Türkiye'de doğalgaz kullanan işletmeler, yenilenebilir alternatif enerji kaynakları sayesinde dışa bağımlılığı azalttı.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından Türkiye'nin 2022 yılı Şubat ayı doğalgaz sektör raporu yayımlandı.

Rapora göre, doğalgaz kullanan işletmeler, yenilenebilir alternatif enerji kaynakları sayesinde dışa bağımlılığı azaltırken, Türk şirketleri, Paris İklim Anlaşmasının gerekliliği olan yenilebilir enerji kaynaklarını kullanmaya başladığı rapora yansıdı. Raporun en kritik bölümünde ise küresel ölçekte artış gösteren (benzin, motorin ve LPG) cinsine alternatif olarak doğalgaz ile çalışan araçların artış göstermesi oldu. Bu araçların, 2022 yılı içerisinde 6 milyon santimetreküp yakıt kullanması fosil yakıtların kısa zamanda tarih olacağını gösterdi. Yine rapora göre, hizmet sektörünün ve konutların doğalgaz kullanımında artış gözlemlenirken yenilenebilir enerji kaynakları sebebiyle, Dönüşüm/Çevrim Sektörü ve Enerji Sektörlerinde doğalgaz kullanımda düşüş yaşandı. Bu iki sektör özellikle Türkiye'nin taraf olduğu Paris İklim Anlaşması nedeniyle ihtiyaçlarını artık yenilebilir (GES, RES) yatırımı ile karşılama yöntemine gitti.

'2023 doğalgaz yılı olacak'

Karadeniz gaz sahalarında 540 milyar metreküp doğalgaz bulunmasının ardından, 2023 yılı ve sonrası ithalatın kademeli olarak düşmesi öngörülüyor. Pandemi sonrası enerji ve gıda arzında yaşanan istikrarsız ortama Rusya-Ukrayna savaşı da eklenince, özellikle doğalgazda astronomik artışlar yaşanmıştı. Türkiye enerjide sübvanse uygulayan ülkelerin başında gelirken, yeni adımları da atmayı ihmal etmedi. Özellikle doğalgazın depolaması için terminaller ve gaz depolama alanlarına özel yatırım getirdi. Ayrıca enerji krizinin daha da derin hale gelmemesi için de nükleer enerji tesislerini devreye alırken, Doğu Akdeniz'de de gaz arama çalışması hale devam ediyor. Yabancı düşünce kuruluşu olan ve merkezi İskoçya'da bulunan araştırma danışmanlık şirketi Wood Mackenzie'den Karadeniz gaz sahasında bulanan gazın 12 yıl boyunca Türkiye'ye yeteceğini yazarken uzmanlar Doğu Akdeniz'de bulunan gazın Türkiye'ye en az 80-90 yıl yeteceği görüşünde.

İthalatta artış yaşındı

2021 yılı (Ocak-Şubat) ve 2022 (Ocak-Şubat) yıllarında ithalat-ihracat-üretim-tüketim miktarları karşılaştırmasına bakıldığı zaman ithalatın yüzde 7,28 arttığı görüldü. Rapora göre, Türkiye'nin 2021 yılı (Ocak-Şubat) ayı doğalgaz ihracatı 12,096,54 milyon santimetreküp olurken bu rakam 2022 yılı (Ocak-Şubat) ayında yüzde 7,28 artarak 12.977,42 milyon santimetreküp olarak kayıtlara geçti. Yine rapora göre, üretim yüzde -1,61 azaldı. 2021 yılı (Ocak-Şubat) ayında Türkiye'nin doğalgaz üretimi 62,10 milyon santimetreküp olurken bu rakam 2022 yılı (Ocak-Şubat) ayında yüzde -1,61 düşüşle 61,10 milyon santimetreküp oldu. Genel toplam tüketimde ise yüzde 12,80 artış yaşandı. 2021 yılı (Ocak-Şubat) ayında Türkiye'nin doğalgaz tüketimi 12.128,33 milyon santimetreküp olurken bu rakam 2022 yılı (Ocak-Şubat) ayında yüzde 12,80 artarak 13.680,60 milyon santimetreküp olarak kayıtlara geçti.

Bazı sektörler doğalgaz kullanımında frene bastı

Rapora göre dönüşüm/çevrim sektörü 2021 yılı (Ocak-Şubat) içerisinde 1.280,80 milyon santimetreküp doğalgaz kullanırken, bu rakam 2022 yılı (Ocak-Şubat) ayı içerisinde yüzde -9,41 azalış ile 1.160,22 milyon santimetreküplere geriledi. Rapora göre en büyük kullanım düşüşü enerji sektöründe yaşandı. Sektör 2021 yılı (Ocak-Şubat) döneminde 130,40 milyon santimetreküp doğalgaz kullanımı yaparken bu rakam 2022 yılı (Oca-Şubat) döneminde yüzde -13,64 azalış ile 112,61 milyon santimetreküp seviyesine geriledi.

Sanayi sektörü de doğalgaz kullanımında frene basan sektörlerden oldu. 2021 yılı (Ocak-Şubat) içerisinde sektör; 1.169,45 milyon santimetreküp doğalgaz kullanımı yaparken bu rakam 2022 yılı (Ocak-Şubat) döneminde yüzde -0,48 azalış ile 1.163,78 milyon santimetreküp seviyelerine geriledi.

Sektör bazlı bakıldığında ise ulaşım sektörü yüzde 4,95 seviyesinde bir artış yaşadı. 2021 yılı (Ocak-Şubat) içerisinde sektör, 9,18 milyon santimetreküp doğalgaz kullanımı yaparken bu rakam 2022 yılı (Ocak-Şubat) ayı içerisinde yüzde 4,95 artarak 9,64 milyon santimetreküp seviyelerine ulaştı.

Artış gösteren bir diğer sektör ise hizmet sektörü oldu. 2021 yılı (Ocak-Şubat) ayında 557,17 milyon santimetreküp doğalgaz kullanımı yapan sektör 2022 yılı (Ocak-Şubat) ayına geldiğinde yüzde 54,14 artış gerçekleştirerek 858,83 milyon santimetreküp kullanım gerçekleştirdi.

Konutta kullanılan doğalgaz kullanımı ise yüzde 29,75 arttı. 2021 yılı (Ocak-Şubat) ayında konutlarda 2.708,56 milyon santimetreküp kullanım gerçekleşirken bu rakam 2022 yılı (Ocak-Şubat) ayında yüzde 29,75 artarak 3.514,44 milyon santimetreküp seviyelerine ulaştı

'LPG yerine (CNG) Doğalgaz'

Raporun en dikkat çekici yeri ise doğalgazı araçların kullanmaları oldu. Fosil yakıtlarına alternatif olacak doğalgaz, 2022 yılı Şubat ayında bir önceki yıla göre yüzde 4,30'luk artış gösterdi. Araç yakıtı olarak 2021 yılı (Ocak-Şubat) döneminde 6,22 milyon santimetreküp yakıt kullanılırken bu rakam 2022 yılı (Ocak-Şubat) ayında yüzde 4,30'luk artış ile 6,48 milyon santimetreküp oldu. Ulaşım sektörü ise 2021 yılı (Ocak-Şubat) döneminde 9,18 milyon santimetreküp doğalgaz kullanırken 2022 yılı (Ocak-Şubat) ayında bu rakam yüzde 4,95 artış 9,64 milyon santimetreküp oldu.İHA