Allah-ü Teâlâ iki cihat emretti: Biri içten, öbürü dıştan

"Ey Allah'ın kulları, nefsinizi O'na teslim ediniz. Parayı ve para edecek şeyleri düşünmeden O'na bırakınız.

Söyleyiniz: Nefis, mal, cennet senin olsun. Zatından gayri şeyler de senin olsun; bize Zâtını ver. Başkasını istemiyoruz. Bize ev verirsin, içinde Sen olmayınca neyleriz? Yola çıktığımızda, yol arkadaşımız Sen olmadıktan sonra yolculuğu ne yaparız?

Ey cenneti isteyen, onu almak ve güzelleştirmek bugün olmalıdır; yarın olmaz. Bugün onun sularını akıt, ırmaklarını çoğalt. Yarın yapamazsın. Hakk'ı bulursan hepsi kolay olur.

Ey cemaat! Kıyamet günü kalpler karışık olur. Gözler döner. Ayaklar yerinden kayar. O gün her iman sahibi, iman kuvvetine göre ayakta durur. Kötü şeyleri bıraktığı miktar tutunabilir. Dünyada iman üzerine ne kadar sebat etmişse orada da o kadar dayanması kabil olur.

O gün zalimler, O'na teslimdir; nasıl zulüm ettiklerini görürler. Fesatçılar, O'nun eline geçmiştir. O gün yaptıkları fesadın hesabını nasıl verirler, görürsün.

O gün, iyilik kabul etmeyenler, ıslah olmayanlar, huzura alınmışlardır, efendiden kaçmanın, iyilik kabul etmemenin ne demek olduğunu anlarlar.

Ey evlat! Sonu bekle. Şu anda yaptıkların iyi olabilir. Fakat sonu? İşte onu düşünmen gerek. Bu yüzden daima Hakk'ı iste. Sonun iyi geçmesini dile. Hak Teâlâ'dan bunu iste. O'na hangi iş sevgili ise, onun üzerine ruhunun alınmasını dile.

Sakın, yine sakın, tevbe edip tevbeni bozmayasın. Kötü şeyi bıraktıktan sonra ona dönmekten çok kork. Herhangi birinin sözüyle tevbeni bozma. Nefsine, şahsi arzularına ve kötü şeylere uyma. Mevlân'a muhalif olmaktan kork. İşte böyle, bugün isyan edersen, yarın Mevlâ seni perişan eder. Sana yardım elini uzatmaz.

Allahım, bizi tâatında kullan; yardım et... İsyan ettirip rezil etme... Ve 'Dünyada iyilik ver. Ahİrette iyilik ver. Ateşte yanmaktan bizi koru.' (Bakara/201) Âmin!

Allah-ü Teâlâ iki cihad emretti. Biri içten, öbürü dıştan. İç âlemde olacak cihad, nefisle, kötü arzularla, şeytani duygularla olur.

Ayrıca, isyandan dönmek, küçük hataları bırakmak da iç âlemde yapılacak cihad arasındadır. Haram olan şehevi arzuları bırakmak da bunlar arasında sayılır.

Dış âlemde yapılacak cihad ise Allah'a ve Peygamberine (s.a.a.v) isyan edenleri yola getirmektir. İsyan kılıcı çekenleri hizaya getirmektir. Oklarını kırmak ve mızraklarını parçalamak bu cihad arasındadır.

Bu yolda öldürmek olduğu gibi, ölmek de vardır. Ama ne olursa olsun, iç âlemdeki cihad dış âlemdekinden daha zordur. Ve daima üzerinde durmak icab eder.

Nasıl zor olmasın ki? Nefis bütün arzularından kesilir. Sonra tek yol açılır. O da Allah'ın emri yolu. Bu, onun doymak bilmeyen hırsını tatmin edemiyor!

Bir kimse, iki cihad vazifesinde de Allah'ın emrine uyarsa, ona dünya ve âhirette bol mükâfat vardır. Harp anında şehitler acı duymazlar. Ancak bir kimse kolundan alınan kandan ne kadar sızı duyarsa şehit de kılıç darbesinden o kadar sızı duyar.

Bir hatalının günahı bırakması, susuzun suya olan ihtiyacı kadar önemlidir. Şehit bunu bilir, ölümden korkmaz. Şehadetle bütün hatalarının affına inanır. Bu yüzden hiçbir cihaddan çekinmez. Ölüm acısını da duymaz." (Abdülkadir Geylani Hazretleri Fethur'r Rabbani eserinden)