Ankara’da telgraf diplomasisi

Bir yandan ilk Meclis'in kurulabilmesi için adaylar beklenirken, diğer yandan Anadolu'nun her yanından gelen telgraflar her gün okunuyor, karargâh olarak kullanılan Ziraat Mektebi'nde değerlendiriliyordu. Burada bir telgrafhane tesis edilmişti.

"Ayıntaptan, Kılıç Ali Bey'den rapor."

"Yeni bir şey var mı?"

"Amerikan mektebindeki Fransızları püskürtmüşler ama düşman faik kuvvetlerle avdet ederek şehri topa tutmuş ve epeyce tahribat yapmış."

"Yaz: Bu işin kısa bir müessir halli çaresi Urfa ile Ayıntap'ı birleştirmek olacaktır. Tedbirler alınmış ve talimat verilmiştir."

"Suruç Kuvva-yi Milliyesi, Fransızları püskürtmüşler fakat mühimmatısızlıktan müştekiler. Mardin tarafındaki depolarda silah ve mühimmat varmış, istiyorlar."

"Suruç'a ve Diyarbakır'a bu mühimmattan kafi miktarı onlara verilmelidir."

"Urfa muhasarası kuvvetle devam ediyor."

"Daha ziyade teşdit olunmak lazımdır. Tatbik etsin ve bildirsin."

"Adana Kuvva-yi Milliye'si sahile giden bir Fransız zırhlısına ateş etmişler."

"Düşmanın mütemadi izacı orası için en iyi harp usulüdür. İyi yapıyorlar."

"Demirci Mehmet Efe'nin selam ve ihtiram telgrafı."

"Yine biraderim Mustafa Kemal Paşa diyor mu?"

"Öyle diyor efendim."

"Ona da kocaman bir aferin."

Vatanın dört bir tarafı ile muharebe ediliyordu. 

Millet Meclisi dualar ile açılmıştır

Mustafa Kemal, Meclis'in neden şart olduğunu şöyle izah eder:

"… Bir devre yetiştik ki, onda her iş meşru olmalıdır. Millet işlerinde meşruiyet ancak millî kararlarla istinat etmekle milletin temayülat-ı umumiyesine tercüman olmakla hâsıldır. Milletimiz çok büyüktür. Hiç korkmayalım o esareti ve zilleti kabul etmez." 

Meclisin açılmasından iki gün önce 21 Nisan 1920'de yayınlanan bir telgraftan bahseder Mustafa Kemal Nutuk'ta:

"Kolordulara (14. Kolordu Kumandan Vekilliğine), bütün vilayetlere, bağımsız livalara, Müdafaa-i Hukuk merkez heyetlerine, belediye başkanlıklarına;

1- Allah'ın lutfuyla Nisan'ın 23. Cuma günü, Cuma namazını müteakip, Ankara'da Büyük Millet Meclisi açılacaktır.

2- Vatanın istiklali, yüce hilafet ve saltanat makamının kurtarılması gibi en mühim ve hayatî vazifeleri ifa edecek olan Büyük Millet Meclisi'nin açılış gününü Cuma'ya tesadüf ettirmekle, o günün kutsallığından istifade edilecek ve bütün muhterem mebuslarıyla beraber Hacı Bayram Veli Cami-i Şerifi'nde Cuma namazı eda olunarak Kur'an'ın ve namazın nurlarından da feyz alınacaktır.

Namazdan sonra sakal-ı şerif ve sancak-ı şerif alınarak Meclis'in toplanacağı yere gidilecektir. Meclis'e girmeden evvel bir dua okunarak kurbanlar kesilecektir.

Bu merasimde cami-i şeriften başlayarak Meclis binasına kadar kolordu kumandanlığınca askerî birliklerle özel tören düzeni alınacaktır.

3- Açılış gününün kutsiyetini teyid için bugünden itibaren vilayet merkezinde, vali beyefendi hazretlerinin tertibiyle, hatim ve Buhari-i Şerif okunmaya başlanacak ve Hatm-i Şerif'in son kısımlarının bereketi gelsin diye Cuma günü namazdan sonra meclis binası önünde tamamlanacaktır.

4- Mukaddes ve yaralı vatanımızın her köşesinde bugünden itibaren aynı sûretle hatm-i şerifler ve Buhari-i Şerifler okunmasına başlanarak, Cuma günü ezandan evvel minarelerde Salavatı Şerife okunacak, hutbe esnasında halifemiz, padişahımız efendimiz hazretlerinin mübarek adları anılırken padişah efendimizin yüce varlıklarının, şanlı memleketlerinin ve bütün halkının bir an evvel kurtulmaları ve saadete kavuşmaları için ayrıca dua okunacak ve Cuma namazının edasından sonra da hatim tamalanarak yüce hilafet ve saltanat makamı ile saltanatın ve bütün vatan topraklarının kurtuluşu için gerçekleştirilen Millî Mücadele'nin ehemmiyet ve kutsiyeti, milletin her bir ferdinin kendi vekillerinden meydana gelmiş olan bu Büyük Millet Meclisi'nin terdi eyleyeceği vatanî vazifeleri ifaya mecburiyeti hakkında vaazlar verilecektir. Her tarafta Cuma namazından evvel Mevlid-i Şerif okunacaktır.

5- Bu tebliğin hemen yayınlanarak her atrafa ulaşabilmesi için her vasıtaya müracaat ve seri biçimde en uzak köylere, en küçük askerî birliklere, memleketin bütün teşkilat ve müesseselerine ulaştırılması temin edilecektir.

6- Cenab-ı Hak'tan tam bir muvaffakiyete ulaştırması niyaz olunur. Heyet-i Temsiliye adına, Mustafa Kemal."  (Prof. Dr. Haydar Baş Hoş Geldin Atatürk eserinden)