe Valisi, İmam'a biat edilmesine karşı olumsuz herhangi bir tepki vermiyordu. Küfe'de bulunan Yezid'in ajanları durumu Yezid'e bildirdiler.
 
Yezid, gelen haberlerden rahatsız oldu. En büyük korkusu İmam Hüseyin (a.s.)'ın halkın biati ile halifeliği elinden alması idi ve bu yavaş yavaş gerçekleşiyordu. Yanındakilerle Kûfe konusunda ne yapacağı ile ilgili istişare etti. Valinin değiştirilmesi gerektiğini gören Yezit, kimin gönderilmesi gerektiğini sordu. Danışmanlarından Sercun, Ubeydullah'ı teklif ettiği zaman Yezid, "Ondan hayır yoktur" dedi. 
 
Sercun, Yezid'e şöyle cevap verdi: "Şayet baban Muaviye dirilseydi onun dediğini yapar mıydın?" Yezid, "Evet" diyerek cevap verdi. 
 
Bunun üzerine Sercun üzerinde Muaviye'nin mührünü taşıyan ve Ubeydullah'ın Kûfe'ye vali tayin edildiğini gösteren resmî belgeyi Yezid'e verdi. (Muaviye, Ubeydullah'ı Kufe'ye atamış ama bu sırada öldüğü için bu atama fiiliyata geçmemişti)  
 
Yezid bu belgeye göre hareket etmiş ve Numan b. Beşir'i azlederek, yerine Ubeydullah bin Ziyad'ı Kûfe valiliğine getirmiştir.
 
Ziyad ibn-i Ebih'in (Ubeydullah'ın babası) kimin oğlu olduğu belli değildi. Zaman içinde Muaviye onu, Ebu Süfyan'ın oğlu olarak tanıttığı için toplumdaki saygınlığı artmıştı. Ubeydullah da annesi Mercane ise kötü ahlaklı bir kadındı.
 
Ubeydullah bin Ziyad, Araplara eziyet eden ilk şahıs olarak anılmaktadır. Ubeydullah, Haricîlere karşı çok sert tedbirler almıştır. Babası Ziyad ve Ubeydullah, Muaviye döneminde, toplam 13 bin Haricî'yi öldürmüş, sadece Ubeydullah 4 bin Haricî'yi hapsetmiştir. 
 
İbn-i Ziyad yaptığı işlerde hukuk tanımayan bir idareci idi. Ancak Ubeydullah, Emevî hanedanının devamı için önemli bir isimdir. Mervan b. Hakem'in halife olmasındaki katkıları ile Emevîlerin devamını sağlamıştır.
 
Irak bölgesinin en sert valilerinden biri olarak anılmıştır. Ubeydullah'ın bu sert politikaları onu Kûfe'ye vali yapmıştır. Çünkü az bir zaman sonra Küfe'de de aynı tedbirleri alacaktır. Ubeydullah, Kerbela katliamını gerçekleştirdiğinde henüz 28 yaşında idi.  
 
Ubeydullah'ı vali olarak atayan Yezit, kendisinden, Müslim'i etkisiz hâle getirip, öldürmesini istemiştir. Ayrıca, Yezid, Ubeydullah'tan, Hz. Hüseyin (a.s.)'ı öldürmesini de istemiştir. Hatta eğer bu emri yerine getirmezse, onu, babası Ziyad'ın nesebine döndürülmekle tehdit etmiştir. 
 
Küfe'ye hareket eden Ubeydullah, şehre yüzünü örtmüş bir hâlde ve başında siyah bir sarık ile girdi. Kûfeliler tarafından büyük bir coşku ile karşılandı. "Hoş geldin ey Allah Resulü'nün torunu!" demekteydiler. Çünkü onu, İmam Hüseyin zannediyorlardı. 
 
