AJet, 5 tane uçan tabut aldı!

AJet'ten yapılan açıklamaya göre, şirket, filosunu yeni nesil uçaklarla güçlendirmeye devam ediyor. ABD'den 13 saatlik uçuşla Türkiye'ye gelen yeni uçak hangara alındı.
Kabin donanımları ve koltuk montajı işlemlerinin ardından uçak, tarifeli seferlere başlayacak.
AJet'in genç filo yapılanması kapsamında, geçen aylarda TC-OHA, TC-OHB, TC-OHC ve TC-OHD tescilli uçakların filoya katılımıyla başlayan süreç, TC-OHE kuyruk tescilli uçağının İstanbul'a gelmesiyle devam ediyor. 19 Ekim Pazar günü ise TC-OHF kuyruk tescilli uçağın İstanbul'da olması planlanıyor.
AJet, bu yılın sonuna kadar 10'a yakın fabrika çıkışlı Boeing 737-8 MAX tipi uçağı filosuna katmayı planlıyor.

THY de alacak

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 25 Eylül'de ABD Başkanı Donald Trump'ı ziyaretinin ardından Türk Hava Yolları'nın (THY) 150'si kesin, 75'i opsiyonlu çok sayıda Boeing uçağı alacağı açıklanmıştı. THY'nin o dönemde Kamuoyunu Aydınlatma Platformu'na yaptığı açıklamaya göre bunların 100'ü kesin, 50'si opsiyonlu olmak üzere 150 tanesi 737 MAX tipi uçaklar olacak.

'Uçan tabut' olarak adlandırılıyor

Boeing 737-8 MAX uçakları Etiyopya ve Endonezya'da iki çlümcül kazaya yol açmıştı. Uçaklardan biri, 10 Mart 2019'da Addis Ababa'dan Kenya'nın başkenti Nairobi'ye gitmek için havalandıktan sonra düşmüş ve 157 kişinin ölümüne yol açmıştı. Boeing 737 Max 8 tipi bir başka uçak da 2018'de Endonezya'da denize çakılmıştı. Ekim 2018'de Endonezya'daki Lion Air'a ait 737 MAX 8 tipi uçak, Cakarta'dan kalktıktan kısa bir süre düşmüş, uçaktaki 189 kişi hayatını kaybetmişti. Bunun üzerine bu model uçakların uçuşu, güvenlik incelemeleri için yasaklandı. O tarihte THY filosunda bu uçaktan 12 adet bulunuyordu. İncelemeler sonucunda kazaların bir yazılımdan kaynaklandığı tespit edildi. Bu uçağın motorunun eski modele oranla biraz daha önde ve kanatlara göre biraz daha yukarıda olması, uçuş sırasındaki dengeyi etkiliyordu. Bu dengesizliğin uçuş sırasında uçağın hızını kesip düşmesine yol açmaması için uçağa MCAS adında bir sistem kurulmuştu.
toplantısının ses kaydında, pilotların ilk kazadan sonra şirketi harekete geçmeye çağırdığı duyuluyordu. ABD'de Pilotlar Sendikası'nın Güvenlik Yetkilisi Micke Michaelis "Bu adamlar veya başka hiç kimse bu lanet olası sistemin uçakta olduğunu bilmiyordu" demişti. Bu sistem uçuş sırasında uçağın burnunu hafifçe öne eğmesi için kurulmuş, fakat bunu yanlışlıkla kalkış sırasında da yapınca pilotlar uçağı havalandıramadan uçak düşmüştü. Etiyopya Havayolları kazasında da pilotun kaydedilen son sözleri "Burnu kaldır!" olmuştu.
Şirket daha sonra Endonezya ve Etiyopya'da düşen 737 Max uçaklarında yaşamını yitirenlerin ailelerine 100 milyon dolar ödeyeceğini açıkladı. Boeing MCAS yazılımını düzeltti ve pilotlara eğitim verilmesinin ardından uçaklar Kasım 2020'den itibaren tekrar havalandı.

