Aflatoksin nedir zararları nelerdir?

Kısa süre önce Türkiye'den İtalya'ya ihraç edilen Antep fıstığında, izin verilen aflatoksin seviyelerinin 7 ila 9 katı tespit edildi. Ürünlerin geri gönderilmesine yol açtı. Bu durum aflatoksinin zararlarını gündeme getirdi.
Aflatoksin, bazı küf türleri tarafından üretilen ve gıdalarda bulunabilen zehirli bir maddedir. Özellikle Aspergillus flavus ve Aspergillus parasiticus türleri tarafından üretilir. Bu toksinler, insan sağlığı üzerinde ciddi olumsuz etkiler yaratabilir ve en tehlikelisi olan Aflatoksin B1'in kanserojen olduğu bilinmektedir.
Aflatoksinler, özellikle tahıllar, kuruyemişler ve kurutulmuş meyveler gibi gıdalarda yaygın olarak bulunur. Antep fıstığı, yer fıstığı, badem, fındık, buğday, arpa, pirinç, mısır ve baharatlar (kırmızıbiber, kekik, zerdeçal) aflatoksin riski taşıyan ürünler arasındadır. Ayrıca, aflatoksin bulaşmış yem tüketen hayvanların sütlerinde ve bu sütlerden üretilen ürünlerde de aflatoksin bulunabilir.
Aflatoksin oluşumu, gıdaların hasat edilmesi, depolanması ve işlenmesi sırasında uygun olmayan koşullarda gerçekleşir. Yüksek nem ve sıcaklık, aflatoksin üretimini tetikleyen başlıca faktörlerdir. Ayrıca, böceklerin faaliyetleri de aflatoksin oluşumuna katkıda bulunabilir.

Sağlık üzerindeki etkileri

Aflatoksinler, karaciğer üzerinde toksik etki gösterir ve uzun süreli maruziyet, karaciğer kanseri riskini artırabilir2. Ayrıca, bağışıklık sistemini zayıflatabilir ve büyüme geriliğine neden olabilir.
Aflatoksin kontaminasyonunu önlemek için, gıdaların uygun koşullarda saklanması ve işlenmesi gereklidir. Nem kontrolü, sıcaklık düzenlemesi ve böcek kontrolü, aflatoksin oluşumunu engellemek için alınabilecek başlıca önlemler arasındadır. Ayrıca, gıda güvenliği standartlarına uygun olarak düzenli kontroller yapılmalıdır.
Aflatoksin, gıda güvenliği açısından büyük bir tehdit oluşturan ve dikkatle izlenmesi gereken bir maddedir. Tüketicilerin, gıda satın alırken dikkatli olmaları ve güvenilir kaynaklardan alışveriş yapmaları önemlidir. Sağlıklı bir yaşam için, aflatoksin riskine karşı bilinçli olmak ve gerekli önlemleri almak gerekmektedir.