Ubeydullah'a eşlik eden Müslim b. Amr, geri çekilmelerini, zira gelenin vali Ubeydullah b. Ziyad olduğunu söyledi. Bunun üzerine Kûfeliler büyük bir üzüntü içinde etrafından dağıldılar.


 
Yezid'in valisi Ubeydullah, Küfe Mescidi'nde halka şu konuşmayı yaptı; "Müminlerin emiri beni, şehrinize vali ve haraç işlerinize memur tayin etti… Ben burada, onun emrini uygulayacak, isteklerini yerine getireceğim. İyiliklerinize karşı müşfik bir baba, itaat edenlerinize karşı bir kardeş gibi davranacağım. Kılıç ve kırbacım, emrimi kabul etmeyen, bana karşı olanların üzerinde olacaktır. Artık herkes dilediğini yapabilir… 
 
Bana, aranızda bulunan yabancıları, müminlerin emirinin aradığı kimseleri, aranızda Haruriyye'ye mensup olanları, fitne ve ayrılıkçıları yazıp bildireceksiniz. Onların isimlerini yazıp verenler kurtulur…
 
Kim böyle yapmazsa, onun üzerinden himaye kalkar, kanı ve malı bize helal olur. Herhangi birinizin yanında müminlerin emirinin aradığı bir kimse bulunur veya onu tanıdığı hâlde bize bildirmezse, o kimse evinin kapısında asılacak, atiyyesi kesilecek ve sürülecektir." 
 
Yezid'in adamı Ubeydullah'ın konuşmasından haberdar olan Müslim, kaldığı evden ayrılarak Küfe'nin ileri gelenlerinden Hani b. Urve el-Muradî'nin evine yerleşerek, faaliyetlerine devam etti. 
 
Ubeydullah, Kûfe sokaklarında Müslim'i ararken Müslim b. Akil de boş durmuyor, evinde kaldığı Hani b. Urve'yi, Hani'nin dostu olan Şerik ile beraber ayaklanmaya iknaya çalışıyordu. 
 
Hz. Müslim, Ubeydullah'ı öldürmesi için iki sefer fırsat geçmesine rağmen bunu gerçekleştirmemiştir. Bunlardan birisi Hani bin Urve'nin hastalandığı sırada Ubeydullah'ın yaptığı ziyarettir.
 
"Hani b. Urve hastalandı. Bu sırada Müslim de onun evinde gizlenmekte idi. Hani, Kûfe'de Ubeydullah'ın değer verdiği kimselerdendi. Hani, Hz. Müslim'den, kendisini ziyarete gelecek olan Ubeydullah'ı öldürmesini istemiştir. Ziyaret gerçekleştiği halde Müslim, onu öldürmekte tereddüt etmiştir… 
 
Ubeydullah evden çıkınca Şerik (Hani'nin arkadaşı), hasret ve acı içinde, "Niçin onu öldürmedin?" dedi.
 
Müslim şu karşılığı verdi: "Beni bundan iki şey alıkoydu. Biri, Hani'nin onun, kendi evinde öldürülmesini istememesi, diğeri de, Resulüllah (s.a.v.) Efendimizin şu sözü: "İman, birini haince öldürmeye, suikast düzenlemeye engeldir. Mümin, kimseyi haince öldürmez." 
 
Ubeydullah, Hz. Hüseyin'in (a.s) elçisi Müslim b. Akil'in (r.a) yerini öğrenmek için sinsi bir plan kurup, uygulamıştı. Görevlendirdiği bir kişiye 3 bin dirhem vermiş, o kişi de, kendisinin, bir başka diyardan Hz. Hüseyin'e biat etmek için geldiğini, bu parayı da, Müslim b. Akil'e yardım amacıyla vereceğini, söyleyerek tanıtmıştı.
     
Bu plan çerçevesinde Hz. Müslim'e ulaşan şahıs, sözde biat etmiş ve bundan sonra da Müslim ve taraftarları hakkındaki haberleri Ubeydullah'a getirmeye başlamıştı. 
 