Uçarken kapısı düştü

2024 yılında Alaska Havayolları'na ait bir 737 MAX 9 uçağının acil çıkış kapısı, kalkıştan bir süre sonra gövdeden koptu ve dışarı düştü.
Beş bin metre yükseklikte gerçekleşen bu olayda uçağın gövdesinde bir delik oluştu ve uçak acil iniş yaptı ancak ölen olmadı. Bunun üzerine ABD'de farklı havayollarına ait toplam 171 adet Boeing 737 Max 9 uçağı hangara çekilirken yüzlerce uçuş iptal oldu. Yapılan incelemelerde, kullanımdaki çok sayıda uçakta gevşek cıvata tespit edildi. Uzmanlara göre bu olay uçak tamamen havalandıktan sonra, 12 bin metrede yaşanmış olsaydı sonuçlar çok daha şiddetli ve ölümcül olabilirdi.

Havayolu şirketleri satın almaktan imtina ediyor

Boeing 737 Max uçaklar Boeing tarihinde en hızlı satan uçak olmuş, kısa sürede dünya çapında 100 havayolu şirketinden toplam 4.500 uçak siparişi gelmişti.
Şirket bu sayede 2017'de değerini üçe katlamıştı. Fakat önce kazalar, ardından da pandemiyle birlikte şirketin değeri Mart 2019-Mart 2020 arasında yüzde 80 düştü ve bir daha asla eski seviyelerine ulaşamadı. ABD Başkanı Trump, aynı zamanda Amerikan ordusuna uçak ve silah üreten Boeing'i kurtarmak için müttefik gördüğü ülkelere Boeng uçaklarını satmaya çalışıyor.
Boeing'in internet sitesindeki verilere göre Eylül 2025 itibarıyla MAX serisinden bugüne kadar 8 bin 596 adet sipariş verildi. Boeing 737 MAX serisinin 2024'teki en büyük siparişi de başka bir Türk şirketi olan Pegasus'tan gelmişti.
Pegasus Aralık 2024'teki açıklamasında 100'ü kesin, 100'ü opsiyonel olmak üzere 200 adet MAX 10 sözleşmesi için 36 milyar dolar ödeneceğini, uçakların 2028'den itibaren teslim edileceğini duyurmuştu. THY'nin filosunda ise Eylül 2025 itibarıyla 34 adet MAX 8, 5 adet de MAX 9 bulunuyor.

Eski çalışan Barnett'i katlettiler

Boeing'in üretim sürecinde yer alan bazı yetkililer, yıllar içinde üretimdeki kalite kontrol sorunlarına yönelik açıklamalar yaptı. Bu sorunları ilk açıklayanlar arasında yer alan, şirketi kalite denetimlerini "ortadan kaldırmakla" itham eden ve ABD'de Boeing aleyhine ifade veren 62 yaşındaki eski Boeing çalışanı John Barnett, Nisan 2024'teki ifadesinden iki gün sonra ölü bulundu. Barnett'ın kendisini silahla vurarak öldürdüğü açıklandı!!! Bir kalite uzmanı da, incelemelerinde daha az titiz olması konusunda baskıya uğradığını da söyledi:

787'ler de sorunlu

Son olarak Haziran 2025'te de Hindistan'da, Air India'ya ait bir Boeing 787-8 Dreamliner uçağı kalkıştan saniyeler sonra irtifa kaybetmeye başlayarak düştü. Uçağın düşüş nedeni tam olarak açıklanmadı. THY bu uçaklardan da çok sayıda sipariş verdi.

Boeing hisseleri çakılmıştı

Kazalarda hayatını kaybedenler için özür dileyen Amerikan uçak üreticisi Boeing, 737 Max tipi uçakların Manevra Karakteristikleri Takviye Sistemi (MCAS) yazılımını güncellemişti. Söz konusu uçaklar için kuşkular tümüyle giderilebilmiş değil... THY'nin de söz konusu uçaklardan geçen ay 'baskı' nedeniyle satın almak zorunda kaldığı belirtiliyor.