ANALİZ - Veriler konuşuyor. Türkiye'de salgın ne durumda?

 

RECEP BAHAR / DETAY HABER

 

Türkiye'de 14 Ocak'ta başlayan aşılama çalışmaları devam ederken, koronavirüs salgını da hız kesmiyor. 24 Ocak'tan bu yana günlük vaka sayısı 5 bin-8 bin bandında, ciddi semptom gösterenleri belirten hasta sayısı ise 600'lü seviyelerde seyrediyor. Aşılama çalışmaları yavaş da olsa ilerliyor. Halen ekonomik aktivite içinde olmayan ancak enfekte olduğunda hastaneye yatma durumu yüksek olan 65 yaş üstü kesim aşılanıyor. Önümüzdeki günlerde polis, asker, öğretmen gibi kamu çalışanları aşılanacak. Ekonominin çarklarını döndüren kesime ise aşılama sırasının ne zaman geleceği belirsizliğini koruyor. Örneğin halen çalışmak zorunda olan, dolayısıyla işe gitmek için servis ya da toplu taşıma kullanmak zorunda kalan ve enfekte olduğunda ciddi sıkıntı yaşayan 45-55 yaş arası çalışanların aşılanması büyük önem taşıyor. Yeterli dozda aşı gelmesi halinde bu kesimin Mart'ın ortasından itibaren aşılanmaya başlanması bekleniyor.  

 

Vaka sayısı düşmüyor

 

Türkiye'de Aralık ayı ortalarında 'pik' yapan ve günlük bazda 33 binleri aşan vaka sayısı alınan kısıtlama kararlarının ve toplumun hassasiyetinin bir miktar artması neticesinde Ocak ayı ile birlikte düşmeye başladı. Ancak son 40 günlük döneme baktığımızda aşılamaya rağmen vaka sayısında belirgin düşüşler görmüyoruz. Detaylandırırsak 1 Ocak-11 Ocak arasını kapsayan 10 günlük dönemde toplamda 115 bin 621 olan vaka sayısı, 11 Ocak-21 Ocak arasındaki periyotta 76 bin 29'a, 21-31 Ocak arasında ise 64 bin 958'e geriledi. Veriler bize 30 Kasım'dan bu yana uygulanmaya başlanan kısıtlamanın etkili olduğunu gösteriyor. Zira yine 10 günlük dönemlerle incelediğimizde 21-31 Aralık döneminde toplam vaka sayısı 164 bin 948, 11-21 Aralık döneminde ise 261 bin 31 idi. Sağlık Bakanlığı 10 Aralık'tan önce vaka sayısını açıklamadığı için daha önceki dönemlere bakamıyoruz. Şubat ayı ile birlikte vaka sayıları yine yükselişe geçti. İncelersek 31 Ocak-10 Şubat arasındaki 10 günlük dönemde toplam vaka sayısı 79 bin 374'e yükseldi. 10-20 Şubat arasında ise 75 bin 39 yeni vaka saptandı. Veriler bize Türkiye'de vaka sayısının 10 Ocak'tan bu yana artışa geçtiğini gösteriyor. Bu artışta mutasyon virüslerin etkisinin olduğu söyleniyor. Buna karşılık ölüm sayısında azalma dikkat çekiyor. 

 

Bölgesel artışlar önemli

 

Türkiye'de geçen yıl Ağustos ve Eylül aylarında Güneydoğu ve İç Anadolu ağırlıklı salgın dikkat çekiyordu. Özellikle Diyarbakır, Gaziantep, Ankara ve Konya salgının merkezi olmuştu. Bu illerimize Mardin, Sivas ve Şanlıurfa da dahil olmuştu. Kasım ve Aralık aylarında ise İstanbul ve İzmir açık ara öne geçti. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın 8-14 Şubat dönemini kapsayan illere göre vaka sayısı haritasına göre Ocak ve Şubat aylarında ise bu kez salgın Samsun, Tokat, Ordu, Giresun, Trabzon ve Rize'de hortladı. İstanbul ise sakinleşmedi. Adıyaman hariç Güneydoğu, Karaman hariç İç Anadolu nispeten iyi durumda. 100 kişi başına haftalık bazda 100'den fazla vaka görülen iller ise şunlar: Adıyaman, Karaman, Samsun, Tokat, Ordu, Trabzon, Rize! Dipte ise Şırnak, Hakkari, Van, Bitlis, Muş, Kars ve Mardin yer alıyor. Haliyle bu illerde normalleşme erken başlayacak.  

 

Enfeksiyonu geçirip aşılananlar çok şanslı!

 

Öte yandan İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezinin Kök Hücre ve Aferez Ünitesi Sorumlusu Prof. Dr. Mehmet Ali Erkurt, mutant virüse karşı Covid-19'a yakalanıp aşılanan kişilerden alınacak antikorların daha faydalı olacağını belirtti. Prof. Dr. Erkurt, "En şanslılar aslında enfeksiyonu geçirip sonra aşılananlar. Çünkü enfeksiyonu geçirip aşılananlardaki antikor miktarı 50 ila bin kat arttığı için onlar 'süper donör' oluyor. Hem kendilerini mutant virüse karşı fazlasıyla koruyacak antikora sahipler hem de plazma bağışlarlarsa plazmalarındaki yüksek antikorlar hastalarımıza daha faydalı olacaktır. Süper donörler bağışta bulunursa toplayacağımız plazmalarda da yüksek antikor olacağı için hastalarda bunu kullanabiliriz" dedi.