İbn-i Akil, H. 60 senesinin Zilhicce ayının sekizinde, "Ya Mansur" parolasıyla Ubeydullah'a karşı bayrak açtı. Bunun üzerine etrafında pek çok kimse toplandı ve birlikte valilik konağına doğru harekete geçtiler. Ubeydullah bu haberi alınca valilik konağının kapılarını kapattırdı.
 
Ubeydullah yanına topladığı Kûfe eşrafına, "Halka görününüz. İtaatli olanları fazlası ile memnun edileceğimi söyleyiniz. Asi olanları ise ümitlerinin boşa çıkarılacaklarını ve cezalandırılacaklarını söyleyerek korkutunuz. Şam'dan, kendilerine karşı askerî birlikler gelmekte olduğunu bildiriniz" dedi.
 
Müslim b. Akil, köşkün çevresinde şiddetli çarpışma yaptı. Ağır şekilde yaralandı. Arkadaşlarından bazıları da öldü. Köşkün içinde bulunanlar, köşkün damına çıkarak halka kesek ve ok atarak köşke yaklaşmalarına engel oldular. Akşama kadar böyle devam etti.
 
Taberî'ye göre 4000, İbn-i Hıbban'a göre 3000 atlıyla harekete geçen Müslim bin Akil, günün sonunda tek başına kalmıştır. 
 
Kûfe sokaklarında yalnız kalan Müslim b. Akil,  Kinde kabilesine mensup bir kadının evine sığındı. Kadından su isteyen Hz. Müslim, suyu içtikten sonra bekleyişini sürsürdü. Kadın; "Kalk, ailenin yanına git" sözünü birkaç kez tekrarladı. Müslim yine sustu, cevap vermedi.
 
Kadın; "Suphanallah! Ey Allah'ın kulu! Kalk ailenin yanına git! Allah, seni affetsin. Benim yanımda oturmak ne sana iyilik getirir, ne de helal olur!" dedi.
 
Müslim ayağa kalktı: "Ey Allah'ın kulu kadın! Benim bu şehirde ne bir konutum, ne de yanında barınacak bir kabilem var! Sen bugünden sonra sana yetebilecek sevaplı bir iyilikte bulunsan olmaz mı?"
 
Kadın; "Ey Allah'ın kulu, nedir o iyilik?" diye sordu. Müslim, "Ben, Müslim b. Akil'im. Şu kavim (Kûfeliler) bana yalan söylediler ve beni aldattılar" dedi.
 
Kadın; "Demek sen Müslimsin" dedi. Müslim, "Evet" dedi. Kadın, Hz. Müslim'i içeri aldı, yer gösterdi, yemek verdi. Oğlu eve gelince annesinin hallerinden şüphelendi. Annesi, kimseye söylememek koşuluyla (yemin aldı) evlerinde Müslim b. Akil'in olduğunu söyledi.
 
Öte yandan Ubeydullah ise kalabalığın dağılması ile mescide geçerek halka, Müslim'i saklayanın öldürüleceğini, ihbar edenin de ödüllendirileceğini duyurdu. 
 
"Müslimin saklandığı evin oğlu, bu durumu arkadaşına, o da babasına, babası da Ubeydullah'a haber verdi. Ubeydullah, Hz. Müslim'i yakalamak için 70 kişi gönderdi.
 
İbn Akil, "Bütün bu halk, Müslim bin Akil'i öldürmek için mi toplandılar? Öyleyse ey nefs? Kaçınılmaz olan ölüme karşı çık!" dedi.
 
Sokağa fırlayan Müslim, çarpışmaya başladı. Ancak, Muhammed b. Eş'as'ın eman vermesi ile teslim oldu. (devam edecek… geniş bilgi ve hikmetler için bkz İmam Hüseyin eseri Prof. Dr. Haydar Baş) H: Akın Aydın