Afyonkarahisar ve Çelikalay

Din adamlarımızın gönüllülerden kurduğu iki birlikten Demiralay, Hafız İbrahim Efendi tarafından Isparta'da; Çelikalay ise, Hoca Şükrü Efendi tarafından Afyonkarahisar'da ve civarında faaliyet göstermiştir.

"Dinsizdir" dedikleri Mustafa Kemal'e o dönemde "vatan müdafası imandandır" diyerek destek olanlar bu büyük din âlimleri olmuştur.

İşte sizlere bu vatanın nasıl kurtulduğuyla ilgili bir beyan:

"Depoya gittim, ne göreyim; 14 adet martinden muaddel tek ateşli bekçi silahlarından başka silah yok. Bunları aldım. Kırka iblağını istedim. Ankara Kolordu Kumandanı ve Vali Vekili Nuri Bey'in bunu bulacağını ümid ediyordum. Maalesef buna imkan olmadığını söyledi.

Resmi makamlardan ümid kesilince Allah'a dayanarak bir çare düşündüm. Hemen bir gün içinde bir asker elbisesi diktirdim. Başımdaki sarığı muhafaza ederek bu asker elbisesini giydim.

Hacı Bayram Camii'nde Cuma namazından sonra kürsüye çıktım.

'Ey cemaat-i müslimin' dedim… Coştum söyledim. Evde, duvarlarda asılı duran harp silahlarının boşuna asılı kalırsa ev sahibine lanet edeceğini anlattım.

Memleket ve din tehlikede kalırsa yedisinden yetmişine kadar bütün Müslümanların cihadla mükellef olduğunu anlattım. Mustafa Kemal Paşa'nın teminatını söyledim.

Cemaat ağladı ben ağladım. Nihayet arkamdaki ilmiye cübbesini çıkararak asker elbisesi ile başımda sarık olarak kürsüde ayağa kalktım.

'Ey cemaat-i müslimin' dedim, 'İşte ben asker kıyafetine girdim, cepheye gidiyorum. Memleket ve din kurtuluncaya kadar cephelerde düşmanla çarpışacağım. Memleketini, dinini seven benimle gelsin' dedim.

Herkes sağa sola koştu. O gün akşama kadar 700 silah, 600 mücahid, 120 at toplanmıştı. Ben miktarı kafi silahşör mücahidlerle Ankara'dan ayrıldım. Afyon'a gelir gelmez düşman bir taaruz daha yapmış, Uşak'a girmişti. Acele cepheye koştum." 

"Çelikalay'ın kurucusu Hoca Şükrü Efendi, TBMM üyesi sıfatıyla Ankara'ya geldiğinde öncelikle Mustafa Kemal Paşa'nın yanına gitmişti.

Paşa kendisine, 'Nerede kaldın hocam? Dört gözle seni bekliyorduk' demiştir.

Bunun üzerine Şükrü Hoca da Afyon'daki çalışmalarını anlatarak Paşa'ya oradaki düşmanın durumu ve yapılması gereken işler hakkında bilgi vermiştir.

Bu sırada Mustafa Kemal Paşa tekrar, 'Var olunuz hocam. Sizin gibi din âlimlerinin bu hususta millete önayak olmanız memleketin ve dinin muhafazası için elzemdir.

Afyon'da nasıl çalıştığınızı; evlerde, camilerde, köylerde halkı düşmana karşı muakvemete nasıl hazırladığınızı işittim. Memleket ve din uğrundaki bu mücadeleniz şayan-ı takdirdir. Çok memnun oldum hocam. Yine sizin gibi bir din âlimi olan arkadaşınız Nebil Dehşeti Efendi'nin (1. dönem Afyonkarahisar Meb'usu) mesaisini de takdir ederim' demiştir." 

Yunan ordularının ilerleyip, Alaşehir'in elden çıktığı günlerde, Mustafa Kemal ve Fevzi Paşa'ların da bulunduğu bir meclis oturumunda İsmail Şükrü Hoca şu konuşmayı yapmıştır:

" Bugün benim memleketim istilaya maruzdur. Düşman şimendiferleri üç satlik mesafededir fakat ben üzgün değilim. Beni meyus edecek diğer mahallerin düşmesi. Bugün Uşak sükut edecek, yarın Karahisar. Bir memleket yanarken diğerinin seyirci kalması İslamiyet'e göre şindir.

Efendiler! Bugün yapılacak bir vazife vardır. Öyle nazariyat peşinde koşulacak zaman değildir. Bundan evvel bizim kölemiz olan ve nüfusu bir buçuk milyondan ibaret bulunan hain bugün yükselsin de, yüz yüz elli bin bir kuvvetle hücum etsin de bu kadar kuvveti mağlup etsin. Bu İslamiyet'le kabil-i tevfik değildir.

Bugün Millet Meclisi şu derde deva olmak için toplanmıştır. Biz de onun için buraya geldik. Bunun çaresi umum Anadolu kuvvetlerini tevhid etmek, cihad-ı mukaddes ilan etmektir. (…) Millet kendini kuvvetli göstermeli."  (Prof. Dr. Haydar Baş Hoş Geldin Atatürk eserinden)