Afrika darbelerle değişiyor

Afrika'daki siyasi hayatı anlatmak için söylenen bir söz var: "Erken kalkan darbe yapar."

Bu söz bugünlerde ete kemiğe bürünmüş durumdadır.

2020 yılında Mali, 2022'de Burkino Faso, 2023 yılında Nijer ve Gabon askeri darbeleri peş peşe geldi.

Daha önceki dönemlerde darbelerle Afrika'yı kendisine bir sağmal inek haline getiren başta Fransa olmak üzere diğer Avrupa ülkeleri, bu sefer darbe karşıtlığı konusunda birleştiler.

"Bizim çocuklar başardı" minvalinden darbelere destek verenler kendilerine karşı yapılan darbeleri etkisiz hale getirmek için yine Afrika ülkelerini kullanıyorlar.

Fakat bu sefer Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu kısa adı ile ECOWAS genelkurmay başkanları yaptıkları toplantıda her ne kadar müdahale kararı alsalar da Nijer'e müdahale edemeyince bu sefer Afrika'nın diğer ülkesi Gabon'da başka bir darbe patladı.

Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu diye anılan bu topluluk esasında Fransa'nın güdümünde olan ve Fransa'nın parasını basarak bütün senyoraj gelirini de sömürdüğü ülkeler grubudur.

ECOWAS'ın içeriğinde isminden de anlaşılacağı gibi ekonomik bir topluluk olmasına rağmen genelkurmay başkanları toplanarak bir askeri grup gibi de davranabiliyormuş.

Geçmişte de Afrika'da darbeler oluyordu. Fakat ifade ettiğimiz gibi Fransa bu darbelerin çoğunu destekliyordu. Çünkü Fransa "benim darbecim iyidir" mottosoyla hareket ediyordu.

Günümüzde işler değişti. Çünkü darbeciler artık sırtını daha başka bir güce dayamaya başladılar. Darbeden sonra sokaklara inen halk ellerinde artık Çin, Rusya hatta Türkiye bayraklarını dalgalandırarak gösteriler yapmaya başladılar.

Dünyanın iki kutuplu olduğu gerçeği artık iyice gün yüzüne çıkarken Fransa kendisine karşı yapılan bu darbeleri önlemede çok başarısız oldu.

Gabon'da geçen hafta yapılan darbede Fransız basınında ve siyasetinde en Fransız ülke diye lanse edilen Gabon'da bile Fransız karşıtı darbenin yapılmasının büyük bir siyasi başarısızlık ve fecaat olduğu görüşü hakimdi. 

Bir grup asker, Orta Afrika ülkesi Gabon'da yapılan seçimlerde hile karıştırıldığı gerekçesiyle darbe yaptı.

Omar Bongo Ondimba, 41 yıl ülkeyi yönettikten sonra 2009'da hayatını kaybetmişti. 

Omar Bongo'nun oğlu Ali Bongo, 2009 yılında babasının yerine geçti ve cumhurbaşkanı oldu.

Ali Bongo, 14 yılda yapılan 3 seçimi de büyük farkla kazandı.

Seçimlerin ardından oy sayım işlemi devam ederken internetin kapatılması, sokağa çıkma yasağının uygulanması ve bazı gazetecilerin tutuklanması muhalefetin tepkisine yol açtı.

Muhalefet lideri Ondo Ossa, Ali Bongo'ya karşı verdiği başkanlık mücadelesine hile karıştırıldığını öne sürmüştü.

Tabii ki seçimlere hile karıştırmak veya seçimleri adil bir ortamda yapmamak kesinlikle bir darbe sebebi değildir.

Bizler darbenin her türlüsüne elbette karşıyız.

Fakat "Ben hastalığa karşıyım" demek nasıl ki insanı sağlıklı bir hale getirmiyorsa ve insanoğlu koruyucu tıp önlemleri almak zorundaysa bir ülkede de demokratik, laik ve  hukuk devleti kuralları işletilmezse o ülke darbelere ve krizlere açık hale gelir.

Gabon'da daha önce de Ali Bongo ve babası Omar Bongo seçimlere hile karıştırmış, internetten kısmış ve muhalifleri sindirmişlerdi. Aynı koşullar ve gerekçeler mevcutken neden darbe yapılmıyordu?

Afrika'da bir furya haline gelen bu darbe silsilesinin sebebi darbecilerin artık yaslanacak başka bir güç bulmalarıdır.

Darbeciler Fransız etkisinden kurtulup Rus ve Çin etkisine girmekle de başka bir hata yapıyorlar.

Profesör Doktor Haydar Baş, bu durumu "bir ahırdan çıkıp başka bir ahıra girmeye" benzetmişti.

Doğal kaynaklar olarak son derece zengin olan Afrika ülkelerinin yapması gereken şey kendi paralarını devreye sokması, senyoraj gelirini elde etmesi, madenlerine, alın terine ve topyekûn kaynaklarına sahip çıkmalarıdır.

Afrika ülkelerinin senyoraj hakkını daha önce Fransa kullanırken şimdi eğer Çin,  Rusya veya başka bir ülke bu hakkı devralırsa o zaman biz de "Afrikalının bunda kazancı ne oldu?" sorusunu sorarız.

Afrika ülkeleri kendi kaynaklarına mukabil kendi paralarını üretmeli ve Milli Ekonomi Modelini harfiyen uygulamalılar.

"Ne darbe, ne ABD, ne AB, ne Fransa, ne Rusya ne Çin, tam bağımsız Afrika" demeleri gerekir.