Akciğer kanserinde çevresel faktörlerin etkisi giderek artıyor

Uzmanlar, çevresel faktörlerin büyükşehirde yaşayan kişilerde akciğer kanseri riskini yüzde 20 ila 40 artırdığını, sağlık sektörünün koruyucu ve uyarıcı bir rol üstlenerek ülke politikalarının geliştirilmesine katkı sağlaması gerektiğini belirtiyor. Türk Tıbbi Onkoloji Derneği Üyesi ve Medikal Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Şahin Laçin, her yıl dünyada 2.5 milyon, Türkiye'de ise yaklaşık 45 bin yeni vakanın ortaya çıktığını ve bu verilerin akciğer kanserini özellikle erkeklerde ilk sıraya, kadınlarda da üst sıralara taşıdığını söyledi.

Akciğer kanserine neden olan risk faktörlerinin başında tütün kullanımının geldiğine işaret eden Laçin, "Ancak PM2.5 hava kirliliğinin Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) sınırının 2 ila 4 kat üzerinde olduğu şehirlerde yaşayan bireylerde kanser riski anlamlı şekilde artıyor. Mesleki maruziyetler ve genetik yatkınlık da önemli belirleyiciler arasında" dedi. Laçin, "Kırsal bölgelerde kullanılan kömür ve odun gibi katı yakıtlar kadınlarda akciğer kanseri riskini 2-3 kat artırabiliyor. Pasif içicilik oranlarının Türkiye'de yüzde 30'un üzerinde olması da önemli bir halk sağlığı sorunu" diye konuştu.

Yoğun trafik ve sanayi faaliyetlerinin olduğu metropollerde hava kirliliğinin kırsal bölgelere göre çok daha yüksek seviyelerde seyrettiğini vurgulayan Laçin, Hava Kalitesi İzleme Merkezi'nin 2024 verilerine göre Türkiye'de 81 ilin 66'sında yıllık PM.,5 ortalamasının DSÖ sınırını aştığını ve özellikle İstanbul, Bursa, Kahramanmaraş, Ankara ve İzmir gibi şehirlerde hava kirliliği seviyelerinin kanser açısından anlamlı bir risk oluşturduğunu bildirdi. Laçin, sözlerini şöyle sürdürdü: "Dünya çapında hiç sigara içmemişlerde akciğer kanseri oranı yüzde 15-25 seviyesine ulaşırken, Türkiye'de bu oran yüzde 17–20 civarında bildiriliyor."